Τα τελευταία χρόνια η ιατρική και η οδοντιατρική έχουν κάνει στροφή στον τομέα της πρόληψης των ασθενειών. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο έχει δωθεί μεγάλη έμφαση στην πρόληψη της τερηδόνας.
Η τερηδόνα είναι με βάση εκτεταμένες επιδημιολογικές μελέτες, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική, η πιο συχνή χρόνια παιδική ασθένεια, πιο συχνή και από το βρογχικό άσθμα.
Ειδικά τις τελευταίες δεκαετίες η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης αύξησε σημαντικά τα ποσοστά βαριάς μορφής τερηδόνας σε πολύ μικρά παιδιά στη νεογιλή οδοντοφυία. Για να αποτρέψουν αυτήν την κατάσταση, τόσο η Αμερικάνικη όσο και οι Ευρωπαικές Ακαδημίες Παιδοδοντίας συστήνουν να γίνει η πρώτη επίσκεψη του παιδιού στον οδοντίατρο μετά τα πρώτα γενέθλια του.
Αυτό γίνεται τόσο για υπάρξει μία πρώτη εκτίμηση της ανάπτυξης του στοματογναθικού συστήματος όσο και για να ενημερωθεί ο γονέας για τους παράγοντες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη της τερηδόνας.
Ο παρατεταμένος νυχτερινός θηλασμός ή η συνεχής χρήση του μπιμπερό, η χρήση πιπίλας, η διατροφή και η στοματική υγειινή θα αναλυθούν απο τον ειδικό παιδοδοντίατρο και θα δωθούν εξατομικευμενες συμβουλές. Μετά την ολοκλήρωση του νεογιλού φραγμού στην ηλικία των 3 ετών θα αρχίσει το προληπτικό πρόγραμμα με έναν οδοντικό καθαρισμό και φθορίωση των νεογιλών δοντιών.
Γιατί όμως είναι τόσο σημαντικό να προστατεύουμε τα νεογιλά δόντια αφού «αυτά θα αλλαχθούν»; Θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι τα νεογιλά δόντια δεν αλλάζουν όλα ταυτόχρονα στην ηλικία των 6 ετών.
Τα πρώτα δόντια που θα αλλάξουν θα είναι τα πρόσθια κάτω από την ηλικία των 4.5-5 ετών και θα ακολουθήσουν τα πάνω πρόσθια στην ηλικία των 6-7 ετών. Τα οπίσθια θα αρχίζουν να αλλάζουν από την ηλικία των 9 μεχρι τα 12.
Παράλληλα οι πρώτοι μόνιμοι γομφίοι, τα πιο σημαντικά δόντια και στον ενήλικα, ανατέλλουν στην ηλικία των 6 ετών πίσω από τη νεογιλη οδοντοφυία. Αν λοιπόν σε κάποια μικρότερη ηλικία εμφανιστεί τερηδόνα και δε θεραπευτεί εγκαίρως, κάποια στιγμή το παιδί θα αρχίσει να υποφέρει από πόνο και θα έχει σοβαρές δυσκολίες κατά τη μάσηση.
Οι νεότερες μελέτες δείχνουν ότι τα παιδιά με μεγάλες τερηδονογόνες βλάβες έχουν σημαντικές διατροφικές ελλείψεις βιταμινών και ιχνοστοιχείων και έλλειψη βάρους. Τα αποστήματα επίσης που εμφανίζονται μπορεί να οδηγήσουν και σε σοβαρές καταστάσεις για τη ζωή του παιδιού.
Θα πρέπει να αντιμετωπισθούν με αντιβίωση για μεγάλο χρονικό διάστημα και τα χαλασμένα δόντια να αφαιρεθούν. Η πρόωρη απώλεια των νεογιλών δοντίων μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική απώλεια χώρου για τα καινούρια μόνιμα δόντια.
Αυτό δημιουργεί στα παιδιά σοβαρά ορθοδοντικά προβλήματα, που θα είναι πιο δύσκολο να επιληθούν στο μέλλον. Τέλος, όλες οι νεότερες έρευνες δείχνουν ότι κατά τη συνύπαρξη των μόνιμων και των νεογιλών δοντιών, τα μικρόβια της τερηδόνας μεταφέρονται και μπορούν να προξενήσουν βλάβες και στα μόνιμα δόντια με συνέπεια να ταλαιπωρείται ο ασθενής για όλη την υπόλοιπη ζωή του.
Γι’αυτό, πρέπει να διδάξουμε τις καλές συνήθειες στοματικής υγειινής από πολύ μικρή ηλικία στα παιδιά μας αλλά και να φροντίσουμε να έχουν την κατάλληλη οδοντιατρική φροντίδα.
Λίλα Παπαδοπούλου DDS, MS Παιδοδοντίατρος , Ειδικευθείσα Harvard University, Boston University MA ΗΠΑ
