Το Πανελλήνιο Συνέδριο για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας 2023 ολοκληρώθηκε με μεγάλη επιτυχία την Πέμπτη 7 Δεκεμβρίου, με τη συμμετοχή περισσότερων από 900 συνέδρων και τη συνεισφορά περίπου 190 διακεκριμένων ομιλητών.
Στο φετινό συνέδριο που συνέπεσε με την 40ή επέτειο από την ίδρυση του ΕΣΥ, έγινε αποτίμηση των 40 ετών λειτουργίας του Εθνικού Συστήματος Υγείας, αναδείχθηκαν χρόνια ζητήματα και διατυπώθηκαν προτάσεις για την βιωσιμότητά του τα επόμενα χρόνια. Ένα θέμα που διατρέχει τις συζητήσεις του Πανελληνίου Συνεδρίου και ξεχώρισε και φέτος είναι αυτό των ανισοτήτων στην υγεία. «Ανισότητες πάντα υπήρχαν και θα υπάρχουν και ίσως να μην μπορούν να εξαλειφθούν», είπε η Κοσμήτωρ της Σχολής Δημόσιας Υγείας του ΠΑΔΑ κ. Ελπίδα Πάβη στην Εκδήλωση για τα 40 χρόνια ΕΣΥ, και πρόσθεσε ότι «η αντιμετώπισή τους θα πρέπει να αποτελεί πάντα έναν στόχο που δεν μένει σε επίπεδο ρητορικής – και οι δράσεις που εφαρμόζονται να φθάνουν στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού». 40 χρόνια μετά την ίδρυση του ΕΣΥ, 40% των δαπανών υγείας στη χώρα μας εξακολουθούν να είναι ιδιωτικές, ποσοστό πολύ μεγάλο και που προφανώς θα πρέπει να βρεθούν πολιτικές ώστε να μειωθεί.
Η διαχείριση των χρονίων νοσημάτων διαδραματίζει καίριο ρόλο στη βιωσιμότητα και ανθεκτικότητα των συστημάτων υγείας. Το φετινό συνέδριο επιχείρησε να καλύψει και συζήτησε τα ζητήματα των μειζόνων χρονίων νοσημάτων σε τρεις διαδοχικές συνεδρίες: Ι) Προς ένα σχέδιο για την αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών νοσημάτων, ΙΙ) Η παχυσαρκία ως ανερχόμενη απειλή και ΙΙΙ) Η Εθνική Πολιτική για τον Καρκίνο – από τον σχεδιασμό στην εφαρμογή. Υπογραμμίστηκε η ανάγκη για εθνικά σχέδια δράσης για τις μεγάλες κατηγορίες των μειζόνων χρονίων νοσημάτων και αποτυπώθηκαν τα στάδια ωρίμανσης στην πορεία για τη διαμόρφωση των σχεδίων δράσης. Σε κάθε κατηγορία, αναδείχθηκαν οι επείγουσες ανάγκες.
Αναγνωρίστηκε πως η παχυσαρκία αποτελεί ανερχόμενη απειλή για την κοινωνία και την οικονομία, και ότι είναι ένα σημαντικό ζήτημα δημόσιας υγείας που απαιτεί πολυεπίπεδες παρεμβάσεις. Κατά τη συνεδρία παρουσιάστηκε συγκριτική μελέτη από τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες η οποία επιβεβαίωσε ότι η παχυσαρκία και οι συννοσηρότητές της προκαλούν σημαντική οικονομική επιβάρυνση των συστημάτων υγείας, και πως η πρόληψη ή και η καθυστέρηση της εμφάνισης των συννοσηροτήτων οδηγεί σε μεγάλη εξοικονόμηση κόστους από τα συστήματα. Η μελέτη υποστηρίζει και προωθεί τις πολιτικές Δημόσιας Υγείας για την εκπαίδευση και την καταπολέμηση της παχυσαρκίας.
Στην περίπτωση του καρκίνου, επισημάνθηκε ότι απαιτείται συνεχής εξέλιξη των στρατηγικών με τον χρόνο, με βάση τις υφιστάμενες μεταβολές τόσο στα ίδια τανοσήματα όσο και στις θεραπείες. Είναι θετικό ότι οι ασθενείς με καρκίνο έχουν σήμερα πρόσβαση σε όλα τα καινοτόμα φάρμακα. Ωστόσο, παραμένει η ανάγκη να υλοποιηθεί το Μητρώο Νεοπλασματικών Νόσων. Διατυπώθηκε το ελπιδοφόρο είναι ότι σήμερα βρισκόμαστε πιο κοντά από ποτέ στην υλοποίηση του Εθνικού Μητρώου για τον Καρκίνο και πως υπάρχει συνεργασία στην εξεύρεση λύσεων στα κενά και τις ελλείψεις.
Η ανάγκη ύπαρξης μίας εθνικής φαρμακευτικής πολιτικής είναι ένα ζήτημα που συζητείται επί μακρόν στη χώρα μας, η συζήτηση αυτή ωστόσο μάλλον γινόταν μέχρι σήμερα με λάθος όρους, διαπιστώθηκε στο πλαίσιο της στρογγυλής τράπεζας με θέμα «Προαπαιτούμενα και προκλήσεις για μία εθνική φαρμακευτική πολιτική», στην οποία κεντρικοί ομιλητές ήταν ο καθηγητής Πάνος Καναβός και ο καθηγητής κ. Σωτήρης Βανδώρος. Ο Πρόεδρος του ΕΟΦ κ. Ευάγγελος Μανωλόπουλος, μίλησε για τον ρόλο του Οργανισμού, τον οποίο χαρακτήρισε ως εργαλείο για την εφαρμογή πολιτικής με βάση τις αρχές της διαφάνειας και της επιστημονικότητας. Τις απόψεις της φαρμακοβιομηχανίας εξέφρασαν ο κ. Ζαχαρίας Ραγκούσης, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος της Pfizer Hellas, ο κ. Θεόδωρος Τρύφων, Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας και Αντιπρόεδρος του Ομίλου ELPEN, και η κ. Λαμπρίνα Μπαρμπετάκη, Πρόεδρος του PhARMA Innovation Forum (PIF) και της AbbVie Ελλάδας, Κύπρου & Μάλτας. Ο κ. Νίκος Δέδες, Πρόεδρος του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδας «Θετική Φωνή» και της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας, εκπροσώπησε την πλευρά των ασθενών.
Η συζήτηση στην οποία συμμετείχε ο Γενικός Γραμματέας Στρατηγικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Υγείας κ. Άρης Αγγελής, για να παρουσιάσει τις θέσεις της Πολιτείας, κατέληξε στο ότι απαραίτητη προϋπόθεση για τη διαμόρφωση μίας εθνικής φαρμακευτικής πολιτικής είναι να υπάρξει κοινή αντίληψη όλων των εμπλεκομένων φορέων, προκειμένου να μπορέσει να διατυπωθεί μία ολοκληρωμένη πρόταση με σαφείς στόχους, σαφείς δράσεις και σαφείς τρόπους μέτρησης των αποτελεσμάτων των δράσεων αυτών.
Το θέμα της φαρμακευτικής νοσοκομειακής δαπάνης πραγματεύτηκε η στρογγυλή τράπεζα «Προς μια ολοκληρωμένη στρατηγική για τη φαρμακευτική περίθαλψη στα νοσοκομεία», με τη διαπίστωση ότι η δυσκολία προσδιορισμού της έγκειται στην έλλειψη πρόσβασης στα δεδομένα και στη μη χρήση ψηφιακών εργαλείων. Οι ομιλητές κ. Βασίλης Κουράφαλος (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.), κ. Ρομίνα Σιατερλή (Roche Hellas), Γιώργος Τσιακαλάκης (BMS) κατέθεσαν τις απόψεις τους, ενώ ο κ. Κώστας Αθανασάκης,Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου, παρουσίασε το κείμενο συμπερασμάτων της πρωτοβουλίας του Ινστιτούτου για τα Οικονομικά της Υγείας (i-hecon) για τη βιώσιμη διαχείριση του νοσοκομειακού φαρμάκου. Το κείμενο επεξεργάστηκε μια ομάδα εργασίας, με τη συμμετοχή εκπροσώπων όλων των εμπλεκομένων μερών και κατέληξε σε ορισμένες προτάσεις, όπως . Και στις δύο στρογγυλές τράπεζες της φαρμακευτικής πολιτικής παρουσιάστηκαν κείμενα συμπερασμάτων και πλέγματα προτάσεων, για τη διαμόρφωση μιας Εθνικής Φαρμακευτικής Πολιτικής και για την επίλυση του ζητήματος της Νοσοκομειακής Φαρμακευτικής Δαπάνης, τα οποία αναδείχθηκαν μέσα από ειδικές συμμετοχικές προσεγγίσεις για την αναζήτηση ομοφωνίας, μεταξύ εκπροσώπων από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, στο σύνθετο πεδίο της φαρμακευτικής πολιτικής.
Στο επίκεντρο των συζητήσεων της τελευταίας ημέρας του συνεδρίου ήταν η «Χρηματοδότηση της υγείας για την επίτευξη καθολικής κάλυψης», ένα διαρκές ζήτημα επιστημονικής συζήτησης διεθνώς, στο οποίο είμαστε πλέον σε θέση όλοι να γνωρίζουμε τα κυριότερα προβλήματα που απειλούν τη βιωσιμότητα του συστήματος υγείας της χώρας μας, όπως αναγνώρισαν οι ομιλητές της στρογγυλής τράπεζας. Το χαμηλό (10%) συγκριτικά με το μέσο όρο του ΟΟΣΑ (14%) ποσοστό συνολικών δημόσιων δαπανών για την υγεία, η διαχρονική δημόσια υποχρηματοδότηση του συστήματος υγείας, αλλά και οι υψηλές ιδιωτικές δαπάνες υγείας αποτελούν όλα συνιστώσες ενός χρόνιου πλέον προβλήματος για το οποίο καλούμαστε επιτακτικά να βρούμε λύσεις. «Μια πρόταση για τη χρηματοδότηση για την υγεία» κατέθεσε ο Επίκουρος Καθηγητής, ΠαΔΑ, Κώστας Αθανασάκης, εξηγώντας τους δύο σημαντικές διαστάσεις της βιωσιμότητας των συστημάτων υγείας: τη δημοσιονομική, δηλαδή επάρκεια των πόρων, και την οικονομική, δηλαδή την αποδοτικότητα της δαπάνης. Αναφέρθηκε στη διοχέτευση τμήματος της υπεραπόδοσης του φορολογικού συστήματος στην υγεία, που εξήγγειλε η κυβέρνηση, ως μια θετική εξέλιξη που μπορεί να μεταβάλει ουσιαστικά τους δείκτες καθολικής κάλυψης. Επίσης, μίλησε για την πρόταση για «φόρους υπέρ υγείας», η οποία κερδίζει έδαφος διεθνώς. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Υγείας της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδας κ. Γιάννης Καντώρος, στην ομιλία του με τίτλο «Ιδιωτική Ασφάλιση: βιώσιμη λύση για τη συμπλήρωση του ασφαλιστικού κενού στην υγεία», αναφέρθηκε στο μεγάλο άνοιγμα της ψαλίδας για τις «out of pocket» δαπάνες που δημιουργήθηκε κυρίως κατά τα χρόνια της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα και στη συνέχεια παγιώθηκε και υποστήριξε ότι σύστημα υγείας θα πρέπει να ανασχεδιασθεί και να υπάρξει συμπληρωματικότητα ώστε να γίνει πιο αποδοτικό και να εξοικονομούνται πόροι. Έκανε επίσης συγκεκριμένες προτάσεις για την ενίσχυση της αποδοτικότητας του συστήματος, όπως την εφαρμογή DRGs, την ανάγκη διαφάνειας, gatekeeping και καλής χρήσης της τεχνολογίας και εν τέλει, της μέτρησης των εκβάσεων. Ο κ. Άγγελος Τσακανίκας, μίλησε για τον ρόλο της φαρμακοβιομηχανίας στη χρηματοδότηση της υγείας. Αρκετά από τα προβλήματα που υπήρχαν όταν έγινε το «κλείδωμα» της δαπάνης το 2010 διορθώθηκαν, ανέφερε ο κ. Τσακανίκας στην έναρξη της ομιλίας του, και το περιβάλλον σήμερα είναι πολύ διαφορετικό καθώς βρισκόμαστε σε πορεία ανάπτυξης. Τόνισε πως στις διορθώσεις που θα πρέπει να γίνουν απαραιτήτως στο σύστημα περιλαμβάνεται η δημιουργία και εφαρμογή ενός συστήματος κινήτρων. Η Γενική Γραμματέας Ιδιωτικών Επενδύσεων στο Υπουργείο Ανάπτυξης κ. Βασιλική Λοΐζου, στην ομιλία της «Η πολιτική για την αύξηση των επενδύσεων στην υγεία», είπε ότι η χρηματοδότηση της υγείας από το δημόσιο μπορεί να αποτελεί σημαντική δημόσια επένδυση, ωστόσο στη χώρα μας γίνονται σημαντικές επενδύσεις και από τον ιδιωτικό τομέα -και όχι μόνο από τη φαρμακοβιομηχανία. Αναφέρθηκε στις επενδύσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης στις οποίες έδωσε προτεραιότητα η παρούσα κυβέρνηση, αλλά και στα κίνητρα για στρατηγικές επενδύσεις τα οποία παρέχει στη βιομηχανία. Κλείνοντας, είπε πως προτεραιότητα της κυβέρνησης αποτελεί επίσης η χρηματοδότηση και επένδυση σε νέες τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη.
Δύο συνεδρίες αφιερώθηκαν σε επίκαιρα ζητήματα της Ψηφιακής Υγείας, η οποία ωστόσο η αναφέρθηκε πολλές φορές στη συζήτηση κατά τις εργασίες του συνεδρίου. Στη στρογγυλή τράπεζα «Συμμαχία για την τεκμηρίωση: Είναι εφικτή η αξιοποίηση των δεδομένων υγείας;» επικεντρώθηκε στα διάφορα ζητήματα σχετικά με τη δευτερογενή χρήση των δεδομένων υγείας που γεννούν οι εξελίξεις στην τεχνολογία και η τεχνητή νοημοσύνη. Τα ζητήματα αυτά είναι τεχνικής φύσεως (π.χ. καλή ποιότητα/τυποποίηση δεδομένων, διαλειτουργικότητα) αλλά και ηθικής και νομικής φύσεως (προστασίαπροσωπικών δεδομένων). Πολλά ήταν τα θέματα που τέθηκαν στο τραπέζι από τους ομιλητές: η σημερινή αξιοποίηση των δεδομένων υγείας από την ΗΔΙΚΑ, ο ρόλος του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης στην ψηφιοποίηση της υγείας και στην τήρηση του GDPR, ο ρόλος της Γενικής Γραμματείας Στρατηγικού Σχεδιασμού στην ένταξη της χώρας μας στον Ευρωπαϊκό Χώρο Δεδομένων Υγείας (EHDS) και η μετάβαση του ΕΟΠΥΥ στη νέα ψηφιακή πραγματικότητα. Για την αξιοποίηση των δεδομένων υγείας θα απαιτηθεί ένα τεράστιο έργο για την ανάπτυξη σωστών μητρώων και για την επίτευξη συναίνεσης σχετικά με τους τρόπους χρήσης τους.
Ο κ. Χαράλαμπος Καρανίκας και η κ. Τίνα Γκαράνη-Παπαδάτου προήδρευσαν της συνεδρίας, με τη συμμετοχή εκπροσώπων των καθ’ ύλην αρμόδιων φορέων, του κ. Δημοσθένη Αναγνωστόπουλου (Υπ. Ψηφιακής Διακυβέρνησης), της κ. Νίκης Τσούμα (Η.ΔΙ.Κ.Α.), του κ. Βασίλη Κουτσιουρή (Υπ. Υγείας) και της κ. Θεανώς Καρποδίνη (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.).
Καθώς τα συστήματα υγείας μετεξελίσσονται και οι προκλήσεις είναι πολύ μεγάλες, έχουμε εναποθέσει πολλές από τις ελπίδες μας στην ψηφιακή υγεία για να μπορέσουμε να έχουμε ένα ανθεκτικό και βιώσιμο εθνικό σύστημα υγείας, το οποίο να προσφέρει καλύτερη πρόσβαση, εμπειρία και ασφάλεια στους πολίτες. Στο ερώτημα «Τι χρειάζεται για να διαμορφώσουμε μια ολοκληρωμένη πολιτική για την ψηφιακή υγεία;» επιχείρησε να απαντήσει η παραπάνω στρογγυλή τράπεζα, με τον κ. Γιάννη Κωτσιόπουλο και την κ. Ελπίδα Φωτιάδου στο προεδρείο. Στη συνεδρία παρουσιάστηκαν και συζητήθηκαν οι προκλήσεις, τα προαπαιτούμενα και τα έργα που πραγματοποιούνται για τη μετάβαση του τομέα υγείας της χώρας μας σε ψηφιακό περιβάλλον. Μίλησαν η κ. Χριστίνα Γεωργακοπούλου (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.), οι καθηγητές Χαράλαμπος Καρανίκας (Παν. Θεσσαλίας) και Παναγιώτης Μπαμίδης (Α.Π.Θ.), και ο Αλέξανδρος Μπέρλερ (HL7 Hellas, ΙΗΕ). Σε παγκόσμιο επίπεδο, τα έργα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της υγείας τρέχουν. Για να μπορέσουμε ωστόσο να συνθέσουμε σιγά σιγά το παζλ της ψηφιακής υγείας και στη χώρα μας, χρειαζόμαστε εθνική στρατηγική, συμμετοχή και συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων, διαλειτουργικότητα, διασφάλιση της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας, εκπαίδευση, παροχή κινήτρων για την υιοθέτηση λύσεων ψηφιακής υγείας και διάθεση χρηματοδότησης για την έρευνα, την ανάπτυξη και την υλοποίηση πρωτοβουλιών ψηφιακής υγείας, ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών όσον αφορά στην αξιοποίηση των δεδομένων τους και, φυσικά, αξιοποίηση της διεθνούς εμπειρίας. Κλειδί, ωστόσο, για την επιτυχία του εγχειρήματος της μετάβασης του τομέα υγείας σε ένα ψηφιακό περιβάλλον αποτελεί το ανθρώπινο δυναμικό, κατέληξε το πάνελ. Για να πετύχουμε, θα πρέπει να ενωθούμε όλοι μαζί, σε ένα οικοσύστημα αφοσιωμένο στον κοινό στόχο της υλοποίησης των έργων.
Στην ομιλία του με τίτλο «Προοπτικές της ελληνικής οικονομίας» ο Αλέξης Πατέλης, προϊστάμενος στο Οικονομικό Γραφείο της Γενικής Γραμματείας του Πρωθυπουργού, παρουσίασε τη μεγάλη εικόνα για την οικονομία της χώρας, έκανε έναν απολογισμό της προηγούμενης τετραετίας, μίλησε για το πού βρισκόμαστε τώρα, για τα σχέδια και για τους στόχους της επόμενης τετραετίας. Ειδικότερα μίλησε για τη μεταστροφή του κλίματος αναφορικά με την οικονομική εμπιστοσύνη προς την Ελλάδα τα τελευταία δύο χρόνια, τη βελτίωση των οικονομικών επιδόσεων (καλύτερη μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ) και τη μεγάλη βελτίωση στο επιχειρηματικό περιβάλλον. Παρέθεσε επίσης στοιχεία για το δημοσιονομικό αποτύπωμα της χώρας, η οποία είχε τη μεγαλύτερη πτώση στον λόγο χρέους/ΑΕΠ μεταξύ των χωρών της ΕΕ την τελευταία 4ετία, και ανέλυσε την οικονομική φιλοσοφία της κυβέρνησης που καθόρισε τις παραπάνω εξελίξεις. Στη συνέχεια, έδωσε ορισμένα παραδείγματα μεταρρυθμίσεων, όπως της ψηφιοποίησης, το νομοσχέδιο της «δεύτερης ευκαιρίας», τις αλλαγές στον τομέα της υγείας, στην εκπαίδευση αλλά και η «πράσινη μετάβαση». Πολύ σημαντικές ήταν και οι φορολογικές μειώσεις με θετικό αντίκτυπο στην επιχειρήσεις. Ο κ. Πατέλης αναφέρθηκε επίσης στο θετικό επενδυτικό κλίμα χάρη στην πολιτική σταθερότητα στην Ελλάδα και το πλεονέκτημα της χώρας όσον αφορά τα χαμηλά συγκριτικά επιτόκια. Έκλεισε με τα μελλοντικά σχέδια της κυβέρνησης, τα οποία περιλαμβάνουν τέσσερα βασικά πεδία ενδιαφέροντος: την επιτάχυνση της δικαιοσύνης, την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, τη βελτίωση της αγοράς εργασίας και την πρόκληση της πράσινης μετάβασης Σημαντική θέση στο Πανελλήνιο Συνέδριο 2023 είχαν τα ζητήματα του ανθρώπινου δυναμικού. Συγκεκριμένα τρεις συνεδρίες για τα θέματα αυτά πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη, 7 Δεκεμβρίου: στην πρώτη με τίτλο «Ανθρώπινο δυναμικό στην υγεία: τι επαγγελματίες χρειάζεται το σύστημα υγείας του μέλλοντος;» διαπιστώθηκε πως αν και το ερώτημα που συνήθως απασχολεί το ελληνικό σύστημα υγείας είναι πόσους επαγγελματίες υγείας χρειαζόμαστε, είναι σημαντικό να ασχοληθούμε και το ποιους χρειάζεται ποιες γνώσεις, ποιες δεξιότητες, ποιο προφίλ θέλουμε να έχουν. Στη συνεδρία παρουσιάστηκε η εικόνα της ιατρικής προπτυχιακής εκπαίδευσης και κατανομής ιατρών στην Ελλάδα και τονίστηκε η ανάγκη προσαρμογής της εκπαίδευσης στις τρέχουσες και μελλοντικές απαιτήσεις του πληθυσμού. Τέθηκε το θέμα του φόβου μήπως οι νέες τεχνολογίες αντικαταστήσουν τελικά τον άνθρωπο και υποστηρίχθηκε πως η ανθρώπινη πτυχή στην υγειονομική περίθαλψη θα πρέπει να ενισχυθεί και η εκπαίδευση στις νέες τεχνολογίες θα πρέπει να μπει στα Προγράμματα Σπουδών ώστε οι επαγγελματίες υγείας να μάθουν να συνεργάζονται με αυτές και να τις αξιοποιούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο ως εργαλεία στην άσκηση του έργου τους. Δόθηκε έμφαση στη σημασία της Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης (ΣΙΕ) και το γεγονός ότι υπάρχει νομοθετικό κενό στη χώρα μας. Οι ιατροί είναι απαραίτητο να εκπαιδεύονται συνεχώς στα νέα δεδομένα με στόχο τη βελτίωσή τους στη διάγνωση και θεραπεία των νοσημάτων. Στο ζήτημα της κατανομής των επαγγελματιών υγείας στην Ελλάδα προσπαθεί να απαντήσει ο Χάρτης Υγείας, δηλαδή μία χαρτογράφηση των αναγκών σε κάθε περιοχή της Ελλάδας, ώστε να αποφασίσουμε με βάση αυτές και λαμβάνοντας υπόψη τα χαρακτηριστικά της εκάστοτε περιοχής πόσες δομές και επαγγελματίες υγείας χρειαζόμαστε σε κάθε περιοχή. Έγινε αναφορά στις ψηφιακές και «πράσινες» μεταρρυθμίσεις που συντελούνται και την εκπαίδευση του προσωπικού του τομέα της υγείας σε αυτές, καθώς προκαλούν ταχύτατες αλλαγές με τις οποίες ο τομέας της υγείας οφείλει να συμβαδίσει. Παρουσιάστηκε μια σειρά από έργα – εργαλεία για την προώθηση των πλεονεκτημάτων υιοθέτησης παραπάνω δεξιοτήτων αλλά και για τη χαρτογράφησή της.
Στη, δεύτερη, τη στρογγυλή τράπεζα «Η μεταπτυχιακή εκπαίδευση στο πεδίο της διοίκησης, της πολιτικής και των οικονομικών της υγείας στην Ελλάδα. Ανταποκρινόμενοι στις απαιτήσεις του μέλλοντος» παρουσιάστηκαν τα μεταπτυχιακά προγράμματα στους τομείς της Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας, των Οικονομικών και της Πολιτικής Υγείας και συναφών γνωστικών αντικειμένων. Οι ακαδημαϊκοί υπεύθυνοι των προγραμμάτων τόνισαν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε προγράμματος και από κοινού εντόπισαν τα πεδία που επιδέχονται βελτίωσης και αναβάθμισης, τόσο από πλευράς επιστημονικής κατάρτισης όσο και από πλευράς διασύνδεσης με την αγορά εργασίας. Η κ. Δάφνη Καϊτελίδου, Καθηγήτρια και Διευθύντρια του Εργαστηρίου Οργάνωσης και Αξιολόγησης Υπηρεσιών Υγείας, ΕΚΠΑ και Πρόεδρος του Ο.ΔΙ.Π.Υ., μίλησε για το μεταπτυχιακό πρόγραμμα του τμήματος Νοσηλευτικής του Ε.Κ.Π.Α. με δύο υποειδικεύσεις: «Οργάνωση και Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας» και «Πληροφορική της Υγείας». Η Καθηγήτρια στο Τμήμα Πολιτικών Δημόσιας Υγείας και Κοσμήτωρ της Σχολής Δημόσιας Υγείας, Ελπίδα Πάβη μίλησε για το μεταπτυχιακό πρόγραμμα «Ηγεσία, καινοτομία και πολιτικές αξίες στην Υγεία» του τμήματος Πολιτικών Δημόσιας Υγείας του Πα.Δ.Α., ενώ το μεταπτυχιακό πρόγραμμα σχολίασε και η Διευθύντριά του, κ. Βίκυ Παπανικολάου. Ο καθηγητής Γιάννης Υφαντόπουλος ακαδημαϊκός Συντονιστής του MBA – Υγεία του ΕΚΠΑ παρουσίασε το ΜΒΑ και αναφέρθηκε στην ιστορία των αντίστοιχων προγραμμάτων στη χώρα. Τέλος, ο καθηγητής Πολιτικής Υγείας, Κυριάκος Σουλιώτης, μίλησε για το μεταπτυχιακό πρόγραμμα «Οικονομία, διοίκηση και πολιτική υγείας» του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου με έδρα την Κόρινθο.
Η θεματική ενότητα ολοκληρώθηκε με την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συζήτηση στο φλέγον ζήτημα του Brain Gain, δηλαδή στην εισροή ανθρώπινου κεφαλαίου στην Ελλάδα, με τίτλο «Brain gain στον τομέα της Υγείας: Ευκαιρία ενδυνάμωσης του ανθρώπινου δυναμικού, εμπόδια και κίνητρα». Τη συζήτηση συντόνισε η Κοσμήτωρ της Σχολής Δημόσιας Υγείας Πα.Δ.Α., καθηγήτρια Ελπίδα Πάβη, η οποία εξαρχής μίλησε, όρισε το πλαίσιο της διαρροής ανθρώπινου κεφαλαίου, και έθεσε το ερώτημα, πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες συνθήκες και κίνητρα αλλά και να αποτρέψουμε τα εμπόδια για να επιστρέψει το εξειδικευμένο προσωπικό στον τομέα της υγείας στην Ελλάδα. Όλες και όλοι οι συμμετέχοντες στη συζήτηση αναφέρθηκαν στην ελληνική ύφεση, αλλά και στην αδυναμία της ελληνικής οικονομίας να δημιουργήσει τόσο τις κατάλληλες συνθήκες όσο και να συντονίσει την αναζήτηση εργασίας με βάση τις δυνατότητες και δεξιότητες των υποψηφίων. Η διεθνής μετανάστευση και ειδικά των επαγγελματιών στον τομέα της υγείας αποτελεί ένα σημαντικό θέμα για την αντιμετώπιση των ανισοτήτων στην κατανομή του ανθρώπινου δυναμικού για την υγεία.
Στον απόηχο της πανδημίας της Covid-19, η συνεδρία με θέμα «Ο εμβολιασμός ως κεντρική στρατηγική δημόσιας υγείας μέλλοντος» υπογράμμισε τη σημασία του εμβολιασμού για την κοινότητα με τεκμηριωμένες τοποθετήσεις των ομιλητών, του καθηγητή Νικόλαου Σύψα, και των Ηλία Κυριόπουλου, Επίκουρου Καθηγητή Οικονομικών της Υγείας, Τμήμα Πολιτικής Υγείας, LSE, Βασίλειας Παπαγιαννοπούλου (GSK), και Φωφώς Καλύβα, Γενικής Γραμματέως Δημόσιας Υγείας. Τονίστηκε επίσης η αναγκαιότητα συνεχούς προσπάθειας από το κράτος και τους αρμόδιους φορείς αλλά και από τη βιομηχανία. Συντονιστής της συνεδρίας ήταν ο καθηγητής Κυριάκος Σουλιώτης, πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του Συνεδρίου.
