Η οικογένεια παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των διατροφικών συνηθειών στις μικρότερες ηλικίες όπως επίσης και στους εφήβους, οι οποίοι έχουν σχεδόν διαμορφώσει τη διατροφική τους συμπεριφορά όχι όμως εντελώς, αφού διατροφικές τους συνήθειες θα τους ακολουθούν και στην ενήλικη ζωή.Πατάτες τηγανητές, λουκάνικα, σάλτσες και μαγιονέζα είναι μερικές από τις διατροφικές προτιμήσεις ενός παιδιού. Τι οφείλουν όμως να κάνουν οι γονείς ώστε στο πιάτο των παιδιών τους να υπάρχουν φαγητά απ΄όλες τις ομάδες τροφίμων;

 

Η διατροφική συμπεριφορά του παιδιού επηρεάζεται από τις διαιτητικές συνήθειες και επιλογές των γονιών και κυρίως της μητέρας, η οποία καθορίζει συνήθως το διατροφικό περιβάλλον της οικογένειας. Η συμμετοχή των γονιών στη σχεδίαση της δίαιτας των παιδιών τους είναι πολύ σημαντική γιατί από αυτούς εξαρτάται η διαθεσιμότητα τροφίμων στο σπίτι αλλά και αυτοί που επηρεάζουν την επιλογή των παιδιών σε τρόφιμα.

Τα παιδιά συνήθως χαρακτηρίζονται από νεοφοβία απέναντι στα καινούρια φαγητά, η οποία αποτελεί μια τυπική αντίδραση σε οτιδήποτε καινούριο. Η νεοφοβία όμως δεν αποτελεί μια δυσαρέσκεια απέναντι στο φαγητό που δεν μπορεί να μεταβληθεί, αλλά μια εφήμερη δυσαρέσκεια που μπορεί να αντιμετωπιστεί με την εμπειρία και τη συνήθεια, δηλαδή αν οι γονείς βάζουν στο τραπέζι το συγκεκριμένο φαγητό όταν ακόμη το παιδί βρίσκεται σε μικρή ηλικία. Στις 8-10 φορές περίπου που εκτίθεται το φαγητό στο τραπέζι, το παιδί επιλέγει να δοκιμάσει, ιδίως όταν αυτό συνοδεύεται από ένα ορεκτικό ή μια σάλτσα που του αρέσει.

Επίσης, τα παιδιά προτιμούν τις τροφές που τους παρουσιάζονται με θετικό τρόπο, π.χ. ως επιβράβευση για ένα καλό βαθμό που πήραν στο σχολείο, παρά αυτές που τους παρουσιάζονται με αρνητικό τρόπο, δηλαδή απαγόρευση της τηλεόρασης επειδή δεν έφαγε το υγιεινό φαγητό.
Οι παραπάνω παράγοντες που καθορίζουν τις διαιτητικές προτιμήσεις ανήκουν στους περιβαλλοντικούς παράγοντες, η προτίμηση όμως ορισμένων γεύσεων ανήκει και σε γενετικούς- κληρονομικούς παράγοντες. Υπάρχουν πολλές επιστημονικές μελέτες που δείχνουν ότι η επιθυμία για κάποια είδη τροφών είναι ανεξίτηλα καταχωρημένη στο γενετικό κώδικα.

Οι προτιμήσεις σε γεύσεις , οι επιλογές των τροφών και οι διαιτητικές συνήθειες αλλάζουν με την ηλικία. Έτσι όσο προχωράμε από την παιδική στην εφηβική και μετά στην ενήλικη ηλικία, μειώνεται η προτίμηση στη γλυκιά γεύση επομένως και η κατανάλωση ζάχαρης, ενώ αυξάνεται η προτίμηση σε πικρές γεύσεις και αντίστοιχα η κατανάλωση σε προϊόντα ολικής άλεσης, φρούτα και λαχανικά.

 

Καταλήγουμε λοιπόν στο συμπέρασμα, ότι οι γονείς πρέπει να μάθουν στα παιδιά τους να έχουν ποικιλία στη διατροφή τους, χωρίς να προβαίνουν σε πιέσεις και τιμωρίες αλλά με υπομονή και επιβράβευση. Τέλος, πρέπει να τονίσουμε ότι οι γονείς πρέπει να περιορίσουν τον έλεγχο όσον αφορά την ποσότητα της τροφής, γιατί με αυτόν τον τρόπο δεν αφήνουν το αίσθημα του κορεσμού να ενεργήσει από μόνο του και αναγκάζουν το παιδί να επιλέγει  τροφές με υψηλή ενέργεια δηλαδή γλυκά και λιπαρά, ώστε να ικανοποιεί το αίσθημα της πείνας.

 

 

 

 

 

Άννα Καλύβα Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, BSc
Μέλος Πανελληνίου Συλλόγου Διαιτολόγων – Τεχνολόγων Διατροφής

#########