Ο Έλληνας άνδρας επηρεάζεται από τη μητέρα του πολύ περισσότερο από ότι νομίζαμε, διατηρώντας συχνά μια παθολογική και εξαρτημένη σχέση μαζί της. Έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τη Δρ Χαρά Νομικού και τους συνεργάτες της, έδειξε ότι η Ελληνίδα μάνα αδυνατεί συχνά να καταλάβει πως ο γιος της ενηλικιώθηκε και τείνει να παρεμβαίνει άμεσα στη σχέση του με το άλλο φύλο.Έτσι πολλές γυναίκες (76%) και ζευγάρια (24%) επισκέπτονται τον ψυχολόγο ζητώντας συμβουλές ως προς την παρεμβατικότητα της πεθεράς. Από τις γυναίκες αυτές το 63% ήταν άγαμες ενώ το 37% έγγαμες. Αντίστοιχα, τα ζευγάρια που επισκέφτηκαν τον ψυχολόγο στο μεγαλύτερο ποσοστό ήταν έγγαμα (82%). Συγκεκριμένα, η έρευνα έδειξε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των γυναικών και των ζευγαριών που έρχονται στον ειδικό με αίτημα την παρεμβατική συμπεριφοράς της πεθεράς είναι ηλικίας 20 έως 40 ετών
.
Αυτό συμβαίνει γιατί σε αυτή την ηλικιακή περίοδο, τα άτομα βρίσκονται συνήθως κοντά στο γάμο ή είναι ήδη πρόσφατα παντρεμένα. Οι διαμάχες μεταξύ πεθεράς και νύφης είναι πιο έντονες καθώς η κάθε μία προσπαθεί να επιδιώξει ή να διατηρήσει τη κυριαρχία της και να προβάλει τη προσωπική της αξία, υποκινούμενη από το συναίσθημα της ιδιοκτησίας και το φόβο της ανασφάλειας.
Η πεθερά πιστεύει ότι έχει δικαίωμα να συμβουλεύει το γιο ή τη νύφη της. Σκέφτεται ότι είναι πιο μεγάλη, έχει πιο πολλές γνώσεις και πείρα που μπορεί να είναι χρήσιμη στους νεότερους. Από την άλλη, η νύφη νιώθει ότι η πεθερά με την παρεμβολή της εισχωρεί σε πεδία της δικής της κυριαρχίας. Η πεθερά θεωρεί το γιο της δικό της παιδί, ενώ η νύφη τον θεωρεί δικό της άντρα. Δύο άτομα διεκδικούν κυριαρχία πάνω σ έναν τρίτο. Η πεθερά αισθάνεται ότι η νύφη προσπαθεί να απομακρύνει το γιο της από κοντά της, ενώ η νύφη φοβάται ότι η πεθερά προσπαθεί να τον κρατήσει κοντά της.
Τα ζευγάρια 40 ετών και άνω είχαν πιο σαφή όρια ως προς την οικογένεια προέλευσης και η παρεμβατικότητα της μητέρας του γιου δεν ήταν μεγάλη (συμβιβασμός η αποδοχή). Στην χρονική αυτή περίοδο, τα όρια που προστατεύουν το ζευγάρι έχουν πια διαμορφωθεί, και ως εκ τούτου η παρέμβαση των γονιών και των συγγενών δεν αποτελεί σημείο διένεξης.
Ένα άλλο σημαντικό εύρημα της έρευνας είναι η σκιαγράφηση των χαρακτηριστικών του άνδρα που δυσχεραίνουν τη σχέση με τη σύζυγο του, καθώς είναι εκείνα που τον καθιστούν προσκολλημένο στη μητέρα του. Στο μεγαλύτερο ποσοστό τους, οι άνδρες κατά 24% βασίζονται στη γνώμη της μητέρας τους και κατά 22% δεν παίρνουν μέρος στη διαμάχη ανάμεσα στη μητέρα και τη σύντροφο τους. Επίσης το 13% δίνει στη μητέρα του αναφορά για κάθε δραστηριότητα του, ενώ μεγάλο ποσοστό θεωρεί υποχρέωση να παραστεί με τη πατρογονική του οικογένεια σε υποχρεώσεις -γάμους, βαφτίσια-(11%) ενώ δυσκολεύεται να της πει όχι (10%).
Παράλληλα, η έρευνα ανέδειξε εκείνες τις συμπεριφορές των πεθερών που θεωρούνται παρεμβατικές και δημιουργούν προβλήματα στο ζευγάρι. Στο μεγαλύτερο ποσοστό τους, οι ελληνίδες μητέρες τείνουν να παρεμβαίνουν στη διαπαιδαγώγηση των εγγονιών τους (24%), να ζητάνε από το γιο να τις πάει στο γιατρό ή για ψώνια (19%), να τηλεφωνούν καθημερινά και πάνω από 2 φορές (17%) και να κριτικάρουν τη νύφη τους αναφορικά με τη καθαριότητα του σπιτιού ή το μαγείρεμα (16%).
Τα παντρεμένα ζευγάρια που πλήττονται από την παρεμβατικότητα της πεθεράς παρουσιάζουν διενέξεις (61%), συναισθηματική αποξένωση (26%) και προβλήματα στην επικοινωνία (13%). Από αυτά τα ζευγάρια, τα άγαμα τείνουν σε μεγαλύτερο ποσοστό να χωρίζουν λόγω της παρεμβατικής συμπεριφοράς της μητέρας του άνδρα, από ότι τα έγγαμα.
Την έρευνα πραγματοποίησαν η Κλινικός Ψυχολόγος, Δρ. Χαρά Νομικού, Παν/μιο II Le Mirail Toulouse, Ερευνητικό Κέντρο CERPP, Γαλλία και οι συνεργάτες της, βασιζόμενοι σε στοιχεία ατόμων και ζευγαριών που ζήτησαν ψυχολογική βοήθεια για την παρεμβατικότητα της ελληνίδας μητέρας στη σχέση του άνδρα με τη σύντροφο του κατά το έτη 2007, 2008 και 2009.
Δρ. Χαρά Γ. Νομικού
Κλινικός Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος
Διδάκτωρ Ψυχοπαθολογίας
Πανεπιστημίου ΙΙ, Le Mirail
Τoulouse – FRANCE
Η Χαρά Νομικού γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Κλινική και Γενετική Ψυχολογία, στο Πανεπιστήμιο Paul Valery στο Montpellier στη Γαλλία και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο II «Le Mirail» της Τουλούζης στην Κλινική Ψυχολογία και την Εφαρμοσμένη Ψυχανάλυση.
Η Εκπαίδευση στην Κλινική Ψυχολογία πραγματοποιήθηκε στην Πανεπιστημιακή Κλινική «Colombiere», της Ιατρικής Σχολής του Montpellier, στο Κέντρο U.N.A.F.A.M. Αποκατάστασης Χρόνιων Ψυχικά Πασχόντων και στο Δημόσιο Ψυχιατρείο Αθηνών. Συμμετείχε στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα Γνωσιακής Ψυχοθεραπείας της Πανεπιστημιακής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής, στο Αιγηνήτιο Νοσοκομείο.
Εργάζεται ιδιωτικά στην Αθήνα ως Κλινικός Ψυχολόγος και Παιδοψυχολόγος. Έχει συμμετάσχει ως συνεργάτης και σύμβουλος σε περισσότερες από 80 τηλεοπτικές & ραδιοφωνικές εκπομπές με ψυχολογικά θέματα. Από τις 11 Σεπτεμβρίου 2006 συμμετέχει στην καθημερινή εκπομπή «Κοιτάζω Μπροστά» του τηλεοπτικού σταθμού ALTER ως σύμβουλος σε θέματα Ψυχολογίας.
Είναι Διδάκτωρ Ψυχοπαθολογίας και συνεχίζει μεταδιδακτορική έρευνα στο Ερευνητικό Κέντρο CERPP του Πανεπιστημίου ΙΙ, της Τουλούζης.
Έχουν δημοσιευτεί επίσης πάνω από 2.000 άρθρα της σε έγκριτες εφημερίδες και περιοδικά. Το 2004 εκδόθηκε το βιβλίο της «Εφηβεία, η Ηλικία της Επανάστασης από τις εκδόσεις Λιβάνη. Αρθρογραφεί επίσης και στην Εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» στο Ε-Ιατρικά στη στήλη «Τα Ψυχολογικά μου». Έχει δώσει Σεμινάρια στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, στο τμήμα Ψυχολογίας, σε σχολές Ψυχολογίας, Ψυχολογικά Κέντρα, Εκπαιδευτικούς Οργανισμούς, Γυμνάσια και Λύκεια. Επίσης διαλέξεις σε όλη την Ελλάδα και Κύπρο με θέματα που αφορούν τις σχέσεις Γονέων – Παιδιών και την Οικογένεια.
Είναι Μέλος του Διεθνούς Συλλόγου Ψυχοπαθολογίας και Κλινικής Ψυχολογίας IAPCP μέλος της APA, μέλος της Διεθνούς Συλλόγου της Γνωσιακής Ψυχοθεραπείας IACP, μέλος του Συλλόγου Ελλήνων Ψυχολόγων ΣΕΨ και Μέλος της UNICEF.
