Γράφει η Αλεξάνδρα Κοσμαρίκου Παιδίατρος – Ομοιοπαθητικός.
Ο φόβος αποτελεί μία έμφυτη αντίδραση σε ορισμένα ερεθίσματα, η οποία ενεργοποιείται από το ένστικτο της αυτοσυντήρησης. Εμφανίζεται όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με ένα οποιοδήποτε ερέθισμα που ο εγκέφαλος εκλαμβάνει ως απειλητικό, με συνέπεια ο οργανισμός να κινητοποιείται, ώστε να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο.
Πολλά παιδιά κατά τη διάρκεια της φυσιολογικής ψυχοκινητικής τους εξέλιξης παρουσιάζουν φόβους. Οι φόβοι στα παιδιά συνδέονται κυρίως με καταστάσεις που προκαλούν το συναίσθημα της ανασφάλειας και της ανησυχίας μπροστά στο άγνωστο, το απρόβλεπτο και το ξαφνικό και παρουσιάζουν διαφορετική αιτιολογία και έκφραση, ανάλογα με την ηλικία. Τυπικές πηγές φόβου στους πρώτους μήνες ζωής αποτελούν οι θόρυβοι και τα ξένα πρόσωπα, ενώ κατά την νηπιακή ηλικία προβάλλουν εντονότερα οι φόβοι απέναντι στα ζώα, στο σκοτάδι, στα φυσικά φαινόμενα (αστραπές, κεραυνοί) και στα φανταστικά δημιουργήματα (π.χ. τέρατα, φαντάσματα). Κατά τη σχολική ηλικία, συνήθως υπεισέρχονται φόβοι για τις ασθένειες, το θάνατο, την ένταξη στο σχολικό περιβάλλον, καθώς και ο φόβος αποτυχίας και απόρριψης. Οι συνήθεις εκδηλώσεις φόβου των παιδιών είναι η έντονη ανησυχία και νευρικότητα, το κλάμα, καθώς και η αναζήτηση παρηγοριάς και στήριξης από τους ενήλικες. Με την πάροδο του χρόνου, καθώς το παιδί αναπτύσσεται, συχνά οι φόβοι υποχωρούν. Σε ορισμένες περιπτώσεις όμως, ειδικά όταν το παιδί δεν λαμβάνει από το περιβάλλον την κατάλληλη συναισθηματική στήριξη και ασφάλεια, οι φόβοι όχι μόνο παραμένουν, αλλά εξελίσσονται σε φοβίες.
Η φοβία χαρακτηρίζεται από έντονο, διαρκή και παράλογο φόβο για ένα συγκεκριμένο αντικείμενο, χώρο, κατάσταση ή δραστηριότητα και έχει ως αποτέλεσμα μια συμπεριφορά αποφυγής του ερεθίσματος από μέρος του παιδιού. Επίσης, όταν αυτό βρίσκεται αντιμέτωπο με το ερέθισμα, εκδηλώνει έντονο άγχος και πολλές φορές συνοδά ψυχοσωματικά συμπτώματα, όπως εφίδρωση, ταχυκαρδία, τρόμο κτλ.
Η έγκαιρη αντιμετώπιση των φοβιών είναι απαραίτητη, διότι αυτές επιφέρουν δυσμενείς συνέπειες, τόσο στην καθημερινή λειτουργικότητα, όσο και στη συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού. Να γνωρίζετε, ότι συνήθως οι φοβίες χαρακτηρίζουν τις πιο ευαίσθητες ιδιοσυγκρασίες, οι οποίες χρειάζονται και ιδιαίτερη υποστήριξη. Μην αδιαφορείτε, αλλά απευθυνθείτε σε έναν Ομοιοπαθητικό Παιδίατρο, αν οι φόβοι που νιώθει το παιδί σας δεν του επιτρέπουν να ζει με χαρά την κάθε ημέρα. Η Ομοιοπαθητική Ιατρική διερευνά τις φοβίες σε όλες τις πτυχές τους και πάντα μέσα στο ολιστικό πλαίσιο θεώρησης, προσεγγίζοντας τον άνθρωπο ως μια αδιαίρετη ενότητα σώματος, ψυχής και πνεύματος. Προσφέρει ουσιαστική βοήθεια στον αγνό παιδικό οργανισμό, δίνοντάς του την απαραίτητη ενέργεια για να εξοικειωθεί σταδιακά με τις φοβίες του με φυσικό τρόπο, χωρίς εθισμό ή παρενέργειες. Λάβετε υπόψιν, ότι η αντιμετώπιση των φοβιών με την Ομοιοπαθητική γίνεται αποτελεσματικότερα κατά την παιδική ηλικία σε σχέση με την ενήλικη ζωή, διότι ο παιδικός οργανισμός, αγνός και δυνατός, διαπλάθεται ευκολότερα. Άλλωστε, οι διαστάσεις των φοβιών μεγεθύνονται σταδιακά με τα χρόνια, με αποτέλεσμα πολλοί ενήλικες να φέρουν το «βάρος» της μη έγκαιρης αντιμετώπισής τους κατά την παιδική ηλικία.
Τι μπορείτε να κάνετε όμως ως γονείς ώστε να βοηθήσετε το παιδί σας να διαχειριστεί τις φοβίες του; Αρχικά, μην αρνείστε τα συμπτώματα μιας παιδικής φοβίας όταν αυτά παρουσιάζονται, καθώς κάτι τέτοιο θα επιδεινώσει την εξέλιξή τους. Είναι σημαντικό επίσης, να επεξεργαστείτε οι ίδιοι τους φόβους σας, για να μην τους προβάλλετε στο παιδί σας. Όταν αυτό σας αφηγείται, ακούστε το με προσοχή, σεβασμό και κατανόηση, χωρίς να το κοροϊδεύετε ή να το γελοιοποιείτε, διότι κατ αυτόν τον τρόπο εντείνετε τους φόβους του. Επίσης θα ήταν χρήσιμο για το ίδιο, να το εκθέτετε σταδιακά και με όμορφο τρόπο στην κατάσταση που το φοβίζει, πάντα σε συνδυασμό με τη δική σας συμπαράσταση. Εν τέλει, είναι πολύ σημαντικό να ενθαρρύνετε το παιδί να αναπτύξει πρωτοβουλίες και να καλλιεργήσει την αυτοπεποίθηση και την αυτονομία του. Κατ αυτόν τον τρόπο θα ανταπεξέλθει με μεγαλύτερη ευκολία στα «φοβικά» ερεθίσματα και γενικότερα στις δυσμενείς συνθήκες της ζωής. Η απελευθέρωση από τα δεσμά του φόβου κατά την παιδική ηλικία είναι συνυφασμένη στην ενήλικη ζωή με έννοιες όπως παραγωγικότητα, δημιουργία και απόλαυση της ζωής.
Αλεξάνδρα Κοσμαρίκου Παιδίατρος – Ομοιοπαθητικός