Τι είναι η Μουσικοθεραπεία; Ποια είναι τα οφέλη της; Σε ποιους απευθύνεται;

Η μουσική είναι μέρος της ανθρώπινης ζωής και ο δεσμός της με την ανθρωπότητα ανάγεται στην αρχή του χρόνου…
Σύμφωνα με ανακαλύψεις τα πρώτα μουσικά όργανα χρονολογούνται περισσότερο από 40.000 χρόνια πριν, υποδηλώνοντας ότι η επιθυμία για έκφραση και επικοινωνία μέσω της μουσικής είναι βαθιά ριζωμένη στον άνθρωπο.

Αρχαίοι πολιτισμοί, όπως οι πρώτοι ιθαγενείς της Αμερικής, της Ινδίας αλλά και οι αρχαίοι Έλληνες, χρησιμοποιούσαν τη μουσική για να επικοινωνήσουν με τους θεούς και τη φύση, ως μέσω κοινωνικοποίησης μέσα στις κοινότητες τους, καθώς επίσης και ως θεραπευτικό εργαλείο.

Η μουσική έχει πολύ ισχυρή επιρροή στον ανθρώπινο εγκέφαλο. Τα διάφορα είδη και στυλ μουσικής μπορούν να επιδράσουν σημαντικά στην διάθεση ενός ατόμου και μάλιστα πολύ γρήγορα. Ένα τραγούδι ή ένα μουσικό έργο μπορεί να βοηθήσει τον άνθρωπο να βιώσει και να επεξεργαστεί ένα ευρύ φάσμα συναισθημάτων.

Η μουσική μπορεί να τον κάνει να έρθει σε επαφή με την χαρά, την αγάπη, την ευγνωμοσύνη, την ευτυχία, τον έρωτα, τον ενθουσιασμό, την απογοήτευση, την θλίψη,τον φόβο, τον θυμό, τον πόνο ή ακόμα και την ηρεμία, την αποφόρτιση και τη χαλάρωση.

Σίγουρα όλοι μας έχουμε βιώσει και μπορούμε να επιβεβαιώσουμε τη δύναμη της μουσικής!
Όπως η μουσική με την δύναμη της και την πολυδιάστατη φύση της μπορεί να επηρεάσει τον άνθρωπο, έτσι και η Μουσικοθεραπεία μπορεί να επηρεάσει θετικά και να βοηθήσει τον κάθε άνθρωπο οποιασδήποτε ηλικίας, κουλτούρας, ικανότητας και ψυχοσωματικής κατάστασης.

Μουσικοθεραπεία, σύμφωνα με τον Α.Μ.Τ.Α. (American Music Therapy Association), είναι ‘’η κλινική και τεκμηριωμένη χρήση μουσικών παρεμβάσεων για την επίτευξη εξατομικευμένων στόχων μέσα σε μια θεραπευτική σχέση’’.
Είναι μια θεραπευτική προσέγγιση η οποία χρησιμοποιεί τον ήχο και τη μουσική με σκοπό την υποστήριξη και την βελτίωση των ψυχολογικών, συναισθηματικών, γνωστικών, σωματικών, επικοινωνιακών και κοινωνικών αναγκών του δέκτη.

Μπορεί να βελτιώσει την υγεία, την διάθεση, την λειτουργικότητα, την επικοινωνία και την ευημερία του θεραπευόμενου και κατά συνέπεια να βελτιώσει την ποιότητα ζωής του.
Επίσης βοηθάει την αυτοέκφραση, μέσω της δημιουργικότητας και μπορεί να γίνει ένας ευχάριστος τρόπος εξερεύνησης δύσκολων και ανέκφραστων συναισθημάτων.

Η Μουσικοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει στην υποστήριξη ατόμων που αντιμετωπίζουν ψυχικά, διανοητικά, σωματικά, συναισθηματικά ή κοινωνικά προβλήματα, αλλά και αυτούς που επιθυμούν να βελτιώσουν την σωματική και ψυχική τους ευεξία. Μπορεί να φανεί χρήσιμη σε ένα ευρύ φάσμα ασθενειών και καταστάσεων όπως τον αυτισμό, την Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), την κατάθλιψη, την σχιζοφρένεια, την διπολική διαταραχή, την άνοια, τις σωματικές αναπηρίες, το εγκεφαλικό, τον καρκίνο, νευροεκφυλιστικές καταστάσεις και πολλά άλλα.

Χρησιμοποιείται παγκοσμίως σε νοσοκομεία, σε σχολεία, σε οίκους φροντίδας ηλικιωμένων, σε ιατρεία πόνου, σε ιδρύματα, σε κέντρα αποκατάστασης, σε κέντρα παιδικής μέριμνας, σε φυλακές και σε ιδιωτικά ιατρεία.

Έρευνες για τη Μουσικοθεραπεία έχουν δείξει ότι:

• Βελτιώνει την ψυχική υγεία και ευεξία.
• Μειώνει το άγχος και το στρες, τονώνει την διάθεση ,ανεβάζει το επίπεδο της ενέργειας, αντιμετωπίζει την κατάθλιψη και βοηθάει στην διαχείριση του θυμού.
• Μειώνει τα συναισθήματα της απομόνωσης και ανακαλεί καταπιεσμένα συναισθήματα που μπορούν στην συνέχεια να απελευθερωθούν.
• Βελτιώνει την ομιλία, την επικοινωνία και τις κοινωνικές δεξιότητες.
• Βελτιώνει την φυσική λειτουργία του λόγου, τη λεκτική αλλά και τη μη
λεκτική επικοινωνία.
• Καλλιεργεί την κοινωνικότητα, την κοινωνική αλληλεπίδραση, την ανεξαρτησία και δίνει θετικούς και νέους τρόπους αντιμετώπισης καταστάσεων.
• Βελτιώνει την σωματική λειτουργία. Βοηθάει στον συντονισμό και βελτιώνει τις κινητικές δεξιότητες από τις μεγαλύτερες κινήσεις, μέχρι τις λεπτότερες (οι οποίες απαιτούν μεγαλύτερη δεξιότητα).
• Βοηθάει στη ρύθμιση του καρδιακού ρυθμού, τον ρυθμού της αναπνοής και της αρτηριακής πίεσης.
• Βελτιώνει τον ύπνο.
• Βελτιώνει την γνωστική λειτουργία.
• Αυξάνει τις βασικές εκτελεστικές λειτουργίες όπως την οργάνωση της σκέψης, την συναισθηματική αυτορρύθμιση, τα προσωπικά κίνητρα, τον προγραμματισμό και την επίλυση προβλημάτων.
• Αυξάνει την αίσθηση του ελέγχου και την προσοχή.
• Ερεθίζει την εγκεφαλική λειτουργία.
• Βελτιώνει την μνήμη.
• Βελτιώνει την διαχείριση του πόνου.
• Μειώνει την αντίληψη του πόνου καθώς βοηθάει το σώμα να αυξήσει την παραγωγή φυσικών παυσίπονων.
• Επισπεύδει την ανάρρωση έπειτα από χειρουργεία και ιατρικές επεμβάσεις.

Μια συνεδρία Μουσικοθεραπείας μπορεί να γίνει είτε σε ατομικό, είτε σε ομαδικό επίπεδο, ενώ δεν απαιτούνται μουσικές δεξιότητες ή ταλέντα για να συμμετέχει κάποιος σε αυτή.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίας ο θεραπευτής χρησιμοποιεί διάφορες Μουσικοθεραπευτικές μεθόδους προσαρμοσμένες στις ανάγκες του κάθε ατόμου, αφού έχουν ληφθεί υπ’ όψιν παράγοντες όπως η σωματική υγεία, οι επικοινωνιακές ικανότητες, οι γνωστικές δεξιότητες, η συναισθηματική και ψυχική κατάσταση του αλλά και τα ενδιαφέροντα του θεραπευόμενου.

Έτσι μια συνεδρία μπορεί να περιλαμβάνει: ακρόαση μουσικής και ήχων, δημιουργία μουσικής και ελεύθερου παιξίματος με διάφορους τύπους οργάνων, αυτοσχεδιασμό, τραγούδι, κίνηση- χορό ή και συνδυασμό κάποιων από τα παραπάνω.

Η Μουσικοθεραπεία είναι μια βιωματική θεραπεία που δεν βασίζεται στη λεκτική επικοινωνία, όπως οι περισσότερες προσεγγίσεις της ψυχολογίας που είναι θεραπείες ομιλίας. Αυτό είναι που κάνει τη Μουσικοθεραπεία τόσο ξεχωριστή και ευεργετική για τους ανθρώπους που δυσκολεύονται ή δεν έχουν την δυνατότητα να επικοινωνήσουν προφορικά.

Μπορεί λοιπόν να είναι εξαιρετικά ωφέλιμη σε άτομα με αναπηρία, άνοια, επίκτητη εγκεφαλική βλάβη, άτομα στο φάσμα του αυτισμού, με νοητική στέρηση και άλλες ψυχικές ασθένειες.

Ο κάθε άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να ανταποκρίνεται και να συνδέεται με την μουσική και μάλιστα με τρόπο απλό και φυσικό. Η Μουσικοθεραπεία χρησιμοποιεί αυτή τη σύνδεση για να προτάξει και να διευκολύνει τις θετικές αλλαγές, την συναισθηματική ευεξία, την αυτογνωσία, την δημιουργικότητα, την αυτοέκφραση και την επικοινωνία.

Αυτός είναι και ο λόγος που μετά από μια συνεδρία Μουσικοθεραπείας φεύγουν όλοι ‘’γεμάτοι’’ και χαρούμενοι!

Είναι συγκινητικό να βλέπεις παιδιά και μεγαλύτερους ανθρώπους που δεν έχουν μιλήσει ποτέ, να τραγουδάνε, να δακρύζουν και να ανακαλύπτουν ένα καινούργιο κανάλι επικοινωνίας με τους ανθρώπους γύρω τους.
Να βλέπεις άτομα που μέσα από τη χρήση της μουσικής, απαλύνουν τον πόνο τους και την μοναξιά τους και βρίσκουν πλέον ένα τρόπο να συμμετέχουν και να εκφραστούν.

Είναι επίσης συγκινητικό και αξιοθαύμαστο να βλέπεις ανθρώπους με άνοια, ή Αλτσχάιμερ που έχουν χάσει τις μνήμες από το παρελθόν τους, να ανακαλούν μνήμες, συναισθήματα και στιγμές από τη ζωή τους, με το άκουσμα και μόνο, ενός τραγουδιού ή μιας μουσικής.

Η Μουσικοθεραπεία χρησιμοποιεί τη μουσική σαν φυσικό φάρμακο για κάθε είδους ασθένεια και δυσκολία, όπως επίσης και σαν γέφυρα που μπορεί να ενώσει τον άνθρωπο με τον εσωτερικό του εαυτό, αλλά και με τους γύρω του.

«Η Μουσική μπορεί να αγγίξει βαθύτερο αρχετυπικό υλικό που μόνο μερικές φορές έχουμε την δυνατότητα να αγγίξουμε στην αναλυτική εργασία με τους ασθενείς» Carl Gustav Jung.

Samasta Ιωάννης Ντζουμάνης

Θεραπευτής Reiki – Εκπαιδευόμενος Μουσικοθεραπευτής

https://www.facebook.com/Reiki-Team-Athens-102579035743881/