Το 3,5% των παιδιών που γεννιούνται στην Ελλάδα πάνω από 2500 παιδιά αυτή τη στιγμή προέρχονται από υποβοηθούμενη αναπαραγωγή από ένα από τα 59 κέντρα που έχουν δημιουργηθεί γι αυτό το σκοπό δίνονται χαρά σε πολλά ζευγάρια. Ένα όνειρο γίνεται πραγματικότητα καθώς η επιστήμη δίνει όπλα σε γυναίκες ακόμα και πάνω από τα 50 χρόνια να αποκτήσουν ένα παιδί. Η Ελληνική πολιτεία διά της αρχής υποβοηθούμενης αναπαραγωγής ένα μόνο στόχο έχει. Να μειώσει τα εμπόδια και να σταθεί δίπλα στα ζευγάρια που επιθυμούν να γίνουν γονείς ή και στις γυναίκες χωρίς σύντροφο που θα πάρουν ωάρια ή και σπέρμα από τράπεζες αντίστοιχες. Οκτώ εκατομμύρια παιδιά στον κόσμο έχουν έρθει με αυτό τον τρόπο.
Ήδη παγκοσμίως πραγματοποιούνται 2,5 εκατομμύρια κύκλοι και με επιτυχημένα τα 500.000 νεογνά. Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα με έντονο το πρόβλημα της υπογεννητικότητας μια τέτοια βοήθεια είναι θεόσταλτη λένε όλοι. Σε αυτές τις κυήσεις το 1/3 είναι δίδυμες και τα 2/3 μονές. Όπως τόνισε ο κ. Νικόλαος Βραχνής αναπληρωτής καθηγητής μαιευτικής και γυναικολογίας του πανεπιστημίου Αθηνών η νέα αρχή εδώ και έξι μήνες κάνει ότι είναι δυνατόν για να βοηθήσει τις γυναίκες να προχωρήσουν στην επίτευξη του στόχου τους.
Το νομικό πλαίσιο, που ισχύει στην ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή είναι ευνοϊκό στην Ελλάδα και για αυτό θεωρείται αρωγός του Ιατρικού τουρισμού. Οι σχετικές διατάξεις περιλαμβάνουν τα εξής:
Ανωνυμία δότη/δότριας γεννητικού υλικού: Ούτε το τέκνο και οι «κοινωνικοί» του γονείς μπορούν να μάθουν την ταυτότητα του δότη (ΑΚ 1460 παρ. 1), αλλά ούτε και ο δότης μπορεί να μάθει την ταυτότητα του τέκνου και της «κοινωνικής» του οικογένειας (ΑΚ 1460 παρ. 2).Τα δίκαια των περισσότερων χωρών διεθνώς έχουν υιοθετήσει το σύστημα της ανωνυμίας του τρίτου δότη γεννητικού υλικού (Ελλάδα, Γαλλία). Υπάρχουν όμως και χώρες όπου οι δότες είναι επώνυμοι (Ηνωμένο Βασίλειο, Ολλανδία, Σουηδία) αλλά και χώρες που ακολουθούν ένα μεικτό σύστημα (Ισλανδία).
Παρένθετη μητρότητα: Πρόκειται για την περίπτωση ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής κατά την οποία µία γυναίκα κυοφορεί και γεννά (φέρουσα ή κυοφόρος), ύστερα από εξωσωματική γονιμοποίηση και µμεταφορά γονιμοποιημένων ωαρίων, µε χρήση ωαρίου ξένου προς την ίδια, για λογαριασμό µίας άλλης γυναίκας, η οποία επιθυμεί να αποκτήσει παιδί αλλά αδυνατεί να κυοφορήσει για ιατρικούς λόγους. Το όριο ηλικίας για την παρένθετη (που θα κυοφορήσει) διαμορφώνεται στα 45 έτη ενώ για την βιολογική μητέρα που θα τεκνοποιήσει είτε με δικά της ωάρια είτε με δωρεά ωαρίων το όριο ηλικίας είναι σήμερα τα 52 έτη. Σημειώνεται ότι υπάρχουν χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία, όπου απαγορεύεται η παρένθετη μητρότητα από τη νομοθεσία.
Ηλικιακό όριο εφαρμογής μεθόδου ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής: Οι µέθοδοι Ι.Υ.Α. εφαρµόζονται σε ενήλικα πρόσωπα µμέχρι την ηλικία φυσικής ικανότητας αναπαραγωγής του υποβοηθούµενου προσώπου. Σε περίπτωση που το υποβοηθούµενο πρόσωπο είναι γυναίκα, ως ηλικία φυσικής ικανότητας αναπαραγωγής νοείται το πεντηκοστό έτος. Σύμφωνα με το άρθρο τρίτο του Ν. 4812/2021 (ΦΕΚ 110/Α/30.06.2021), «για χρονικό διάστημα δύο (2) ετών από τη δημοσίευση του νόμου, ήτοι μέχρι 30.06.2023, μετά από αιτιολογημένη σύμφωνη γνώμη της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, το κατά το άρθρο 4 του ν. 3305/2005 (Α’ 17) ηλικιακό όριο της επιτρεπτής διενέργειας υποβοηθούμενης αναπαραγωγής σε περίπτωση που το υποβοηθούμενο πρόσωπο είναι γυναίκα, δύναται να προσαυξάνεται κατά δύο (2) έτη, δηλαδή μέχρι το πεντηκοστό δεύτερο (52ο) έτος της ηλικίας συμπληρωμένο». Πρακτικά μια γυναίκα μπορεί να υποβληθεί σε ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή μέχρι και την ημέρα των γενεθλίων της που «κλείνει» τα 52 χρόνια. Στον αντίποδα, στην Αυστραλία, τον Καναδά, την Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, η ευθύνη για την αποδοχή της όποιας ηλικίας της γυναίκας που πρόκειται να υποβληθεί σε εξωσωματική γονιμοποίηση ανήκει στον γιατρό που παίρνει την απόφασή του σύμφωνα με το επιτρεπτό της συνολικής εικόνας της υγείας της.
Γυναίκα χωρίς σύντροφο κατά την χρονική περίοδο που αναζητά ΙΥΑ: Στην Ελλάδα μια γυναίκα χωρίς σύντροφο μπορεί να ζητήσει την εφαρμογή μεθόδων Ι.Υ.Α., όπως και στη Μ. Βρετανία. Αντιθέτως, ο Γάλλος νομοθέτης δεν αναγνωρίζει τη de facto οικογένεια κι αυτό επιβεβαιώνεται κυρίως από το γεγονός ότι δεν αναγνωρίζει δικαίωμα προσφυγής σε μεθόδους ιατρικά υποβοηθούμενης αναπαραγωγής σε μοναχικά άτομα, και επομένως ούτε σε μοναχικές γυναίκες.
Αριθμητικός περιορισμός ως προς τα τέκνα που μπορούν να γεννηθούν από ένα δότη: Στις περισσότερες χώρες υπάρχει αριθμητικός περιορισμός ως προς τα τέκνα που επιτρέπεται να γεννηθούν με το γεννητικό υλικό του ίδιου δότη, όπως και στην Ελλάδα που το ανώτατο όριο διαμορφώνεται στα 10. Εξαίρεση αποτελούν η Ιρλανδία και η Σουηδία, όπου δεν προβλέπεται κανένας αριθμητικός περιορισμός.
Προϋποθέσεις κρυοσυντήρησης γεννητικού υλικού: Στην Ελλάδα ορίζονται με ακρίβεια στο νόμο οι σκοποί της κρυοσυντήρησης του γεννητικού υλικού, που θεωρείται μέθοδος Ι.Υ.Α. και ως τέτοιοι αναφέρονται: (α) η διαφύλαξη και μελλοντική χρήση του σε μεθόδους Ι.Υ.Α., (β) η αξιοποίησή του για ερευνητικούς σκοπούς και (γ) η εξυπηρέτηση θεραπευτικών σκοπών. Η ιατρική υποβοήθηση στην ανθρώπινη αναπαραγωγή (τεχνητή γονιμοποίηση) επιτρέπεται μόνο για να αντιμετωπίζεται η αδυναμία απόκτησης τέκνων με φυσικό τρόπο ή για να αποφεύγεται η μετάδοση στο τέκνο σοβαρής ασθένειας. Η υποβοήθηση αυτή επιτρέπεται μέχρι την ηλικία φυσικής ικανότητας αναπαραγωγής του υποβοηθούμενου προσώπου.
Διάρκεια κρυοσυντήρησης γεννητικού υλικού: Στην Ελλάδα η κρυοσυντήρηση γεννητικού υλικού για προσωπική χρήση προβλέπεται για χρονικό διάστημα πέντε ετών, με δυνατότητα παράτασης για άλλα είκοσι έτη (το ανώτατο όριο διαμορφώνεται στα 25 έτη). Ο Γάλλος νομοθέτης δεν προβλέπει μέγιστη διάρκεια κρυοσυντήρησης για τα ωάρια, γεγονός που σημαίνει ότι θεωρητικά μπορούν να συντηρηθούν για όσο χρονικό διάστημα επιθυμεί η υποβοηθούμενη γυναίκα. Γενικός χρονικός περιορισμός υπάρχει και στη Μ. Βρετανία, όπου η κρυοσυντήρηση – αν δεν οριστεί μικρότερο χρονικό διάστημα από την ίδια την ασθενή – γίνεται για 10 έτη, με δυνατότητα παράτασης, όχι όμως για διάστημα μεγαλύτερο των 55 ετών. Στην Ιταλία, ο χρόνος κρυοσυντήρησης των ωαρίων είναι θέμα συμφωνίας με τη γυναίκα που παρείχε τα ωάρια, ενώ στην Ιρλανδία ο χρόνος προσδιορίζεται από κάθε κλινική.
