Με μια απλή εξέταση αίματος μια φορά το χρόνο για προληπτικούς λόγους, ιδιαίτερα στην ενήλικη ζωή μας, μπορούμε να αποκρυπτογραφήσουμε την λειτουργία και την γενική κατάσταση του οργανισμού μας. Από μια εξέταση αίματος και ούρων απομίζουμε πληροφορίες για τη λειτουργία όλων των βασικών οργάνων, των νεφρών, του ήπατος, των ενδοκρινών αδένων και της καρδιάς.
Ένα οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου διαπιστώνεται και σε εξέταση αίματος μετρώντας τα ειδικά για αυτό ένζυμα στο αίμα, εκτός από το ηλεκτροκαρδιογράφημα που όλοι γνωρίζουμε. Στο αίμα ελέγχουμε επίσης διάφορες ασθένειες της καρδιάς, όπως μια περικαρδίτιδα, ακόμη και την πορεία μιας νόσου του καρδιακού μυός και το θεραπευτικό μας αποτέλεσμα. Επίσης, ελέγχουμε τους προδιαθεσικούς παράγοντες, για αρτηριοσκλήρυνση, όπως είναι η χοληστερίνη αίματος, LDL-HDL-λιποπρωτεϊνη, τα τριγλυκερίδια ο αθηρωματικός δέκτης και κάποιοι ειδικότεροι δείκτες πρόληψης καρδιοπαθειών.
Με μια εξέταση αίματος διαπιστώνουμε, εάν υπάρχει διαταραχή του μεταβολισμού του σακχάρου, εάν η ρύθμιση του σακχάρου είναι κατά προσέγγιση σωστή, δηλαδή το σάκχαρο αίματος να βρίσκεται σε θεραπευτικά επίπεδα και ακόμη, εάν υπάρχει προδιάθεση του οργανισμού μας για την ανάπτυξη σακχαρώδους διαβήτου με μια απλή καμπύλη σακχάρου και κάποιες φορές με έλεγχο του σακχάρου αίματος μετά το γεύμα και νήστις.
Στο αίμα ελέγχεται το επίπεδο του ουρικού οξέος, που και αυτό προδιαθέτει αρτηριοσκλήρυνση και σε λιθισιακά νοσήματα. Ελέγχουν επίσης τα ιχνοστοιχεία, μετράμε τους ηλεκτρολύτες, των οποίων η διαταραχή μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνη για τη ζωή μας.
Υπάρχουν επίσης μια σειρά ειδικές και μη ειδικές εξετάσεις αίματος για ορμονικές διαταραχές, για γενετικής αιτιολογίας, παθήσεις για προδιαθεσικούς παράγοντες κάποιων νοσημάτων ακόμη και για γονιδιακές εξελίξεις με τη βοήθεια της μοριακής Βιολογίας και της Γενετικής. Αιματολογικά ελέγχουμε επίσης διαταραχές του ενδοκρινολογικού μας συστήματος, διαπιστώνουμε μια εγκυμοσύνη, διάφορες μικροβιαιμίες, ειδικές και μη ειδικές λοιμώξεις. Σε αιμοκαλλιέργειες, διαπιστώνουμε την πιθανή προσβολή ενός ατόμου από διαφόρους ιούς, μικρόβια και την πορεία πολλών των νοσημάτων, την κατάσταση της κλιμακτηρίου και την λειτουργία των επινεφριδίων, του θυρεοειδούς και παραθυρεοειδούς αδένος ακόμη και σε ποια κατάσταση ευρίσκεται το αμυντικό σύστημα του οργανισμού μας.
Διάφορα νοσήματα του αίματος αναιμίες, κακοήθη αιματολογικά νοσήματα, παθήσεις από παράσιτα, η ελονοσία και πολλά άλλα νοσήματα, διαπιστώνονται με σχετική ευκολία για το γιατρό, στο αίμα του ασθενούς.
Η λειτουργία των νεφρών ελέγχεται πολύ εύκολα στο αίμα μας με την ουρία κυρίως και την κρεατινίνη αίματος, αλλά και με ειδικότερες εξετάσεις είτε άμεσα, είτε έμμεσα, από τα αποτελέσματα των εξετάσεων στο αίμα.
Η ηπατική λειτουργία ελέγχεται με δείκτες, τις τρανσαμινάσεις, το χρόνο προθρομβίνης, την ηλεκτροφόρηση πρωτεϊνών. Στο αίμα ελέγχουμε και την περίπτωση, αν υπάρχει οξεία ή χρόνια προσβολή του ήπατος από κάποια μορφή ηπατίτιδος, κίρρωσης ήπατος ή τέλος πρωτοπαθής ή δευτεροπαθής κακοήθεια ήπατος, ακόμη και κακοήθεια των υπολοίπων οργάνων.
Όταν διαπιστωθεί απόκλειση από τις φυσιολογικές τιμές πρέπει να επισκεφτούμε άμεσα το γιατρό, ο οποίος θα ελέγξει θα ερμηνεύσει τα αποτελέσματα και θα μας συμβουλέψει τι πρέπει να ακολουθήσει.
Πάντα ο γιατρός μας πρέπει να αναγράφει τις ενδεδειγμένες για μας και τον προληπτικό έλεγχο αίματος.
Από μια εξέταση αίματος μπορεί επίσης να διαπιστωθεί, εάν πάσχει κάποιος από ρευματοπάθεια ή μια νόσο του κολλαγόνου.
Υπάρχει μια σειρά εξετάσεων αίματος, όπως είναι οι νεοπλασματικοί δείκτες, σε συνδυασμό με τη γενική αίματος και την καθίζηση των ερυθρών αιμοσφαιρίων, είναι δυνατόν να μας ανακαλύψουν ή να μας αφυπνίσουν να ερμηνεύσουμε το ενδεχόμενο μιας υπάρχουσας κακοήθειας.
Η ειδική εξέταση για τους άνδρες στον προληπτικό έλεγχο για κακοήθη ή καλοήθη υπερτροφία του προστάτου πρέπει να γίνεται μετά τα 40 χρόνια και επι ορισμένων περιπτώσεων, σπανίως και νωρίτερα μετά την υπόδειξη του γιατρού μας.
Η γενική ούρων είναι απαραίτητη σε κάθε προληπτικό μας έλεγχο, παράλληλα με τις εξετάσεις αίματος.
Την ομάδα αίματος και τον παράγοντα Rhesus ενός ατόμου είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε για προληπτικούς λόγους. Προσδιορίζεται επίσης με μια απλή αιμοληψία. Νέα άτομα τα οποία ενώνουν τις ζωές τους και επιθυμούν να αποκτήσουν παιδιά είναι καλό να γνωρίζουν την ομάδα αίματος και τον παράγοντα Rhesus.
Παιδιά και ενήλικες καλό θα είναι να γνωρίζουν επίσης την ομάδα αίματος και τον παράγοντα Rhesus , για το ενδεχόμενο αιφνίδιου τραυματισμού, που συνοδεύεται με απώλεια αίματος. Επιπλέον πρέπει να τα γνωρίζουμε, μήπως κάποια στιγμή ανάγκης δώσουμε αίμα για κάποιο συνάνθρωπο μας, ειδικά όταν η ομάδα αίματος μας ανήκει στις σπάνιες ομάδες αίματος.
Η προσφορά μας θα σώσει ενδεχομένως μια ζωή.
Ποια ομάδα αίματος έχουμε και την ομάδα του δότη μας ελέγχεται και αυτή πολύ εύκολα με μια διασταύρωση, που ελέγχεται πάντα προ της αιμοδοσίας. Μετά τη διασταύρωση μας χορηγείται η ανάλογη ομάδα και η ποσότητα αίματος που έχουμε ανάγκη και έχει υποδείξει ο γιατρός μας.
Πρέπει να αναφέρουμε και μερικά εργαστηριακά λάθη που γίνονται ευτυχώς σπάνια. Υπάρχει περίπτωση να έχουμε, ένα θετικό αποτέλεσμα σε μια εξέταση αίματος, δηλαδή να είναι παθολογική, χωρίς εμείς να πάσχουμε από κάτι, ούτε να εμφανίσαμε κάποια συγκεκριμένη συμπτωματολογία, γι αυτό,
τα αποτελέσματα οποιουδήποτε εργαστηριακό έλεγχο πρέπει να δημοσιοποιούνται στο γιατρό μας και μόνο.
Έτσι αποφεύγουμε λαχτάρες και ανησυχίες. Συχνά στην περίπτωση ενός παθολογικού ευρήματος μια επανάληψη αποδεικνύει το σωστότερο και ότι πιθανώς οφείλονταν σε εργαστηριακό λάθος.
Οι πληροφορίες από μια απλή και μόνο εξέταση αίματος για το γιατρό είναι αναντικατάστατες, απαραίτητες και τον καθοδηγούν στη διάγνωση και στη λήψη αποφάσεων, για την ενδεδειγμένη θεραπευτική στρατηγική.
Άρα μια απλή εξέταση αίματος είναι πολυτιμότατη για τη πρόληψη, διάγνωση ακόμη και θεραπεία και την πορεία μιας νόσου και για το θεραπευτικό μας αποτέλεσμα.
Μόνο ο γιατρός μας θα υποδείξει, τις προληπτικές εξετάσεις θα τις εκτιμήσει, θα μας καθοδηγήσει για την καλή μας σωματική, και την ψυχική μας υγεία.
Ειρήνη Ε. Σταματάκη-Οικονόμου
Ειδικός Παθολόγος – Καρδιολόγος
Αριστούχος απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής Βερολίνου, Διπλωματούχος ψυχολόγος του ίδιου Πανεπιστημίου. Μερικά εξάμηνα σπουδές στο ίδιο Πανεπιστήμιο Φιλοσοφία, Γερμανική Φιλοσοφία. Το 1974 ανακηρύχθηκα διδάκτωρ της Ιατρικής του Πανεπιστημίου του Βερολίνου, ιατρική βιοχημεία.: Ειδικότητες παθολογίας και καρδιολογίας στην Πανεπιστημιακή κλινική Klinikum Steglitz Berlin και αναγνώριση αυτών κατόπιν εξετάσεων, με την επιστροφή μου στην Ελλάδα το 1980. Έκτοτε επιστημονικός συνεργάτης στο ΄΄Διαγνωστικό και Θεραπευτικό Κέντρου ΥΓΕΙΑ΄΄ μέχρι το 2004. Από το 2004 διευθύντρια παθολογικής κλινικής Metropolitan Hospital. Διδακτικό έργο: Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, σχολή κοινωνικών λειτουργιών και ελεύθερο πανεπιστήμιο στο Βερολίνο. Για έξι χρόνια δίδαξα ιατρικά θέματα στην Ελλάδα στα ΄΄ΙΕΚ Υγεία΄΄. Για χρόνια δίδαξα επίσης τους νοσηλευτές των νοσηλευτικών ιδρυμάτων απασχόλησης. Ενεργός συμμετοχή σε ιατρικές επιστημονικές εταιρείες, ιατρικά επιστημονικά συνέδρια, διεθνή και ελληνικά, σε στρογγυλές τράπεζες και ενημερωτικές εκπομπές στην τηλεόραση με ιατρικά θέματα. Μεγάλος αριθμός δημοσιεύσεων σε ξένα και ελληνικά ιατρικά περιοδικά, στον ημερήσιο ελληνικό τύπο και σε περιοδικά μεγάλης κυκλοφορίας. Διακρίσεις: Υπότροφος του DAΑD για όλα τα έτη των σπουδών στο Βερολίνο, για αριστούχους φοιτητές, κοινωνικές διακρίσεις για το ιατρικό έργο από εκπαιδευτικά ιδρύματα μέσης και ανωτέρας εκπαίδευσης.