Το τελευταίο καιρό, νοιώθω ατονία πόνους στο σώμα αλλά κυρίως έχω πάρει ή παίρνω βάρος συνεχώς. Δεν έχω αλλάξει τις διατροφικές συνήθειες . Πόσες φορές δεν το έχουμε πει αυτό και πόσες φορές δεν έχουμε ξεκινήσει δίαιτα αλλά πάντα παίρνουμε πολλαπλάσια κιλά, όταν την αφήσουμε ή κουραστούμε να την ακολουθούμε. Είναι αλήθεια ότι η παχυσαρκία έχει γίνει απειλή στις σύγχρονες κοινωνίες, μεγαλύτερη από την πανδημία του covid. Οι παχύσαρκοι σε λίγο θα είναι ο μισός πληθυσμός της γης. Όμως τι κάνουμε λάθος;
Πρώτον δεν ασκούμαστε και κυρίως δεν περπατάμε, αφού η δουλειά μας από έντονα χειρωνακτική στο παρελθόν, έγινε βαριά καθιστική, με επακόλουθο το γνωστό κοιλιακό λίπος, την αιτία πολλών δεινών. Δυστυχώς όμως, αυτό το ρυθμό, κακή διατροφή μηδενική άσκηση και αδράνεια μπροστά στη τηλεόραση, τον ακολουθούν και τα παιδιά. Όσο προχωράει η ηλικία, τόσο πιο δύσκολα χάνουμε κιλά. Ένας άνθρωπος κλειδί στην υπόθεση διατροφή, ζωντάνια, υγεία και καλή κατάσταση οργανισμού, ο Δημήτρης Γρηγοράκης (Κλινικός Διαιτολόγος- Διατροφολόγος,PhD
Επιστημονικός Διευθυντής ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ – Πρόεδρος Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας
Επιστημονικός Συνεργάτης ΤΕΔΔ Χαροκοπείου Πανεπιστημίου & Α’ Νευρολογικής Κλινικής, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ Αιγινήτειο Νοσοκομείο
Εκπαιδευτής Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ. Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο), μιλάει για τις μεγάλες αλήθειες του πάχους, αλλά και των βιταμινών. Ναι ή όχι στα συμπληρώματα διατροφής και μπορούν αυτά να μας βοηθήσουν να χάσουμε επιτέλους βάρος, αλλά με μέτρο; Λέει ναι αλλά όλα θέλουν συνέπεια και συνέχεια για να μείνει το αποτέλεσμα για χρόνια και κυρίως να έχουμε υγεία. Και προσοχή πάντα μετά από εξετάσεις και συμβουλή γιατρού ή διαιτολόγου-διατροφολόγου.
Μπορούμε να βοηθήσουμε τον οργανισμό μας με βιταμίνες να χάσει βάρος;
Η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής γίνεται πάντα συνδυαστικά με την εφαρμογή μιας ισορροπημένη διατροφής και μόνο κατόπιν σύστασης και αξιολόγησης από γιατρό και πτυχιούχο διαιτολόγο-διατροφολόγο. Είναι σημαντικό να αποφεύγεται η τυχαία λήψη συμπληρωμάτων διατροφής.
Η επάρκεια των βιταμινών και μετάλλων είναι απαραίτητη για την αρμονική λειτουργία του μεταβολισμού. Έμφαση δίνεται στα ακόλουθα:
1) Βιταμίνες του συμπλέγματος Β (Β-12, βιοτίνη, φυλλικό οξύ, Β6 παντοθενικό οξύ/Β5, νιασίνη/Β3, ριβοφλαβίνη/Β2, θειαμίνη/Β1):
Η ανεπάρκεια σε μία από τις βιταμίνες Β μπορεί να επηρεάσει άλλες βιταμίνες Β, οι οποίες μπορούν να διαταράξουν το μεταβολισμό ενός ατόμου. Η Β12 είναι απαραίτητη για το μεταβολισμό των πρωτεϊνών και των λιπών και για να λειτουργήσει σωστά χρειάζεται B6 και φυλλικό οξύ. Η B6 βοηθά επίσης στο μεταβολισμό των πρωτεϊνών. Η θειαμίνη βοηθά το σώμα να μεταβολίζει το λίπος, τις πρωτεΐνες και τους υδατάνθρακες.Η ικανότητα επεξεργασίας λιπών, πρωτεϊνών και υδατανθράκων είναι απαραίτητη, μιας και ένας υγιής μεταβολισμός διασφαλίζει ότι το σώμα χρησιμοποιεί αυτά τα θρεπτικά συστατικά για ενέργεια και όχι να τα αποθηκεύει ως λίπος. Οι καλές επιλογές των τροφίμων που περιέχουν βιταμίνες Β περιλαμβάνουν: άπαχα κρέατα, θαλασσινά, δημητριακά ολικής αλέσεως, γαλακτοκομικά προϊόντα, αυγά μερικά φρούτα, όπως μπανάνες, μήλα, σταφύλια και καρπούζι, ξηροί καρποί και σπόροι, μερικά λαχανικά, όπως σπανάκι, πατάτες. Η B12 υπάρχει μόνο σε ζωικά προϊόντα, που σημαίνει ότι οι χορτοφάγοι και οι vegans ενδέχεται να δυσκολεύονται να προσλάβουν αρκετή ποσότητα αυτής της βιταμίνης. Εκτός από τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα ακόλουθα τρόφιμα μπορεί να περιέχουν B-12: εμπλουτισμένο φυτικό γάλα, μαγιά, εμπλουτισμένα δημητριακά πρωινού.Βιταμίνη D: Δύο μελέτες εξέτασαν τη βιταμίνη D και το βάρος σε ηλικιωμένες γυναίκες και παιδιά. Και οι δύο διαπίστωσαν ότι οι συμμετέχοντες με περισσότερο λίπος είχαν χαμηλότερα επίπεδα βιταμίνης D από εκείνους με φυσιολογικό σωματικό βάρος και λίπος. Οι ερευνητές δεν είναι σίγουροι για το αν η χαμηλή βιταμίνη D συμβάλλει στην παχυσαρκία ή το αντίστροφο. Η διατροφή, ο έλεγχος του σακχάρου στο αίμα και ο χρόνος που αφιερώνεται σε εξωτερικούς χώρους μπορεί να παίζουν ρόλο στο βάρος ενός ατόμου. Η έρευνα δείχνει ότι η βιταμίνη D μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα και στη βελτίωση της αντίστασης στην ινσουλίνη σε άτομα με διαβήτη. Σε αντίθεση με άλλες βασικές βιταμίνες, οι άνθρωποι μπορούν να πάρουν βιταμίνη D από το φως του ήλιου. Η ασφαλής έκθεση στον ήλιο είναι ο γρηγορότερος τρόπος συμπλήρωσης της βιταμίνης D. Τα τρόφιμα που περιέχουν βιταμίνη D περιλαμβάνουν: κρόκο αυγού, λιπαρά ψάρια (σολομός, σκουμπρί, σαρδέλες), μουρουνέλαιο, μοσχαρίσιο συκώτι, εμπλουτισμένα γαλακτοκομικά, εμπλουτισμένο φυτικό γάλα, εμπλουτισμένα δημητριακά πρωινού, μανιτάρια. Εάν ένα άτομο είναι υπέρβαρο, η μεμονωμένη συμπληρωματική χορήγηση βιταμινών δεν μπορεί να βελτιώσει το βάρος. Η απώλεια βάρους πρέπει επίσης να προέρχεται από αλλαγές στον τρόπο ζωής.Ωστόσο, μια μελέτη διαπίστωσε ότι οι μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με διαβήτη τύπου 2, που τρώνε γιαούρτι εμπλουτισμένο με βιταμίνη D, βελτίωσαν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους, μείωσαν τη φλεγμονή και μείωσαν την περίμετρο μέσης.Μια παλαιότερη μελέτη διαπίστωσε ότι η λήψη ασβεστίου με προσθήκη βιταμίνης D μαζί μείωσε ελαφρώς τον κίνδυνο αύξησης βάρους σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Οι άνθρωποι πρέπει να ελέγχουν τα επίπεδα βιταμίνης D ετησίως και να μιλούν με το γιατρό τους σχετικά με τα συμπληρώματα εάν τα επίπεδα παραμένουν χαμηλά. Ασβέστιο: Μερικές έρευνες δείχνουν ότι η υψηλότερη πρόσληψη ασβεστίου σε συνδυασμό με βιταμίνη D μπορεί να βοηθήσει στην απώλεια βάρους συνδυαστικά με τη διατροφή. Ενώ τα συμπληρώματα ασβεστίου είναι διαθέσιμα, είναι καλύτερο για τους ανθρώπους να πάρουν αρκετό ασβέστιο από πηγές τροφίμων πρώτα. Τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο είναι: γάλα, γιαούρτι, τυρί, σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, σπόροι, αμύγδαλα.
Σίδηρος: Το σώμα χρειάζεται σίδηρο για υγιή ανάπτυξη και μεταβολισμό. Ο σίδηρος είναι επίσης ζωτικής σημασίας για τη σωστή λειτουργία των κυττάρων και τη δημιουργία ορισμένων ορμονών.
Ο σίδηρος είναι απαραίτητος για τη μεταφορά οξυγόνου στα ερυθρά αιμοσφαίρια. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια μεταφέρουν οξυγόνο από και προς τους μύες και τους ιστούς στο σώμα.Εάν ένα άτομο έχει χαμηλά επίπεδα σιδήρου, μπορεί να μην στέλνει αρκετό οξυγόνο στους μυς του. Οι μύες με χαμηλή περιεκτικότητα σε οξυγόνο δεν μπορούν να κάψουν λίπος για καύσιμα όπως πρέπει. Ο χαμηλός σίδηρος παρεμβαίνει επίσης στον βέλτιστο μεταβολισμό στο σώμα.Οι πηγές σιδήρου περιλαμβάνουν: μοσχάρι, όσπρια, εμπλουτισμένα δημητριακά, καστανό ρύζι, ξηροί καρποί, σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τόφου, σόγια.Αν και ο σίδηρος είναι ζωτικής σημασίας, είναι επίσης τοξικός όταν καταναλώνεται σε υψηλές δόσεις. Οι άνθρωποι θα πρέπει, επομένως, να μιλήσουν με έναν γιατρό ή έναν διαιτολόγο για το εάν έχουν ανεπάρκεια σιδήρου προτού πάρουν συμπληρώματα.
Μαγνήσιο: Χωρίς μαγνήσιο, οι χημικές αντιδράσεις που παράγουν ενέργεια στο σώμα δεν μπορούν να συμβούν. Αυτή η εξάρτηση σημαίνει ότι το μαγνήσιο είναι απαραίτητο για το μεταβολισμό και την παραγωγή ενέργειας. Το μαγνήσιο διατίθεται σε μεγάλη ποικιλία τροφίμων, όπως: ξηροί καρποί, όσπρια, σπανάκι, μπανάνες, σολομός, πατάτες, δημητριακά ολικής αλέσεως.Οι άνθρωποι μπορούν επίσης να λαμβάνουν συμπληρώματα μαγνησίου, αλλά πρέπει να μιλήσουν πρώτα με έναν γιατρό, καθώς μπορεί να έχουν δυσμενείς επιπτώσεις σε άτομα με κάποιες υποκείμενες καταστάσεις υγείας.
Μπορούν κάποια χάπια να βοηθήσουν στην επίσπευση του στόχου;
Δεν υπάρχουν επιστημονικά τεκμηριωμένα δεδομένα που να επιβεβαιώνουν κάτι τέτοιο.
Πότε φτάνουμε σε υπερβολές;
Η ανεξέλεγκτη και τυχαία λήψη συμπληρωμάτων διατροφής, χωρίς την καθοδήγηση γιατρού ή πτυχιούχου διαιτολόγου-διατροφολόγου και την εφαρμογή μιας ισορροπημένης διατροφής, μπορεί να έχει τα αντίθετα αποτελέσματα για τον οργανισμό μας.
Οι βιταμίνες πρέπει να λαμβάνονται σε συνεχή βάση για στήριξη του οργανισμού;
Πριν λάβουμε οποιαδήποτε βιταμίνη είναι σημαντικό να ελέγξουμε τα επίπεδά της με εξέταση αίματος. Ανάλογα με τα αποτελέσματα ο ειδικός επαγγελματίας υγείας αποφασίζει για το χρόνο λήψης των συμπληρωμάτων διατροφής.
Υπάρχουν ηλικιακές διαβαθμίσεις για τη λήψη βιταμινών και το πόσο εύκολα ή αργά χάνουμε βάρος;
Ο μεταβολισμός και ο ρυθμός απώλειας βάρους επηρεάζεται από την ηλικία, μιας και μετά 30 έτη, παρατηρείται μείωση 5% του μεταβολισμού, λόγω αντίστοιχης μείωσης της μυϊκής μάζας, η οποία αποτελεί τον μεταβολικά ενεργό ιστό.
Όσον αφορά στη λήψη των βιταμινών, η κάθε ηλικία έχει τις δικές της συστάσεις.
