Πάρα πολύς κόσμος γνωρίζει την αλλαντική τοξίνη ή «BΟΤΟΧ®» από την χρήση της για την εξάλειψη των ρυτίδων. Λίγα πράγματα όμως είναι ευρέως γνωστά για την ουσιαστική φαρμακευτική της δράση και την χρησιμότητα αυτής της τοξίνης.
H αλλαντική τοξίνη παράγεται από το βακτηρίδιο Clostridium Βotulinum.
Υπάρχουν 7 γνωστοί τύποι αλλαντικής τοξίνης ταξινομημένοι από το Α έως το G. Στην ιατρική χρησιμοποιείται, μετά από κατάλληλη επεξεργασία, κυρίως η τύπου Α με την εμπορική ονομασία BOTOX®(Allergan).Η αλλαντική τοξίνη εμποδίζει την μετάδοση των ερεθισμάτων από το νεύρο στον μυ, προκαλώντας έτσι μια τοπική, παροδική και δοσοεξαρτώμενη μυϊκή χαλάρωση
.
Βοηθάει η αλλαντική τοξίνη στην αντιμετώπιση της Σπαστικότητας μετά από Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο;
Σήμερα γνωρίζουμε ότι τα εγκεφαλικά επεισόδια είναι µία σοβαρή πάθηση που συχνά οδηγεί στο θάνατο ή σε µόνιµη αναπηρία προκαλώντας λειτουργικά και νευρολογικά ελλείμματα Είναι ή τρίτη κατά σειρά αιτία θνητότητας στις ανεπτυγµένες χώρες και η πρώτη αιτία πρόκλησης αναπηρίας στον άνθρωπο. Υπεύθυνο για 25.000 περιστατικά ετησίως στη χώρα μας, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).
ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΑΕΕ
Έπειτα από ένα ΑΕΕ, χρειάζεται συχνά θεραπεία Αποκατάστασης για να βοηθήσει
τους ασθενείς είτε να διατηρήσουν τις υπάρχουσα κινητικότητά τους είτε να κερδίσουν πάλι κάποιες από τις χαμένες ικανότητες ώστε να διατηρηθεί ο βαθμός αυτοεξυπηρέτησής τους.
Σπαστικότητα μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο:
Όλοι μας έχουμε αντικρίσει ασθενείς με σπαστικότητα μετά από Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο και έχουμε δει πόσο βασανιστική είναι καθώς προκαλεί προβλήματα στην κινητικότητα, πόνο, δυσκολία στην καθημερινή υγιεινή και τραυματισμούς λόγω των μη ηθελημένων κινήσεων εξαιτίας της σπαστικότητας. Το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα που δημιουργεί είναι ότι δυσκολεύει την κινησιοθεραπεία κατά την εφαρμογή προγραμμάτων Αποκατάστασης.
Η σπαστικότητα είναι µια κινητική διαταραχή. Προκαλεί συσπάσεις μυών (καµπτήρες των άνω άκρων, εκτείνοντες των κάτω άκρων), ανωµαλίες του ελέγχου της στάσης και εμποδίζει την αρμονία των κινήσεων δυσκολεύοντας την λειτουργικότητα των μελών του σώματος. Η σπαστικότητα μπορεί να εμφανισθεί από το αρχικό στάδιο και μπορεί να είναι μικρού ή μεγάλου βαθμού. Η αντιμετώπιση της σπαστικότητας δεν είναι µονόπλευρη και επεκτείνεται σε διάφορα επίπεδα.
Η κινησιοθεραπεία, η εφαρµογή φυσικών µέσων και ειδικών ναρθήκων και η κρυοθεραπεία, έχουν ρόλο επικουρικής παρέµβασης, αφού η αποτελεσµατικότητά τους, όσον αφορά τη σπαστικότητα έχει πρόσκαιρο χαρακτήρα λίγων ωρών.
Βασικά στοιχεία της αντιμετώπισης της σπαστικότητας αποτελούν η φαρµακευτική αγωγή από το στόµα και η χυµική νευρόλυση (αλλαντική τοξίνη-ενδομυϊκά) που προσφέρει τα μέγιστα αποτελέσματα όταν αρχίζει με τα πρώτα κιόλας σημάδια σπαστικότητας.
Η αντιµετώπιση της σπαστικότητας με αλλαντική τοξίνη πρέπει να ακολουθείται από απαραίτητα προγράµµατα κινησιοθεραπείας, εργοθεραπείας και επανεκπαίδευσης της κίνησης για να επιτευχθεί το μέγιστο λειτουργικό αποτέλεσμα.
Τα πλεονεκτήματά της χρήσης της αλλαντικής τοξίνης είναι:
Απλός τρόπος χορήγησης, χωρίς ιδιαίτερη προετοιμασία.
Οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι ελάχιστες, παροδικές και δεν επανεμφανίζονται με την κατάλληλη ρύθμιση της δόσης.
Με την χρήση της αλλαντικής τοξίνης μπορούμε να μειώσουμε άλλα από του στόματος χορηγούμενα φάρμακα που χρησιμοποιούνται σήμερα ευρέως χωρίς ωστόσο να προσφέρουν ικανοποιητικά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση της σπαστικότητας ενώ παράλληλα προκαλούν σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως γενικευμένη κόπωση, γαστρεντερικές διαταραχές κλπ. Αντίθετα με τα από του στόματος χορηγούμενα μυοχαλαρωτικά φάρμακα η αλλαντική τοξίνη χορηγείται μόνο τοπικά με ενδομυϊκή έγχυση χαλαρώνοντας μόνο τους εν σύσπαση μυς χωρίς να επιβαρύνει τους υπόλοιπους και χωρίς να προκαλεί συστηματικές ανεπιθύμητες ενέγειες..
Συνδυάζεται άριστα με άλλα φάρμακα χωρίς παρενέργειες.
Προκαλεί αποδεδειγμένα ελάττωση της σπαστικότητας βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής και προσφέροντας σημαντική βοήθεια στο πρόγραμμα Αποκατάστασης.
Πώς χορηγείται η αλλαντική τοξίνη και πόσο διαρκεί η δράση της;
Η αλλαντική τοξίνη χορηγείται με μια λεπτή βελόνα τοπικά στον μυ που θεωρείται υπεύθυνος για τα συμπτώματα σπαστικότητας. Η έγχυση του φαρμάκου πρέπει να γίνεται από εξειδικευμένο ιατρό που γνωρίζει την ανατομία της περιοχής και υπό ηλεκτρομυογραφική καθοδήγηση. Το αποτέλεσμα της χαλάρωσης των μυών όπου έγινε η έγχυση γίνεται εμφανές μετά από λίγες ημέρες , κρατάει 3 –4 μήνες και σε ορισμένες περιπτώσεις έως και 6 μήνες, γιαυτό και πρέπει η έγχυση να επαναλαμβάνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
Είναι ασφαλής η χρήση της αλλαντικής τοξίνης;
Ναι. Παρόλο που είναι μια ισχυρή τοξική ουσία, οι δόσεις που χρησιμοποιούνται είναι τόσο μικρές που δεν έχουν επιβλαβές αποτέλεσμα. Άλλωστε έχει χρησιμοποιηθεί ακίνδυνα για πολλά χρόνια σε εκατομμύρια ανθρώπους σε περισσότερες από 70 χώρες.
ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
σπαστικότητα άκρας χείρας
σπαστικότητα γαστροκνημίου και υποκνημίδιου στην ποδοκνημική
σπαστικότητα δεξιού άνω άκρου σε ημιπληγία
Δρ Ιωάννης Ελ. Διονυσιώτης
Φυσίατρος – Ιατρός Αποκατάστασης
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
Υπευθ. Τμήματος Φυσικής Ιατρικής & Αποκατάστασης, Γενικό Νοσοκομείο Ρόδου
