Εν μέσω μιας έκρυθμης κατάστασης σε παγκόσμιο επίπεδο και με την τηλεόραση και τα social media να βρίσκονται σε όλο το φάσμα της καθημερινότητάς μας, δεν είναι παράξενο ένα παιδί να έρθει αντιμέτωπο με εικόνες και ειδήσεις που του φαίνονται απόκοσμες. Τι συμβαίνει όμως όταν καλούμαστε να του εξηγήσουμε μια σκληρή πραγματικότητα και ποιες είναι οι ερωτήσεις που συνήθως μας θέτουν; Η παιδοψυχολόγος Νέλλη Θεοδοσίου δείχνει τον τρόπο αντιμετώπισης και αυτής της δύσκολης κατάστασης που καθημερινά μπαίνει στο σπίτι μας και μπροστά στα μάτια των παιδιών μας.
«Γιατί κλαίνε τα παιδιά;»
Υπάρχει περίπτωση το μικρό σας να έρθει αντιμέτωπο με μια εικόνα ενός άλλου παιδιού που κλαίει. Πρόκειται για μια εικόνα που μπορεί να πλαισιώνει ένα ρεπορτάζ για τον πόλεμο. Είναι απόλυτα φυσιολογική μια αντίδραση ανησυχίας και συγχρόνως απορίας του παιδιού σας σε σχέση με αυτό που αντικρίζει. Τι θα του απαντήσετε όμως; Το πρώτο πράγμα το οποίο πρέπει να εξετάσετε είναι η ηλικία του παιδιού καθώς αυτή ορίζει τον τρόπο με τον οποίο θα του μιλήσετε. Σε κάθε περίπτωση η ειλικρίνεια είναι πολύ σημαντική. Το να αποφεύγετε να του απαντήσετε στις ερωτήσεις του οδηγεί σε σενάρια και εικασίες που είναι σίγουρο πως μόνο καλό δεν θα του κάνουν. Μπορείτε να του πείτε ότι το παιδί αυτό κλαίει γιατί φοβάται ή γιατί έχει συμβεί κάτι άσχημο στην οικογένειά του.
«Κινδυνεύω»
Αρχικά θα πρέπει να το κάνετε να νιώσει ασφάλεια και να καταλάβει πως είναι προστατευμένο από τα όσα βλέπει στην τηλεόραση. Είναι σημαντικό να του εξηγήσετε πως τα όσα διαδραματίζονται συμβαίνουν πολύ μακριά από την οικία του κι αυτό γιατί στην προκειμένη περίπτωση οποιαδήποτε άλλη πληροφορία θα το ταράξει και πιθανόν να το φοβήσει απεριόριστα. Αφού κάνετε το παιδί σας να νιώσει ήρεμα μπορείτε να προχωρήσετε με τα κατάλληλα λόγια στην ανάλυση κάποιων βασικών θεμάτων. Σε περίπτωση που μιλάμε για παιδιά ηλικίας 5-6 ετών είναι χρήσιμο να ανοίξετε έναν χάρτη και να του δείξετε πού βρίσκεστε εσείς και πού συμβαίνει ο πόλεμος προκειμένου να αντιληφθεί τη μεγάλη απόσταση.
Γιατί γίνετε πόλεμος;
Αυτή είναι μια εξαιρετικά δύσκολη ερώτηση, όπως δύσκολη είναι και η απαντήση που καλείστε να δώσετε στο παιδί σας. Δεδομένου ότι μιλάμε για παιδιά μικρής ηλικίας μπορείτε να εστιάσετε στο γεγονός των ενηλίκων και των χωρών. Αφού το διαβεβαιώσετε ότι ουδεμία ευθύνη φέρουν τα παιδιά για έναν πόλεμο μπορείτε αμέσως μετά να εστιάσετε στο γεγονός ότι οι χώρες και οι άνθρωποι που τις εκπροσωπούν μπορεί να έρθουν σε μια ρήξη που θα οδηγήσει σε έναν πόλεμο. Είναι σημαντικό ακόμα και σε αυτή την ερώτηση να το καθησυχάσετε γιατί το πιο πιθανόν είναι η επόμενη απορία του να έχει ως εξής: «άρα είναι πιθανό να γίνει και εδώ πόλεμος;».
Να θυμάστε κάτι. Οι ερωτήσεις που σχετίζονται με τον πόλεμο μπορεί να είναι δύσκολες να απαντηθούν αλλά ανοίγουν ένα σημαντικό δίαυλο επικοινωνίας ανάμεσα στους γονείς και τα παιδιά, δίνοντας τους την ευκαιρία να τους μιλήσουν για τη σημαντικότητα της ειρήνης!