Ως προς τη διάγνωση τώρα, κάθε άνδρας στον πλανήτη γη που δεν μπορεί να κάνει παιδί, πρέπει να υποστεί το χρυσό τρίπτυχο των εξετάσεων.
Πρώτον, φυσική εξέταση. Ο ουρολόγος να ψηλαφίσει το γεννητικό του σύστημα, να δει τη θέση των όρχεων, το μέγεθος των όρχεων και τη σύστασή τους (μαλακοί ή σκληροί). Συνήθως οι μεγάλοι όρχεις είναι καλοί, ενώ οι μικροί όρχεις έχουν πρόβλημα στη σπερματογένεση καθώς επίσης οι σκληροί όρχεις είναι συνήθως υγιείς ενώ οι μαλακοί όρχεις είναι συνήθως με πρόβλημα στη σπερματογένεση. Και βέβαια απομένει ο Ουρολόγος να δει το σχήμα του πέους κ.λ.π.
Μετά την κλινική εξέταση το επόμενο βήμα είναι το σπερμοδιάγραμμα. Μετράμε τον αριθμό των σπερματοζωαρίων, που πρέπει να είναι φυσιολογικά πάνω από είκοσι εκατομμύρια ανά κυβικό εκατοστό, την κινητικότητα των σπερματοζωαρίων με ορισμένες ταξινομήσεις και πόσο τις εκατό (%) από τα σπερματοζωάρια είναι μορφολογικά φυσιολογικά.
Ο ασθενής σε κέντρα της Ελλάδας και του εξωτερικού μπροστά σε ένα βίντεο (ένα τολμηρό βίντεο) εκσπερματώνει. Από αυτό το δείγμα παίρνουμε μια σταγόνα και μετράμε τις συγκεκριμένες παραμέτρους: αριθμό, κινητικότητα και μορφολογία των σπερματοζωαρίων. Βέβαια η λήψη πρέπει να γίνεται με επαρκές σεξουαλικό ερέθισμα γιατί είναι διαφορετικό το σπέρμα που δίνει ένας άνδρας με αυνανισμό, κλεισμένος σε μια τουαλέτα ενός νοσοκομείου και είναι πολύ καλύτερο εάν ο ίδιος άνδρας δώσει σπέρμα με την ίδια περίοδο σεξουαλικής αποχής μπροστά σε ένα έντονο σεξουαλικό ερέθισμα. Η ομάδα μας έχει δείξει ότι το σπέρμα της αγάπης, του οργασμού και της ικανοποίησης, είναι το καλύτερο.
Στη συνέχεια η τρίτη εξέταση είναι ο ενδοκρινολογικός έλεγχος.
Είπαμε λοιπόν: φυσική εξέταση, σπερματοδιάγραμμα, ορμονολογικός έλεγχος. Πρέπει να ελέγξουμε δυο ορμόνες που παράγονται από την υπόφυση στον εγκέφαλο οι οποίες λέγονται θυλακιοτρόπος και ωχρινοτρόπος. Να μετρήσουμε επίσης την ελεύθερη τεστοστερόνη στο αίμα, την ολική τεστοστερόνη, την οιστραδιόλη και την προλακτίνη. Είναι σημαντικές αυτές οι εξετάσεις γιατί ένας ασθενής μπορεί να έχει χαμηλό αριθμό σπερματοζωαρίων αλλά να έχει υψηλή προλακτίνη. Υψηλή προλακτίνη στο αίμα, συνήθως στο αίμα των αντρών με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, έχει αρνητική επίδραση στη σεξουαλική ικανότητα του άνδρα και στη σεξουαλική του επιθυμία. Ο άνδρας με υψηλή προλακτίνη δεν νιώθει την ανάγκη να πλησιάσει κοπέλα. Επίσης η υψηλή προλακτίνη επηρεάζει δυσμενώς τον όρχι και συνεπώς και τη σπερματογένεση.
Αρα λοιπόν το χρυσό τρίπτυχο για τη διάγνωση είναι: κλινική εξέταση, σπερμοδιάγραμμα, ορμονολογικός έλεγχος.
Ανάλογα με τα ευρήματα μπορούμε να επεκταθούμε σε έλεγχο με υπερήχους στο αντρικό γεννητικό σύστημα, σε έλεγχο με μαγνητική τομογραφία ή σε βιοχημική ανάλυση του σπερματικού υγρού. Γιατί αυτό το ποτάμι το οποίο λέγεται σπερματικό υγρό, σχηματίζεται από τρεις παραπόταμους: Ο πρώτος παραπόταμος είναι τα υγρά από την επιδιδυμίδα που αφορούν περίπου ένα πέντε με οκτώ τα εκατό (5%-8%) των εκκρίσεων. Μεγάλος παραπόταμος είναι τα υγρά των σπερματοδόχων κυστών που αφορούν το 60% με 75% των εκκρίσεων, και άλλοι παραπόταμοι είναι οι βολβοουρηθρέοι αδένες και οι εκκρίσεις του προστάτη.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΑΝΤΡΙΚΗΣ ΥΠΟΓΟΝΙΚΟΤΗΤΑΣ
Αν κάποιος θέλει να χτυπήσει ένα στόχο μακριά, χρειάζεται πυραύλους, δηλαδή σπερματοζωάρια. ’ρα χρειαζόμαστε έναν ικανό αριθμό σπερματοζωαρίων, αλλά για να χτυπήσουμε έναν στόχο δεν χρειάζεται να έχουμε μόνο πυραύλους πρέπει να τρέχουν και γρήγορα. Χρειαζόμαστε λοιπόν και κινητικότητα για τα σπερματοζωάρια. ’ρα χρειαζόμαστε φυσιολογικό αριθμό σπερματοζωαρίων (πάνω από 20 εκατομύρια ανά κυβικό εκατοστό) και κινητικότητα σπερματοζωαρίων φυσιολογική.
Η πρώτη λοιπόν μορφή θεραπείας είναι ορισμένες φαρμακευτικές ουσίες. Ουσίες οι οποίες θα μπορέσουν να αυξήσουν την ποιότητα του σπέρματος. Για παράδειγμα ένας άνδρας που έχει υψηλή προλακτίνη, έχει χαμηλό αριθμό και χαμηλή κινητικότητα σπερματοζωαρίων. Με ένα πολύ καλό φάρμακο που λέγεται βρωμοκρυπτίνη, θα αυξηθεί ο αριθμός των σπερματοζωαρίων, η κινητικότητα των σπερματοζωαρίων και με αυτόν τον τρόπο θα μείνει έγκυος η γυναίκα του με σεξουαλική επαφή. Ακριβώς αυτό είναι το μήνυμα των φαρμακευτικών παραγόντων. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που αν δοθούν σωστά οι φαρμακευτικοί παράγοντες για την αντιμετώπιση της ανδρικής υπογονιμότητας έχουμε εγκυμοσύνη με σεξουαλική επαφή. Γιατί είναι λάθος το ζευγάρι να πηγαίνει κατευθείαν στην εξωσωματική γονιμοποίηση. Υπάρχουν λοιπόν φαρμακευτικοί παράγοντες για επιλεγμένα αυστηρά περιπτώσεις που μπορούν να λύσουν το πρόβλημα και να έχουμε εγκυμοσύνη και ένα και δύο και τρία παιδιά με σεξουαλική επαφή. Γι΄ αυτό είναι πολύ σημαντικό το ζευγάρι να το δει ουρολόγος και ενδοκρινολόγος και μετά να καταφύγουν στην εξωσωματική γονιμοποίηση. Η πρώτη γραμμή λοιπόν θεραπείας, θα μπορούσε να πει κανείς το first line treatment, είναι τα φάρμακα.
Δεύτερο παράδειγμα πέρα από την υψηλή προλακτίνη, είναι η φλεγμονή στους ανδρικούς γεννητικούς πόρους. Εαν χορηγηθούν αντιβιοτικά στις κατάλληλες ποσότητες η απόφραξη θα λυθεί, θα έχουμε εκσπερμάτωση με καλό αριθμό σπερματοζωαρίων, εγκυμοσύνη με σεξουαλική επαφή χωρίς εξωσωματική γονιμοποίηση. Αυτό είναι το μήνυμα που θα ήθελα να δώσω σαν πανεπιστημιακός δάσκαλος: πρώτα στον ουρολόγο- ενδοκρινολόγο να δούμε αν μπορείτε με φάρμακα να κάνετε παιδιά και μετά στην εξωσωματική γονιμοποίηση.
Η δεύτερη μορφή θεραπείας εφόσον ενδείκνυται και δεν υπάρχει αποτέλεσμα ή δεν ενδείκνυται η πρώτη μορφή, είναι η χειρουργική μορφή θεραπείας. Για παράδειγμα η κιρσοκήλη είναι μία από τις κύριες αιτίες ανδρικής υπογονιμότητας.
Υπάρχουν επεμβάσεις κιρσοκήλης ανοικτές και μικροχειρουργικές. Οι μικροχειρουργικές επιτρέπουν την απομόνωση τις αρτηρίες και τα λεμφαγγεία. Ο χειρουργός πρέπει να απολινώσει τις διατεταμένες φλέβες.
Δεύτερο παράδειγμα χειρουργικής θεραπείας είναι η απόφραξη των πόρων. Μπορούμε να αφαιρέσουμε το φραγμένο τμήμα και μετά από την μικροχειρουργική επέμβαση να μείνει η γυναίκα έγκυος με σεξουαλική επαφή χωρίς εξωσωματική γονιμοποίηση. ’ρα λοιπόν η χειρουργική θεραπεία έχει σημαντικό ρόλο στην θεραπευτική αντιμετώπιση της ανδρικής υπογονιμότητας.
Η third line treatment, η τρίτη μορφή θεραπείας, είναι η εξωσωματική γονιμοποίηση.
