Ζούμε πρωτόγνωρες καταστάσεις νοιώθουμε έξω από τα νερά μας μακριά από αυτούς που ξέραμε, συγγενείς, φίλους, γνωστούς, συναδέλφους, εξ αιτίας ενός μικροβίου που έχει μπει ξαφνικά στη ζωή του και την καταδυναστεύει. Μας έχει λείψει το χαμόγελο, η αγκαλιά, ακόμα και η χειραψία. Ότι αποτελούσε πριν δεδομένο της κοινωνικότητάς μας έχει καταρρεύσει. Η θλίψη μας έγινε συνήθεια. Με δυο λόγια τώρα αρχίζουν τα δύσκολα, να βγαίνουν στην επιφάνεια ψυχολογικά προβλήματα, ήρθε η ώρα να πληρώσουμε πολύ περισσότερο από πριν το lockdown. Aυτό επιβεβαιώνει με μαθηματική ακρίβεια, η ψυχολόγος κα Νάντια Μάλλιου, συμπληρώνοντας ότι είναι παρήγορο ότι η νεολαία θέλει να βγει να διασκεδάσει και να μην μείνει απαθής κάτω από τη ταμπέλα της πανδημίας. Η κα Μάλλιου προτείνει άμεσα να απελευθερωθούν τα μέτρα γιατί άλλωστε τώρα πια δεν προσφέρουν και τίποτα. Τα μετατραυματικά συμπτώματα είναι προ των πυλών. Δεν θα τελειώσουμε ούτε εύκολα ούτε γρήγορα με όσα έχουμε ζήσει ή όσα θα ζήσουμε.
«Τα συνήθη ψυχολογικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο σύγχρονος άνθρωπος ποικίλουν από άτομο σε άτομο και από εποχή σε εποχή. Είναι τεράστια η γκάμα τους. Τα πιο συνήθη δημιουργούνται από τη δουλειά, ειδικά τώρα στην πανδημία και αφορούν το μεγαλύτερο ποσοστό πληθυσμού. Άλλοι έχασαν τη δουλειά τους και άλλοι είδαν τα εισοδήματά τους να μειώνονται από την υποαμοιβή. Οι περισσότεροι αναγκάστηκαν να μείνουν στο σπίτι και υποχρεώθηκαν στην τηλεεργασία, πράγμα δύσκολο όχι τόσο για τους νέους που παίζουν τη τεχνολογία στα δάχτυλα, αλλά για τις μεγαλύτερες ηλικίες. Το άγχος ξεκινάει από την αγωνία πως θα ανταποκριθώ στις νέες απαιτήσεις και μήπως η αδυναμία μου οδηγήσει στην απόλυσή μου. Αν καθίσουμε σε ένα εικονικό διαδικτυακό τραπέζι, κάθε δεύτερος γνωστός μας θα πει ότι είτε έχει χάσει τη δουλειά του, ή έχει αντιμετωπίσει μείωση στη δουλειά του, τόσο σαν αντικείμενο όσο και σαν αμοιβή.
Επίσης, το να μην βρίσκει τη δουλειά που θέλει μπορεί για κάποιους να είναι πρόβλημα πολυτελείας, αλλά για το μέσο εργαζόμενο δεν είναι, γιατί το θεωρώ λογικό να θέλει να μείνει στη δουλειά που του αρέσει και στο βιοτικό επίπεδο που επιθυμεί. Έχει σπουδάσει, έχει παλέψει για κάποια δεδομένα εργασιακά, ξαφνικά να τα απωλέσει, είναι πλήγμα. Πισωγυρίζει. Επίσης, οι διαπροσωπικές σχέσεις περνάνε κρίση. Είτε είναι με το φίλο μου, το παιδί μου, το σύντροφό μου, την οικογένειά μου, το γνωστό μου, το γείτονά μου, το συνεργάτη μου, όλες αυτές πλήττονται βαθιά βαριά και καθημερινά. Αναγκαστήκαμε να αποστασιοποιηθούμε και καταδικαστήκαμε σε βαθιά μοναξιά.»
Η μοναξιά λέει η κα Μάλλιου είναι πολύ συχνό φαινόμενο της εποχής μας. Έχει διογκωθεί σε απίστευτο βαθμό είτε είναι ηθελημένη είτε αθέλητη. Η απομόνωση, η απόσταση ενάμιση ή δυο μέτρα είναι πια θέμα ζωής και υγείας. Ενώ είμαστε κοινωνικά δικτυωμένοι, μέσω των social media, βιώνουμε απίστευτη μοναξιά γιατί όλα τα ηλεκτρονικά μέσα, δεν αντικαθιστούν την επαφή. Το κοίταγμα, το άγγιγμα, η αγκαλιά, έχουν άλλη αξία. Θέλουμε να δούμε τον άλλο στα μάτια και να μας συνεπάρει το χαμόγελό του. Η μάσκα μας το κρύβει. Στους μεγάλους έχει λείψει να αγκαλιάσουν τα εγγόνια τους. Αυτή η κατάσταση δεν μένει στην επιφάνεια προχωράει βαθιά μέσα μας. «Είμαστε όλοι στα κάγκελα».
Είμαστε πιο έκρυθμοι και δεν έχουμε πια υπομονή.
Οι σχέσεις των συντρόφων την ίδια στιγμή έχουν αμβλυνθεί. Μας υποχρεώνουν να περνάμε χρόνο με το σύντροφο που δεν θα κάναμε αν είμασταν ελεύθεροι. Δεν υπάρχει ευκολία να πάρει ο καθένας το χρόνο του το χώρο του για να φορτίσει τις δικιές του μπαταρίες. Δεν βρίσκουμε μια κοινή ρουτίνα και να συντονιστούμε με τα μέσα μας και το σύντροφο. Αυτό συσσωρεύει ένταση. Άσε που ανακυκλώνουμε το θυμό μας.
Μέσα σε όλα η θλίψη τείνει να μας γίνει συνήθεια. Ακόμα αντιστεκόμαστε όσο μπορούμε. Είναι παρήγορο το ότι δεν είναι ακόμα. Θέλουμε να βγούμε έξω να μην αποδεχτούμε τη θλίψη. Ο κόσμος αντιδρά θέλει να βγάλει τη μάσκα.
Δεν είναι σωστό να τη βγάλει αλλά η αντίδραση είναι υγιής συμπεριφορά. Το σώμα μας και η ψυχή μας αντιδρά.
«Γι αυτό φυσικά δικαιολογούμε τους 30άρηδες και τους 40άρηδες που έτρεξαν να εμβολιαστούν. Είναι το σωστό θα μας δώσει ανάσα να νοιώσουμε πιο ασφαλείς. Εννοείται ότι τα μέτρα πρέπει να συνεχίσουν να τηρούνται. Ο εμβολιασμός μας κάνει πιο ήσυχους προς τους γύρω μας, αλλά και προς τον εαυτό μας. Όσο για τη νεολαία είναι από τη φύση της το να αντιδρά και να βγαίνει έξω. Είναι υγιές. Βέβαια από την άλλη δεν τηρούνται τα μέτρα αλλά μάλλον η νεολαία είναι δύσκολο να νοσήσει. Ο καθένας να σκέφτεται με συνείδηση και την ατομική του ευθύνη. Δεν νομίζω ότι μπορούμε να περιορίσουμε το κύμα της νεολαίας. Είναι ποτάμι. Ο ιός δεν κολλάει έτσι. Οι ατομικές μας συνευρέσεις είναι θέμα ευθύνης.»
Η κα Μάλλιου πιστεύει ότι πρέπει να απελευθερωθούν τα μέτρα έστω και σταδιακά.
Οι ψυχικές διαταραχές τώρα είναι στη γέννησή τους. Έχουν πυροδοτηθεί πολλά θέματα. Όταν ανοίξουμε θα δούμε και τα «απόνερα». «Πιστεύω θα έχουμε πολλά δεδομένα στο μετατραυματικό κομμάτι. Σίγουρο είναι ότι δεν θα τελειώσουμε τόσο εύκολα. Ιατρικά θα έχουμε την ανοσία αλλά ψυχικά θα δούμε ακόμα πολλά . Οι άνθρωποι της ψυχικής υγείας θα έχουν πολλά να κάνουν. Η ανάγκη για βοήθεια θα βγει στην επιφάνεια. Αν δεν μας αναζητήσει κάποιος μέσα στο τραύμα τότε πότε θα το κάνει? Τα ψυχικά φέρνουν και σωματικά προβλήματα, κόπωση, αύξηση ή απώλεια βάρους, προβλήματα γαστρεντερικού, δερματικά και άλλα. Το Lockdown το πληρώσαμε και θα το πληρώνουμε για καιρό. Η πανδημία από μόνη της είναι σαν συνθήκη. Θα αφήσει πολλά για διαχείριση στο μέλλον.
«Συστήνω στους ασθενείς καλή επικοινωνία με το γιατρό τους με συλλόγους ασθενών διαχείριση της καθημερινότητάς τους και αυτοφροντίδα».
