Η υπογονιμότητα, που ορίζεται ως η ανικανότητα ενός ζευγαριού να συλλάβει μετά από τουλάχιστον 12 μήνες κανονικού μη προστατευμένου σεξ, επηρεάζει περίπου το 15% των ζευγαριών παγκοσμίως. Αρκετοί παράγοντες μπορούν να οδηγήσουν σε στειρότητα, αλλά ειδικά για τους άνδρες, η στειρότητα έχει συνδεθεί με χαμηλότερα επίπεδα αντιοξειδωτικών στο σπέρμα τους. Αυτό τους εκθέτει σε αυξημένο κίνδυνο χημικώς δραστικών ειδών που περιέχουν οξυγόνο, γεγονός που μπορεί να βλάψει το σπέρμα.
Αυτά τα αντιδραστικά είδη οξυγόνου εμπλέκονται φυσικά σε διάφορους δρόμους απαραίτητους για την κανονική αναπαραγωγή. Αλλά τα ανεξέλεγκτα και τα υπερβολικά επίπεδα αντιδραστικών ειδών οξυγόνου καταλήγουν σε βλάβη στα κύτταρα σας (ή “οξειδωτικό στρες”). Αυτό μπορεί να επηρεάσει την υγεία του σπέρματος και να βλάψει το DNA που μεταφέρεται στο σπέρμα, οδηγώντας στην εμφάνιση της ανδρικής υπογονιμότητας.
Μπορούν τα συμπληρώματα να βελτιώσουν την υγεία του σπέρματος;
Τα αντιοξειδωτικά έχουν χρησιμοποιηθεί από καιρό για να διαχειριστούν την ανδρική υπογονιμότητα, καθώς μπορούν να συμβάλουν στην ανακούφιση του επιζήμιου ρόλου των αντιδραστικών ειδών οξυγόνου και του οξειδωτικού στρες στην υγεία των σπερματοζωαρίων.
Αρκετές εργαστηριακές μελέτες έχουν αναφέρει ευεργετικές επιδράσεις αντιοξειδωτικών όπως οι βιταμίνες Ε και C στην κινητικότητα του σπέρματος και την ακεραιότητα του DNA. Αλλά αυτά δεν μπόρεσαν να αναπαραχθούν στον άνθρωπο.
Υπάρχουν μερικές έρευνες που υποδηλώνουν ότι έξι μήνες συμπληρώματος με βιταμίνη Ε και σελήνιο μπορεί να αυξήσει την κινητικότητα του σπέρματος και το ποσοστό υγιούς σπέρματος που ζει, καθώς και τα ποσοστά εγκυμοσύνης. Άλλες μελέτες έχουν βρει βελτιώσεις στον όγκο του σπέρματος, τη βλάβη του DNA και το ποσοστό εγκυμοσύνης μετά από θεραπεία με συμπληρώματα 1-καρνιτίνης (ένα αμινοξύ), Coenzyme Q10 και ψευδάργυρο.
Ωστόσο, φαίνεται ότι υπάρχουν ίσοι αριθμοί μελετών που δεν δείχνουν βελτίωση στη κινητικότητα του σπέρματος, τη συγκέντρωση σπέρματος, το μέγεθος ή το σχήμα του σπέρματος ή άλλα μέτρα. Ίσως είναι η ασυνέπεια στα αποτελέσματα και η γενική επιθυμία να βελτιωθούν τα ποσοστά γονιμότητας που οδήγησε μερικές εταιρείες να δημιουργήσουν δικά τους κοκτέιλ για σπερματοζωάρια.
Εισαγωγή στα συμπληρώματα και υγιές σπέρμα
Τα υγιή αρσενικά παράγουν εκατομμύρια σπέρματα κάθε μέρα και μόνο μερικά από αυτά συνεχίζουν να γονιμοποιήσουν ένα ωάριο. Παρά την αφθονία του σπέρματος, η σύλληψη μπορεί να διαρκέσει έως και ένα έτος για πολλά ζευγάρια με υγιείς γαμέτες (σεξουαλικά κύτταρα – σπέρμα σε αρσενικά και ωάρια σε θηλυκά). Όταν η ποιότητα του σπέρματος μειώνεται, όπως για παράδειγμα το σπερματοζωάριο (δεν μπορεί να μετακινηθεί σωστά) ή η ανώμαλη διαμόρφωση (που μπορεί να βλάψει την ικανότητά του να εισχωρήσει στο κέλυφος ενός ωαρίου), μπορεί να διαρκέσει πολύ περισσότερο ή να επιτευχθεί μόνο με τεχνολογίες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Πολλοί παράγοντες, όπως η γενετική σύνθεση ενός ατόμου, οι συνθήκες σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας, όπως οι σεξουαλικά μεταδιδόμενες ασθένειες και οι παράγοντες του τρόπου ζωής, όπως το κάπνισμα, επηρεάζουν την υγεία του σπέρματος. Η διατροφική πρόσληψη, συμπεριλαμβανομένης της πρόσληψης συγκεκριμένων βιταμινών και μικροθρεπτικών συστατικών, έχει επίσης αποδειχθεί ότι επηρεάζει την ποιότητα και την ποσότητα του σπέρματος που παράγει ο άνθρωπος. Ως αποτέλεσμα, αυξάνεται το ενδιαφέρον για το ρόλο της διατροφής στην προστασία και / ή τη βελτίωση της υγείας των σπερματοζωαρίων. Οι επιστήμονες έχουν επίσης δώσει προσοχή στη μελέτη του κατά πόσο η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής προστατεύει την υγεία των σπερματοζωαρίων και εάν θα μπορούσε να αποτελέσει αποτελεσματική θεραπεία για την υπογονιμότητα των ανδρών.
Πώς επηρεάζουν οι βιταμίνες και τα μικροθρεπτικά συστατικά την υγεία των σπερματοζωαρίων;
Η παραγωγή σπέρματος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη σύνθεση του DNA καθώς κάθε φορά που ένα κύτταρο διαιρείται αναπαράγει νέο DNA. Το DNA απαιτεί να αναπτυχθούν θρεπτικά συστατικά, καθώς τα περισσότερα από τα θρεπτικά συστατικά που απαιτούνται για τη σύνθεση του DNA προέρχονται από τη διατροφή, η διατροφική πρόσληψη ενός ανθρώπου επηρεάζει την παραγωγή και την υγεία των βλαστοκυττάρων από τα οποία παράγεται το σπέρμα του. Οι διαδικασίες που είναι απαραίτητες για την παραγωγή σπέρματος (μίτωση, μείωση και σπερματογένεση) περιλαμβάνουν την διαίρεση των κυττάρων και κάθε διαδικασία εξαρτάται από την παραγωγή νέου DNA. Η διατροφική πρόσληψη μπορεί επομένως να επηρεάσει την υγεία των σπερματοζωαρίων επηρεάζοντας την υγεία και τη διαθεσιμότητα του DNA στο οποίο εξαρτάται η διεργασία κυτταρικής αντιγραφής και επανάληψης.
Εκτός από τη ρύθμιση της σύνθεσης DNA, οι διατροφικές βιταμίνες και τα μικροθρεπτικά συστατικά εκπληρώνουν σημαντικές λειτουργίες στην επισκευή και μεταγραφή του DNA. Ορισμένες από τις διεργασίες που ρυθμίζουν την παραγωγή σπερματοζωαρίων εξαρτώνται επίσης από βιταμίνες και ανόργανα άλατα, συμπεριλαμβανομένων των βιταμινών του ψευδαργύρου και της ομάδας Β για την εκπλήρωση των λειτουργιών τους. Τα θρεπτικά συστατικά που είναι αντιοξειδωτικά (π.χ. βιταμίνη Ε) επηρεάζουν επίσης την ανάπτυξη, και την επιβίωση νέων σπερματοζωαρίων, επειδή τα αντιοξειδωτικά προστατεύουν τα αναπτυσσόμενα και ώριμα σπερματοζωάρια από οξειδωτική βλάβη. Ελλείψει αντιοξειδωτικής προστασίας, η οξειδωτική βλάβη θα μπορούσε διαφορετικά να προκαλέσει την καταστροφή των κυττάρων (αποκαλούμενη απόπτωση).
Ποιες βιταμίνες και μικροθρεπτικά συστατικά επηρεάζουν την υγεία των σπερματοζωαρίων;
Οι τρόποι με τους οποίους διάφορα θρεπτικά συστατικά (π.χ. βιταμίνες, μικροθρεπτικά συστατικά) επηρεάζουν την παραγωγή σπέρματος είναι πολύπλοκα και δεν έχουν ακόμη διερευνηθεί επαρκώς με επιστημονικές μελέτες. Ωστόσο, μέχρι τώρα υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία που δείχνουν ότι αρκετές βιταμίνες και μικροθρεπτικά συστατικά παίζουν σημαντικό ρόλο στη διευκόλυνση της παραγωγής και ανάπτυξης των σπερματοζωαρίων.
Βιταμίνες Β ομάδας
Οι βιταμίνες της ομάδας Β, συμπεριλαμβανομένης της νιασίνης και της κοβαλαμίνης (βιταμίνη Β12), συμβάλλουν στη σύνθεση, την επιδιόρθωση και την απόπτωση του DNA. Προστατεύουν το DNA από τη διάσπαση και την αναπαραγωγή των κυττάρων από βλάβη και επίσης βοηθούν στη διατήρηση της γενετικής ακεραιότητας του DNA, έτσι ώστε κάθε κύτταρο που δημιουργείται μέσω διαίρεσης και αντιγραφής είναι ένα ακριβές αντίγραφο του κυττάρου που διαιρείται (εάν η γενετική ακεραιότητα του DNA διαταράσσεται, αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή κυττάρων που είναι ελαφρώς διαφορετικά και αυτά τα κύτταρα μπορεί να περιλαμβάνουν παρατυπίες που μπορεί να προκαλέσουν γενετικές καταστάσεις υγείας ή καρκίνο).
Οι βιταμίνες της ομάδας Β διαδραματίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στη διευκόλυνση της παραγωγής ενός αντιοξειδωτικού που ονομάζεται ομοκυστεΐνη. Η ομοκυστεΐνη είναι γνωστή ως ενδογενές αντιοξειδωτικό, που σημαίνει ότι παράγεται στο ανθρώπινο σώμα (σε αντίθεση με τα διαιτητικά αντιοξειδωτικά που εισέρχονται στο σώμα όταν ένα άτομο τρώει τροφή που περιέχει αντιοξειδωτικά). Η ομοκυστεΐνη διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην προστασία των κυττάρων από την οξειδωτική βλάβη σε όλη την παραγωγή σπέρματος και καθώς η παραγωγή της στο ανθρώπινο σώμα εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα των βιταμινών της ομάδας Β, αυτές οι βιταμίνες παίζουν ένα ρόλο στην προστασία της υγείας του σπέρματος.
Φυλλικό οξύ
Το φυλλικό οξύ είναι επίσης βιταμίνη Β ομάδας. Μετά την κατανάλωση, φυλλικό οξύ πρέπει να μετατραπεί στη βιολογικά ενεργή μορφή του, δηλαδή στη μορφή με την οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τα κύτταρα του σώματος. Προκειμένου να μετατραπεί στη βιολογικά ενεργή μορφή του, το φυλλικό οξύ υφίσταται αντιδράσεις με άλλες ενώσεις του σώματος, συμπεριλαμβανομένης της ομάδας β βιταμίνης κοβαλαμίνης (βιταμίνη Β12) και ψευδαργύρου. Ως εκ τούτου, η ποσότητα βιολογικά διαθέσιμου φολικού οξέος δεν εξαρτάται μόνο από τη διατροφική κατανάλωση, αλλά και από τη διαθεσιμότητα άλλων θρεπτικών ουσιών.
Αφού μετατραπεί στη βιολογικά ενεργή του μορφή, το φολικό παίζει σημαντικό ρόλο στη σύνθεση του DNA. Το φυλλικό οξύ ρυθμίζει τη λειτουργία δύο αμινοξέων (που ονομάζονται κυστεΐνη και μεθειονίνη) που βοηθούν στη διευκόλυνση της διαδικασίας σύνθεσης DNA. Δεδομένου ότι το DNA είναι απαραίτητο για την παραγωγή βλαστοκυττάρων σπέρματος (κύτταρα που παράγουν αρσενικά σπέρμα), το φυλλικό οξύ είναι σημαντικό για την παραγωγή σπέρματος. Επιπλέον, το φολικό οξύ (μια συνθετική μορφή φυλλικού οξέος που χρησιμοποιείται σε συμπληρώματα φυλλικού οξέος) έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες (που συζητούνται παρακάτω) που μπορεί επίσης να ενισχύσουν την υγεία των σπερματοζωαρίων.
Ψευδάργυρος
Ο ψευδάργυρος βρίσκεται σε σχετικά υψηλές συγκεντρώσεις στον αδένα του προστάτη, στους όρχεις και στο σπέρμα (σπερματικά υγρά). Θεωρείται ότι παίζει ρόλο στην ανάπτυξη των όρχεων και του μεταβολισμού της τεστοστερόνης, και οι δύο από τις οποίες είναι σημαντικές για την ανάπτυξη υγιούς σπέρματος. Υπάρχουν επίσης ορισμένες ενδείξεις ότι ο ψευδάργυρος παίζει ρόλο:
- Ρύθμιση της κατανάλωσης οξυγόνου του σπέρματος.
- Ρύθμιση της αντίδρασης ακροσωμάτων του σπέρματος (η αντίδραση της κεφαλής του σπέρματος, η οποία είναι ιδιαίτερα σημαντική στη διαδικασία γονιμοποίησης καθώς είναι η κεφαλή του σπέρματος που διεισδύει στο κέλυφος του θηλυκού αυγού).
- Διατήρηση της σταθερότητας των πυρήνων των κυττάρων, που περιέχει το DNA του κυττάρου.
Ο ψευδάργυρος φαίνεται επίσης να έχει αντι-αποπτωτικό αποτέλεσμα (προστατεύει τα κύτταρα από αυτοπρογραμματισμένο θάνατο) σε χαμηλές συγκεντρώσεις, αν και, αντίθετα, υψηλές συγκεντρώσεις ψευδαργύρου μπορεί να προκαλέσουν απόπτωση. Οι μηχανισμοί με τους οποίους ο ψευδάργυρος ασκεί αυτά τα αποπτωτικά και αντι-αποπτωτικά αποτελέσματα δεν είναι καλά κατανοητοί.
Όπως το φυλλικό οξύ, ο ψευδάργυρος πληροί επίσης σημαντικές λειτουργίες στη διαδικασία της κυτταρικής διαίρεσης. Περισσότερα από 80 διαφορετικά ένζυμα συν ψευδάργυρο εμπλέκονται στην προετοιμασία του DNA ενός κυττάρου για τη διαίρεση και την αντιγραφή. Ο ψευδάργυρος επηρεάζει έτσι την υγεία του σπέρματος, ρυθμίζοντας τις ενέργειες αυτών των ενζύμων και την διαδικασία αντιγραφής και διαίρεσης των βλαστικών κυττάρων.
Ο ψευδάργυρος έχει επίσης αντιοξειδωτικές ιδιότητες και τα αντιοξειδωτικά παίζουν σημαντικό ρόλο στην προστασία του DNA και άλλων κυτταρικών συστατικών από την οξειδωτική βλάβη (συζητείται περαιτέρω παρακάτω). Ωστόσο, στοιχεία από μελέτες σε ζώα δείχνουν επίσης ότι σε υψηλές συγκεντρώσεις, ο ψευδάργυρος μπορεί να καταλύσει μερικές οξειδωτικές αντιδράσεις. Έτσι, πολύ υψηλές συγκεντρώσεις ψευδαργύρου μπορούν στην πραγματικότητα να αυξηθούν παρά να μειωθούν οι οξειδωτικές βλάβες.
Βιταμίνες και μικροθρεπτικά συστατικά με αντιοξειδωτικές ιδιότητες
Τα διαιτητικά αντιοξειδωτικά περιλαμβάνουν βιταμίνες Α, C και Ε, καθώς και μικροθρεπτικά συστατικά με αντιοξειδωτικές ιδιότητες όπως φολικό, ψευδάργυρο και σελήνιο. Υπάρχουν επίσης πολλά ενδογενή αντιοξειδωτικά (αντιοξειδωτικά που παράγονται από το σώμα), όπως γλουταθειόνη, χολερυθρίνη και ουρικό οξύ. Τα αντιοξειδωτικά προστατεύουν το DNA και άλλα συστατικά του κυττάρου από οξειδωτική βλάβη (βλάβη που προκαλείται από αντιδράσεις με ασταθή άτομα οξυγόνου) οι οποίες διαφορετικά μπορεί να προκαλέσουν απόπτωση (κυτταρικός θάνατος). Δεδομένου ότι το υγιές DNA είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη υγιών κυττάρων σπέρματος, τα αντιοξειδωτικά βελτιώνουν έμμεσα την υγεία του σπέρματος βελτιώνοντας την ποιότητα του DNA και άλλων κυτταρικών συστατικών από τα οποία σχηματίζονται.
Παράλληλα, επηρεάζοντας την ανάπτυξη του σπέρματος, τα αντιοξειδωτικά επηρεάζουν επίσης την ικανότητα γονιμοποίησης του ώριμου σπέρματος επειδή σκουπίζουν τα αντιδραστικά είδη οξυγόνου (είδη προσαρτημένα σε ασταθή άτομα οξυγόνου) τα οποία διαφορετικά μπορεί να προκαλέσουν οξειδωτική βλάβη στα ώριμα σπερματοζωάρια. Τα ώριμα κύτταρα σπέρματος επικαλύπτονται με πολύ λεπτές μεμβράνες που αποτελούνται κυρίως από λιπαρά οξέα. Αυτές οι λεπτές μεμβράνες επιτρέπουν στα κύτταρα να είναι πολύ ρευστά (και έτσι να «κολυμπούν» την κολπική οδό σε αναζήτηση ενός ωαρίου μετά από εκσπερμάτωση κατά τη συνουσία). Ωστόσο, επειδή η μεμβράνη είναι πολύ λεπτή, είναι επίσης ιδιαίτερα ευαίσθητη σε οξειδωτική βλάβη η οποία μπορεί να επηρεάσει την ωρίμανση του σπέρματος, την κινητικότητα του ώριμου σπέρματος (ικανότητα μετακίνησης) και επίσης την αντίδραση του ακροσώματος του σπέρματος (η αντίδραση της κεφαλής του σπέρματος, επαφή με ένα ωάριο).
Αυξημένες συγκεντρώσεις αντιδραστικών ειδών οξυγόνου στο σπερματικό υγρό είναι ένας δείκτης ανδρικής υπογονιμότητας, ακόμη και αν το σπερματικό υγρό περιέχει επαρκή συγκέντρωση σπέρματος και όλες οι άλλες παράμετροι σπέρματος είναι φυσιολογικές. Επομένως, τα αντιοξειδωτικά παίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας των σπερματοζωαρίων, εμποδίζοντας το οξειδωτικό στρες (μια ανισορροπία μεταξύ οξειδωτικών και αντιοξειδωτικών συγκεντρώσεων), η οποία θεωρείται ότι είναι η υποκείμενη αιτία σε περίπου το ήμισυ όλων των περιπτώσεων ανδρικής υπογονιμότητας.
Ποια συμπληρώματα διατροφής βελτιώνουν την υγεία των σπερματοζωαρίων;
Έχουν διεξαχθεί πολλές μελέτες που εξετάζουν την επίδραση των συμπληρωμάτων διατροφής σε διάφορες παραμέτρους σπέρματος που είναι δείκτες για το πόσο υγιές είναι το σπέρμα ενός ανθρώπου. Ωστόσο, τα στοιχεία σχετικά με την επίδραση των συμπληρωμάτων διατροφής σε μέτρα γονιμότητας (η ικανότητα του άνδρα να γονιμοποιήσει τα ωάρια μιας γυναίκας) είναι πιο περιορισμένα.
Αντιοξειδωτικά
Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι η πρόσληψη αντιοξειδωτικών ή τα συμπληρώματα επηρεάζουν τις παραμέτρους του σπέρματος. Αρκετές μελέτες έχουν αναφέρει συσχετισμούς μεταξύ της πρόσληψης αντιοξειδωτικού ή του οξειδωτικού στρες (υπερβολικές ποσότητες αντιδραστικών ειδών οξυγόνου που μπορούν να προκαλέσουν οξειδωτική βλάβη) στο σπερματικό υγρό και σε άλλες παραμέτρους σπέρματος. Για παράδειγμα, μία μελέτη ανέφερε ότι η πολύ υψηλή συνολική πρόσληψη (πάνω από την συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη) των αντιοξειδωτικών βιταμίνης C, E και β-καροτίνης συσχετίστηκε σημαντικά με μεγαλύτερη συγκέντρωση και ποσότητα σπερματοζωαρίων στο σπερματικό υγρό και βελτιωμένη κινητικότητα σπέρματος . Ωστόσο, η μελέτη διαπίστωσε ότι αυτές οι βελτιώσεις εμφανίστηκαν μόνο σε άνδρες με πολύ υψηλή αντιοξειδωτική πρόσληψη και οι άνδρες με κανονική πρόσληψη αντιοξειδωτικών δεν είχαν βελτιωμένη ποιότητα σπέρματος σε σύγκριση με τους άνδρες με χαμηλή πρόσληψη αντιοξειδωτικών.
Πολλές μελέτες έχουν επίσης αναφέρει συσχετισμούς μεταξύ της συγκέντρωσης των αντιδραστικών ειδών οξυγόνου στο σπερματικό υγρό και της κινητικότητας του σπέρματος και / ή της κανονικής μορφολογίας (σχήμα). Αυτές οι μελέτες δείχνουν ότι καθώς αυξάνεται ο αριθμός των αντιδραστικών ειδών οξυγόνου μειώνεται η κινητικότητα του σπέρματος και η αναλογία σπερματοζωαρίων που έχουν κανονικό σχήμα.
Ορισμένες μικρές μελέτες έχουν επίσης δείξει βελτιώσεις στην ποιότητα του σπέρματος των αντρών μετά τη λήψη συμπληρωμάτων διατροφής που περιέχουν διάφορα αντιοξειδωτικά, όπως η βιταμίνη Ε, το συνένζυμο Q10 (ένα αντιοξειδωτικό που εμπλέκεται στη ρύθμιση του μιτοχονδρίου, συστατικό που παράγει ενέργεια των κυττάρων) και γλουταθειόνη (ενδογενές αντιοξειδωτικό) . Περαιτέρω μελέτες, που αφορούν μεγάλο αριθμό αντρών, χρειάζονται ακόμη για να επιβεβαιώσουν αυτές τις ενώσεις.
Σελήνιο και Ν-ακετυλο-κυστεΐνη
Δύο μελέτες στις οποίες συγκρίθηκε η ποιότητα του σπέρματος με άνδρες που έλαβαν συμπληρώματα σεληνίου (ή σεληνίου και Ν-ακετυλο-κυστεΐνης) με άνδρες που δεν έλαβαν συμπληρώματα, ανέφεραν βελτιωμένες παραμέτρους σπέρματος (π.χ. βελτιωμένη κινητικότητα σπέρματος) σελήνιο.
Β Βιταμίνες – Φυλλικό οξύ
Πολλές μελέτες έχουν αναφέρει συσχετίσεις μεταξύ της πρόσληψης φυλλικού οξέος ή της συγκέντρωσης φυλλικού οξέος σε παραμέτρους σπερματικού υγρού και σπέρματος. Αυτές οι μελέτες έχουν δείξει γενικά ότι η αυξανόμενη πρόσληψη φυλλικού οξέος ή οι συγκεντρώσεις στο σπέρμα συνδέονται με βελτιωμένη ποιότητα σπέρματος, συμπεριλαμβανομένου του αριθμού και της συγκέντρωσης του σπέρματος. Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι το φυλλικό οξύ επηρεάζει την υγεία του DNA του σπέρματος και η υψηλότερη πρόσληψη φυλλικού οξέος μειώνει τον κίνδυνο ανευπλοειδών σπερματοζωαρίων (ανωμαλίες στον αριθμό των χρωμοσωμάτων στα σπερματοζωάρια που μπορεί να προκαλέσουν γενετικές καταστάσεις όπως το σύνδρομο Down). Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι τα συμπληρώματα φυλλικού οξέος μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικά όταν χορηγούνται σε συνδυασμό με συμπληρώματα ψευδαργύρου.
Βιταμίνη Β12 (κοβαλαμίνη) και πυριδοξίνη
Δύο μελέτες εξέτασαν το ρόλο της κοβαλαμίνης και της πυριδοξίνης στις παραμέτρους του σπέρματος και αυτές δείχνουν ότι οι αυξημένες συγκεντρώσεις αυτών των βιταμινών της ομάδας Β στο σπερματικό υγρό βελτιώνουν την ποιότητα του σπέρματος, συμπεριλαμβανομένου του αριθμού των σπερματοζωαρίων και του όγκου των εκσπερμάτιων.
Ψευδάργυρος
Μελέτες μέχρι σήμερα έχουν δημιουργήσει αντικρουόμενες αποδείξεις σχετικά με την επίδραση του ψευδαργύρου στις παραμέτρους του σπέρματος. Μερικές μελέτες έχουν δείξει ότι η αυξημένη πρόσληψη ψευδαργύρου βελτιώνει την ποιότητα του σπέρματος και άλλοι έχουν δείξει ότι η αυξημένη πρόσληψη ψευδαργύρου δεν βελτιώνει την ποιότητα του σπέρματος. Επομένως, απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για την καλύτερη κατανόηση του πώς η πρόσληψη ψευδαργύρου και οι συγκεντρώσεις επηρεάζουν την ποιότητα του σπέρματος.
Ποια συμπληρώματα διατροφής συνιστώνται για τη θεραπεία της ανδρικής στειρότητας;
Ενώ υπάρχουν ολοένα και περισσότερες ενδείξεις ότι τα συμπληρώματα διατροφής βελτιώνουν συγκεκριμένες παραμέτρους σπέρματος σε συγκεκριμένες ομάδες ανδρών, τα στοιχεία προέρχονται κυρίως από μικρές δοκιμές. Χαρακτηριστικά στοιχεία από μεγάλες δοκιμές, που αφορούν π.χ. εκατοντάδες ή χιλιάδες συμμετέχοντες, απαιτούνται πριν από συγκεκριμένες επεμβάσεις (σε αυτή την περίπτωση, παροχή συμπληρωμάτων διατροφής) ως θεραπεία για υγειονομικές συνθήκες (όπως η υπογονιμότητα των ανδρών). Ως εκ τούτου, απαιτείται περισσότερη έρευνα, με τη συμμετοχή μεγαλύτερου αριθμού ανδρών, για να προσδιοριστεί εάν τα συμπληρώματα διατροφής βελτιώνουν την ποιότητα του σπέρματος πριν να μπορούν να συνιστώνται ως θεραπεία για την υπογονιμότητα του ανδρικού παράγοντα.
Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα τα περισσότερα στοιχεία καταδεικνύουν τις συσχετίσεις μεταξύ αυξημένης λήψης μικροθρεπτικών συστατικών και βελτιωμένων παραμέτρων σπέρματος, αλλά όχι βελτιωμένης γονιμότητας (για παράδειγμα, ο χρόνος που χρειάζεται για να συλλάβει ένα ζευγάρι ή ο κίνδυνος αποβολής μετά από σύλληψη). Ενώ η βελτιωμένη ποιότητα σπέρματος θα πρέπει θεωρητικά να βελτιώσει την ανδρική γονιμότητα, μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν άμεσες ενδείξεις ότι η βελτίωση της ποιότητας του σπέρματος που συνδέεται με την αυξημένη λήψη μικροθρεπτικών ουσιών βελτιώνει επίσης τη γονιμότητα. Οι μελέτες που διερευνούν εάν τα συμπληρώματα διατροφής βελτιώνουν ή όχι το χρόνο στην εγκυμοσύνη και άλλους δείκτες γονιμότητας απαιτούνται επίσης.
Ωστόσο, γνωρίζουμε από ισχυρές κλινικές ενδείξεις ότι μια υγιεινή διατροφή (π.χ. χαμηλή σε λιπαρά και που περιέχει άφθονα φρούτα και λαχανικά) και τον τρόπο ζωής (με άφθονη άσκηση), που προστατεύει από την ανάπτυξη της παχυσαρκίας, του διαβήτη και άλλων χρόνιων παθήσεων, προστατεύει την υγεία του σπέρματος. Οι άντρες που ανησυχούν για το αν η θρεπτική τους πρόσληψή επηρεάζει την υγεία των σπερματοζωαρίων τους θα πρέπει συνεπώς να επικεντρωθεί στη βελτίωση της διατροφής τους και στην τακτική άσκηση.
Μια επιλογή για την ενίσχυση του σπέρματος ειναι το πατενταρισμένο σύμπλοκο επιστημονικά τεκμηριωμένων αντιοξειδωτικών, φυτο-εκχυλισμάτων και αμινοξέων.
Το AXION έχει σχεδιαστεί για άνδρες με στόχο τη διατήρηση της κανονικής σπερματογένεσης και αναπαραγωγικής λειτουργίας. Λόγω της μοναδικής του σύνθεσης, έχει πολύπλοκο αποτέλεσμα. Τα αντιοξειδωτικά που υπάρχουν στο AXION μειώνουν το οξειδωτικό στρες μέσω των ενζυματικών και μη ενζυμικών αντιοξειδωτικών αμυντικών μηχανισμών.
Dr.Σταύρος Π.Δέρδας M.D.,M.Sc.,Ph.D. Μοριακός Ογκολόγος
