Η παχυσαρκία αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα δημόσιας υγείας του
21ου αιώνα. Στην Ελλάδα το ποσοστό των υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών και εφήβων υπερβαίνει το 30-35%. Καθώς τα υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά ενηλικιώνονται, αντιμετωπίζουν πλήθος ιατρικών προβλημάτων που οφείλονται στην παχυσαρκία, και ευθύνονται για σημαντική αύξηση των δαπανών υγείας. Κατά συνέπεια, είναι απολύτως απαραίτητο να δοθεί έμφαση τόσο στην πρόληψη, όσο και στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας κατά την παιδική και εφηβική ηλικία, ώστε να βοηθήσουμε αποτελεσματικά στη βελτίωση της υγείας των πολιτών της χώρας
μας κατά την ενήλικη ζωή, καθώς και στην ελάττωση του κόστους νοσηλείας τους λόγω των επιπλοκών της παχυσαρκίας.
41 εκατομμύρια παιδιά προσχολικής ηλικίας (<5 έτη) είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα
• 340 εκατομμύρια παιδιά και έφηβοι ηλικίας 5-19 ετών είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι
• 124 εκατομμύρια παιδιά και έφηβοι είναι παχύσαρκοι
• Η επίπτωση της παχυσαρκίας είναι αυξημένη όχι μόνο σε χώρες υψηλού αλλά και χαμηλού και μέσου κοινωνικο-οικονομικού επιπέδου Παχυσαρκία World Health Organization (WHO), 2021 Α’ Παιδιατρική Κλινική Ιατρική Σχολή Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
• Επιπολασμός υπέρβαρου και παχυσαρκίας στην Ελλάδα:
• 21% στην προσχολική ηλικία έως • 41% στη σχολική και εφηβική ηλικία • Σημαντικά υψηλότερος από το σύνολο των Ευρωπαϊκών χωρών: • 15% στην προσχολική ηλικία έως • 25% στη σχολική και εφηβική ηλικία • 85,000 – 100,000 γεννήσεις ανά έτος τα τελευταία 18 έτη • 500,000 – 600,000 παιδιά και έφηβοι είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι σύμφωνα με τα όσα είπε η κα Ευαγγελία Χαρμανδάρη Καθηγήτρια Παιδιατρικής – Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας Α’ Παιδιατρική Κλινική Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ.
• Τα υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά είναι πιο πιθανόν να έχουν παχυσαρκία στην ενήλικη ζωή, και να αναπτύξουν σε νεαρότερη ηλικία νοσήματα που οδηγούν σε πρώιμη θνησιμότητα
• Η πιθανότητα αυτή κυμαίνεται από: • 8% εάν είναι 1-2 ετών και οι γονείς δεν έχουν παχυσαρκία έως • 79% εάν είναι 10 – 14 ετών και έχουν τουλάχιστον έναν παχύσαρκο γονέα • > 50% εάν είναι > 6 ετών (10% για μη παχύσαρκα παιδιά)
• Η παχυσαρκία ευθύνεται και για σημαντικά υψηλό ποσοστό́ των δαπανών της δημόσιας υγείας • Επιπρόσθετο ετήσιο κόστος νοσηλείας: ΗΠΑ: 78.5 δισεκατ. USD 860.7 έως 956.9 δισεκατ. USD μέχρι το 2030 (1 στα 6 δολάρια που δαπανώνται για την υγειονομική περίθαλψη) Μεγάλη Βρεττανία: 2 δισεκατ. GBP Ελλάδα: 5.8 – 6.5 δισεκατ. Ευρώ (εκτιμώμενο κόστος) Οικονομικές επιπτώσεις παχυσαρκίας Α’ Παιδιατρική Κλινική Ιατρική Σχολή Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Οικονομικές επιπτώσεις παχυσαρκίας Α’ Παιδιατρική Κλινική Ιατρική Σχολή Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Οικονομικές επιπτώσεις παχυσαρκίας Αναγκαιότητα αντιμετώπισης
• Αυξανόμενη συχνότητα διεθνώς – 20-40% του πληθυσμού της Ε.Ε. >15 ετών πάσχει από ένα ή περισσότερα χρόνια νοσήματα • Τα χρόνια νοσήματα ευθύνονται: – 80% επισκέψεων στην ΠΦΥ – 60% νοσηλειών – 60% θανάτων παγκοσμίως • Η ΠΦΥ στο επίκεντρο των υπηρεσιών υγεία
Η Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), το Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ) και η Εταιρεία Datamed, ανέλαβαν την υλοποίηση ενός καινοτόμου Προγράμματος κατά της παχυσαρκίας με τίτλο ‘PEDOBESITY: Ανάπτυξη Ευφυών Πολυεπίπεδων Πληροφοριακών Συστημάτων και Εξειδικευμένων Αλγορίθμων Τεχνητής Νοημοσύνης για την Εξατομικευμένη Αντιμετώπιση της Παιδικής και Εφηβικής Παχυσαρκίας’ (Κωδικός Έργου: Τ1ΕΔΚ-01386), το οποίο υλοποιήθηκε στο πλαίσιο της Δράσης ΕΡΕΥΝΩ-ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ-ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ, συγχρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εθνικούς πόρους μέσω του Ε.Π. Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία (ΕΠΑνΕΚ), και αποτελεί συνέχεια του
Προγράμματος με τίτλο ‘Ανάπτυξη Εθνικού Συστήματος Πρόληψης και Αντιμετώπισης της
Υπερβαρότητας και Παχυσαρκίας κατά την Παιδική και Εφηβική Ηλικία» και σύνθημα «ΧάνωΒάρος – Κερδίζω Ζωή’, στα πλαίσια του οποίου αναπτύχθηκε το ‘Εθνικό Μητρώο Πρόληψης και Αντιμετώπισης της Παχυσαρκίας κατά την Παιδική και Εφηβική Ηλικία’.
Την πρωτοβουλία αυτή χαιρέτησε εκ μέρους του Προέδρου της Ελληνικής Κυβέρνησης η
Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας κ. Ασημίνα Γκάγκα .
Όπως επεσήμανε η Επιστημονική Υπεύθυνη του έργου κ. Ευαγγελία Χαρμανδάρη,
Καθηγήτρια Παιδιατρικής – Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας, βασικά καινοτόμα αντικείμενα του έργου είναι η συλλογή και ανάλυση κλινικών, αιματολογικών, βιοχημικών, ενδοκρινολογικών και γενετικών δεδομένων ασθενών με παχυσαρκία με σκοπό την ανάπτυξη ειδικών αλγορίθμων για την εξατομικευμένη αντιμετώπιση της παχυσαρκίας σε παιδιά και εφήβους, η δημιουργία πλήρως διασυνδεδεμένων εφαρμογών διαδικτύου και mobile για την ολοκλήρωση του οικοσυστήματος εφαρμογών για την παιδική παχυσαρκία, και η ανάπτυξη πλατφόρμας ευφυούς διαχείρισης δεδομένων με χρήση καινοτόμου μεθοδολογίας ασαφών γνωστικών δικτύων και τεχνικών μοντελοποίησης από ανάλυση ιατρικών δεδομένων, για την παροχή συμβουλών εξατομικευμένης θεραπείας.
Τα παραπάνω αντικείμενα αποτελούν ένα καινοτόμο ενιαίοοικοσύστημα εφαρμογών e-Health για την εξατομικευμένη αντιμετώπιση της παχυσαρκίας σεπαιδιά και εφήβους μέσα στα πλαίσια της ιατρικής ακριβείας (precision medicine) και της
εξατομικευμένης ιατρικής αντιμετώπισης (personalized medical management).
Από την εταιρεία Datamed, ο κ. Φοίβος Παναγόπουλος, Επιχειρησιακός Σύμβουλος,
παρουσίασε την πληροφοριακή υποδομή του Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας (ΗΦΥ), την πρόσβαση των ασθενών και λοιπών επιστημόνων υγείας (Διατροφολόγων / Καθηγητών Φυσικής Αγωγής) και την mobile εφαρμογή. Η κ. Ελένη Παπαλευθέρη, Μηχανικός Λογισμικού, πραγματοποίησε επίδειξη του πληροφοριακού συστήματος διαχείρισης πολυεπίπεδων δεδομένων με ενσωματωμένα μοντέλα απόφασης και πλήρως διασυνδεδεμένο με τα υπόλοιπα υποσυστήματα του οικοσυστήματος, ενώ ο
κ. Νίκος Πολύζος, Καθηγητής ΔΠΘ, παρουσίασε το τελικό σχέδιο αξιοποίησης του (Business Plan).