Μια γυναίκα που μένει έγκυος έχει να σκεφτεί χιλιάδες πράγματα, πολλά ευχάριστα αλλά και πολλά που της προκαλούν ανησυχίες και προβληματισμούς. Όταν ένα απ’ αυτά τυχαίνει να είναι ο διαβήτης, είναι λογικό οι ανησυχίες να πολλαπλασιάζονται. Ευτυχώς, τα τελευταία χρόνια με την πρόοδο της ιατρικής, των φαρμακευτικών και των τεχνολογικών μέσων που διαθέτουμε, τα προβλήματα που προκαλεί ο διαβήτης στα νεογνά και τις μητέρες έχουν μειωθεί κατά πολύ.
Ο διαβήτης σε μια υποψήφια μητέρα μπορεί, καταρχάς, είτε να προϋπάρχει είτε να εκδηλωθεί ως διαβήτης της κύησης. Και στις δυο περιπτώσεις, τα σάκχαρα της μητέρας επηρεάζουν άμεσα το παιδί όσο βρίσκεται ακόμα στη μήτρα. Αυτό λοιπόν που πρέπει κατά κύριο λόγο να προσέχει μια γυναίκα με διαβήτη, ήδη από την αρχή της εγκυμοσύνης, είναι η κατά το δυνατόν άριστη ρύθμιση του σακχάρου. Το ιδανικό είναι να έχει σάκχαρο κάτω από 90mg/dl νηστική και κάτω από 120mg/dl μία ώρα μετά τα γεύματα, με προσοχή επίσης για την πλήρη αποφυγή υπογλυκαιμιών (κάτω από 60mg/dl για την κύηση).
Φυσικά δεν είναι καθόλου εύκολο να πετύχει κανείς αυτούς τους αυστηρούς στόχους, ειδικά όσο προχωράει η εγκυμοσύνη και οι ορμόνες του πλακούντα αυξάνουν σε τεράστιο βαθμό τις ανάγκες σε ινσουλίνη. Είναι όμως πολύ σημαντικό να βρίσκεται όσο το δυνατόν πιο κοντά σ’ αυτούς, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι πιθανότητες επιπλοκών (όπως διαταραχές στο μέγεθος και το βάρος του εμβρύου, διαταραχές στη διάπλαση διαφόρων οργάνων, υπογλυκαιμία του νεογνού μετά τον τοκετό, ανωριμότητα του αναπνευστικού συστήματος του νεογνού κ.ά). Ευτυχώς, η αξιοσημείωτη πειθαρχία που επιδεικνύουν οι μέλλουσες μητέρες στην πλειοψηφία τους, αλλά και τα σύγχρονα μέσα που διαθέτουμε (όπως οι σύγχρονες ινσουλίνες, οι αντλίες ινσουλίνης και σύγχρονα συστήματα παρακολούθησης του σακχάρου), συνήθως συμβάλλουν στο να πετυχαίνουμε τελικά τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Μετά τον τοκετό, τα πράγματα γίνονται πιο εύκολα για τη νέα μητέρα με διαβήτη, αφού τις πρώτες μέρες το μωρό δέχεται τη φροντίδα του ιατρικού και παραϊατρικού προσωπικού. Έτσι, όταν πια βγαίνει από το μαιευτήριο, συνήθως έχουν αποκατασταθεί οι ισορροπίες και το νεογνό δεν χρειάζεται κάποια ειδική προσοχή, πέραν από τη συνηθισμένη. Εξαίρεση ίσως αποτελούν οι περιπτώσεις που έχουν σοβαρές υπογλυκαιμίες κατά τη νοσηλεία και οι οποίες μπορεί να συνεχιστούν σε ηπιότερο βαθμό τις πρώτες μέρες στο σπίτι.
Η νέα μητέρα με διαβήτη όμως, για να μπορεί να φροντίσει το νεογνό της, θα πρέπει πρώτα-πρώτα να προσέξει τον εαυτό της. Πέρα από το να ελέγχει το σάκχαρό της, να τρέφεται σωστά και να ξεκουράζεται όσο μπορεί (σωματικά και ψυχικά), ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στην αποφυγή των υπογλυκαιμιών. Ο θηλασμός κάνει πολύ καλό και στην ίδια και στο μωρό, αλλά πρέπει να έχει στο μυαλό της ότι το σάκχαρο μπορεί να πέσει αρκετά, οπότε πρέπει να φροντίζει να έχει πάντα ένα κατάλληλο σνακ.
Τέλος, επειδή η πιθανότητα εμφάνισης διαβήτη στο παιδί πάσχουσας μητέρας είναι σχετικά αυξημένη (άλλοτε λιγότερο, άλλοτε περισσότερο, ανάλογα με τον τύπο διαβήτη της μητέρας), θα πρέπει να έχει στο μυαλό της αφενός να προσέχει τη διατροφή του παιδιού μεγαλώνοντας (ώστε να διατηρεί φυσιολογικό σωματικό βάρος) και αφετέρου να είναι σε θέση να αναγνωρίσει τυχόν συμπτώματα που μπορεί να συνοδεύουν την εμφάνιση διαβήτη (όπως η πολυουρία, η πολυδιψία και η ανεξήγητη απώλεια βάρους). Συνήθως βέβαια, λόγω της προσωπικής τους πείρας, μάλλον τείνουν να ανησυχούν περισσότερο προς αυτή την κατεύθυνση, οπότε εδώ η συμβουλή θα ήταν ότι δεν χρειάζονται υπερβολές.
Σπύρος Γαρζώνης, Παθολόγος-Διαβητολόγος.
