Ο φυσικοθεραπευτής εργάζεται ως ενεργό μέλος της διεπιστημονικής ομάδας στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), ο οποίος καλείται να πραγματοποιήσει αξιολόγηση και σχεδιασμό εξιδικευμένου προγράμματος αποκατάστασης με τα κατάλληλα φυσικοθεραπευτικά μέσα και μεθόδους, με στόχο την πρόληψη και θεραπεία των βραχυχρόνιων και μακροχρόνιων επιπτώσεων της παραμονής των ασθενών στη ΜΕΘ.

Οι βραχύχρονες και μακρόχρονες επιπτώσεις της παρατεταμένης παραμονής και χρήσης του μηχανικού αερισμού προκαλούν αλλαγές στη λειτουργία του αναπνευστικού και μυοσκελετικού συστήματος. Συγκεκριμένα μειώνεται η λειτουργία του διαφράγματος και υπάρχει ατροφία και μυϊκή αδυναμία των αναπνευστικών μυών, η οποία συμβάλλει στη δύσπνοια. Μειώνεται η μυϊκή ισχύ και η μυϊκή μάζα των άνω και κάτω άκρων, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται η μυϊκή αδυναμία αποκτηθείσας στη ΜΕΘ. Όλες αυτές οι επιπτώσεις προκαλούν δυσκολία αποδέσμευσης από το μηχανικό  αερισμό και δυσκολία εξόδου από τη ΜΕΘ με τεράστια αύξηση του κόστους νοσηλείας.

Συγκεκριμένα οι ασθενείς με COVID-19 συνήθως έχουν ανάγκη για μηχανική υποστήριξη της αναπνοής και είναι ακινητοποιημένοι. Οι ασθενείς λαμβάνουν εκτεταμένη χρήση κατασταλτικών, χαλαρωτικών, αντιβιοτικών φαρμάκων, η οποία επηρεάζει την αναπνευστική, καρδιοαγγειακή και σκελετική λειτουργία τους. Επιπλέον, ο φυσικοθεραπευτής λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα, χρησιμοποιώντας ατομικό εξοπλισμό προστασίας για τη δική του ασφάλεια, αλλά και για να αποφύγει τη διασπορά του ιού.

Ο ρόλος του φυσικοθεραπευτή τόσο κατά τη διάρκεια παραμονής του ασθενούς στη ΜΕΘ όσο και κατά την έξοδο στην κλινική του νοσοκομείου ή εκτός νοσοκομείου είναι: (α) η πρόληψη και η θεραπεία των λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος, (β) η κινητοποίηση και (γ) η βελτίωση της λειτουργικότητας και ποιότητας ζωής του ασθενούς.

Οι φυσικοθεραπευτικές τεχνικές συμβάλλουν στη γρηγορότερη αποδέσμευση από το μηχανικό αερισμό, στη μείωση του χρόνου παραμονής στη ΜΕΘ, στη βελτίωση της καρδιοαγγειακής και αναπνευστικής λειτουργίας, στη διατήρηση της φυσιολογικής κινητικότητας των αρθρώσεων, στην αύξηση της μυϊκής δύναμης, ισχύος, αντοχής, ισορροπίας σε καθιστή θέση, ορθοστάτης, βάδισης και ανεξαρτητοποίησης του ασθενούς με στόχο την καλύτερη ποιότητας ζωής, αλλά και στην ελάττωση του κόστους νοσηλείας της χώρας.

Συνεπώς, η φυσικοθεραπεία κρίνεται απαραίτητη στο χειρισμό των ασθενών με COVID-19, όπως υπογραμμίζεται από την πρόσφατη μετάφραση των διεθνών συστάσεων οδηγιών φυσικοθεραπείας σε ασθενείς με COVID-19 (Μάρτιος, 2020) στο νοσοκομειακό χώρο από το Επιστημονικό Τμήμα της Καρδιοαγγειακής και Αναπνευστικής Φυσικοθεραπείας-Αποκατάστασης (Ε.Τ.Κ.Α.Φ.Α.) (www.tkafa.gr) του Πανελλήνιου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών (Π.Σ.Φ.)  με στόχο την ενημέρωση των φυσικοθεραπευτών της Ελλάδας (http://www.tkafa.gr/news_details.php?id=2951) ( https://www.wcpt.org/news/Novel-Coronavirus-2019-nCoV).

Άννα Χρηστάκου, PhD.Διδάκτωρ ΕΚΠΑ, Φυσικοθεραπεύτρια Γ.Ν.Α. «Ο Ευαγγελισμός», Ακαδημαϊκός Υπότροφος Τμήματος Φυσικοθεραπείας Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής

Συντονίστρια Επιστημονικού Τμήματος Καρδιοαγγειακής και Αναπνευστικής Φυσικοθεραπείας – Αποκατάστασης (Ε.Τ.Κ.Α.ΦΑ.) του Πανελλήνιου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών (Π.Σ.Φ.)

Μέλος Διοικητικού Συμβούλιου της Διεθνής Συνομοσπονδίας Καρδιοαναπνευστικής Φυσικοθεραπείας (Ιnternational Confederation Cardiorespiratory Physical Τherapy, ICCrPT) της Παγκόσμιας Συνομοσπονδίας Φυσικοθεραπείας (World Confederation Physical Therapy, WCPT)

 

#########