Η θεραπεία σε ψυχολόγο ή σε ψυχίατρο, είναι μια στενή, οικεία διαδικασία που περιλαμβάνει την ανταλλαγή βαθιά προσωπικών λεπτομερειών για τη ζωή σας. Αν και προϋποθέτει μεγάλη εμπιστοσύνη, δεν είναι φιλία.
Ο δεσμός που έχετε με τον θεραπευτή σας είναι μοναδικός. Αυτό που το κάνει να διαφέρει από μια φιλία είναι τα όρια, η μονόπλευρη φύση της σύνδεσης και η εγγενής ανισορροπία δύναμης που χαρακτηρίζει αυτό το είδος σχέσης.
Οι ασθενείς, συχνά αναπτύσσουν μια στενή σχέση με τους θεραπευτές. Αυτή η θεραπευτική συμμαχία δημιουργεί έναν ασφαλή χώρο εμπιστοσύνης που προάγει τη θεραπεία. Ενώ μπορεί να αισθάνεστε φιλικά προς τον θεραπευτή σας, είναι σημαντικό να καταλάβετε ότι δεν πρέπει να είστε φίλοι ή να θεωρείτε τον θεραπευτή σας φίλο σας.
Με μια ματιά
Η σχέση θεραπευτή-ασθενή, μοιράζεται κάποια κοινά σημεία με μια φιλία -όπως το να περνάτε χρόνο μαζί συζητώντας για τη ζωή, τα συναισθήματα και τις εμπειρίες σας- αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είστε φίλοι.
Ποια είναι όμως η σχέση που πρέπει και μπορεί να έχετε με τον θεραπευτή σας; Είναι αλήθεια ότι μια τέτοια σχέση, μερικές φορές δημιουργεί συγκεχυμένα συναισθήματα. Θα διερευνήσουμε επίσης ορισμένους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν τη σχέση μεταξύ ενός θεραπευτή και των ασθενών του.
Πρέπει να μου αρέσει ο θεραπευτής μου;
Γιατί ο θεραπευτής σας δεν μπορεί να είναι φίλος σας
Ο θεραπευτής σας δεν πρέπει να είναι στενός φίλος, διότι αυτό θα δημιουργούσε αυτό που ονομάζεται διπλή σχέση, κάτι που είναι ανήθικο στη θεραπεία.
Τι είναι η διπλή σχέση;
Διπλή σχέση υπάρχει όταν οι άνθρωποι βρίσκονται ταυτόχρονα σε δύο πολύ διαφορετικούς τύπους σχέσεων. Για παράδειγμα, είναι ανήθικο για έναν θεραπευτή να θεραπεύει έναν στενό φίλο ή συγγενή. Είναι επίσης ανήθικο για έναν θεραπευτή να έχει σεξουαλική σχέση με έναν ασθενή.
Μία από τις δυσκολίες με τις διπλές σχέσεις είναι ότι ένα πρόβλημα στη μία σχέση, όπως η φιλία ή η σεξουαλική σχέση, μπορεί στη συνέχεια να προκαλέσει προβλήματα στη θεραπευτική σχέση. Αν είστε θυμωμένοι με τον θεραπευτή σας επειδή δεν παραβρέθηκε στο πάρτι σας, θα σας είναι δύσκολο να ανοιχτείτε στη θεραπεία.
Εκτός του ότι είναι μια διπλή σχέση, οι σεξουαλικές σχέσεις με τους ασθενείς, εκμεταλλεύονται την εξουσία που ενυπάρχει στη μονόπλευρη φύση της θεραπευτικής σχέσης. Τέτοιες σχέσεις είναι ανήθικες για διάφορους λόγους.
Κατανόηση της σχέσης θεραπευτή-ασθενή.
Η ψυχοθεραπεία είναι, αναγκαστικά, μια ανισόρροπη σχέση. Εσείς, ο ασθενείς, ανοίγεστε, ενώ ο θεραπευτής γενικά όχι. Υπάρχει έλλειψη αμοιβαίας αυτοαποκάλυψης. Εσείς μοιράζεστε ενώ ο θεραπευτής σας ακούει. Αυτό είναι απαραίτητο για να επικεντρωθείτε αποκλειστικά στα προβλήματά σας. Πώς μπορεί να αναπτυχθεί εμπιστοσύνη σε μια τέτοια μονόπλευρη σχέση;
Εφόσον ο θεραπευτής δεν αποκαλύπτει σχεδόν τόσα πολλά, ελπίζουμε ότι θα δείτε τον θεραπευτή ως έναν ασφαλή, στοργικό ακροατή που είναι αφοσιωμένος στο να σας βοηθήσει να λύσετε τα προβλήματά σας και όχι τα δικά του.
Θεραπευτική συμμαχία
Καθ’ όλη τη διάρκεια της θεραπείας, ο θεραπευτής εργάζεται μαζί σας για να αναπτύξει αυτό που είναι γνωστό ως θεραπευτική συμμαχία. Αυτή η συμμαχία ορίζεται ως ο τρόπος με τον οποίο ο θεραπευτής και ο πελάτης αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Πρόκειται για ένα είδος δεσμού όπου και οι δύο άνθρωποι συμφωνούν να εργαστούν για την επίτευξη συμφωνημένων στόχων προκειμένου να παραχθεί μια θετική αλλαγή.
Η έρευνα δείχνει ότι η θεραπευτική συμμαχία παίζει σημαντικό ρόλο στα αποτελέσματα της θεραπείας. Στην πραγματικότητα, η καλή σχέση με τον θεραπευτή σας μπορεί να έχει μεγαλύτερη σημασία από τον τύπο της θεραπείας που χρησιμοποιείται.
Ανακεφαλαίωση
Εάν βρίσκεστε επί του παρόντος σε θεραπεία, περιμένετε ο θεραπευτής σας να είναι κάποιος με τον οποίο είναι εύκολο να μιλήσετε. Η σχέση σας μαζί του θα πρέπει να είναι ζεστή, γεμάτη εμπιστοσύνη και ενσυναίσθηση. Ενώ μπορείτε να είστε φιλικοί, δεν πρέπει να είστε φίλοι.
Τι κάνει τη θεραπευτική σχέση διαφορετική
Η φιλία, από την άλλη πλευρά, είναι εγγενώς αμφίπλευρη. Στις περισσότερες σχέσεις, οι άνθρωποι ανοίγονται σταδιακά καθώς και το άλλο άτομο ανοίγεται. Ως φίλοι, μαθαίνουν τις λεπτομέρειες της ζωής του άλλου και μοιράζονται εμπειρίες πέρα από το να κάθονται στο γραφείο ενός θεραπευτή.
Η θεραπευτική σχέση μοιράζεται κάποιες από τις ίδιες ιδιότητες με τη φιλία. Θα πρέπει να είστε σε θέση να εμπιστεύεστε και να αισθάνεστε άνετα με τον θεραπευτή σας, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι αυτά τα συναισθήματα είναι τα ίδια με αυτά που θα βιώνατε σε μια φιλία.
Η θεραπεία μπορεί σίγουρα να είναι μια φιλική σχέση, ανάλογα με τις προσωπικότητες που εμπλέκονται και τον θεωρητικό προσανατολισμό του θεραπευτή.
Σε αντίθεση με κάποιον φίλο σας, ο θεραπευτής σας δεν εμπλέκεται συναισθηματικά σε αυτό που περνάτε. Αυτό του επιτρέπει να προσφέρει ένα αμερόληπτο αφτί. Μπορεί να αξιολογήσει την κατάσταση και να σας βοηθήσει να επεξεργαστείτε λύσεις χωρίς να είναι προκατειλημμένος ή να αντιδρά συναισθηματικά.
Μεταβίβαση και αντιμεταβίβαση
Ιστορικά, ορισμένοι ψυχαναλυτικά προσανατολισμένοι θεραπευτές φρόντιζαν να μην αποκαλύπτουν καμία πτυχή του εαυτού τους στους ασθενείς τους. Πίστευαν ότι αυτό θα επηρέαζε τις αντιδράσεις του ασθενούς με έναν μη βοηθητικό τρόπο, γνωστό ως μεταβίβαση.
Ωστόσο, οι περισσότεροι σύγχρονοι ψυχαναλυτές και θεραπευτές αναγνωρίζουν ότι πάντα αποκαλύπτουν πτυχές του εαυτού τους. Στόχος του θεραπευτή δεν είναι να κρύψει την προσωπικότητά του αλλά να προωθήσει το είδος της σχέσης που επιτρέπει την πληρέστερη συζήτηση και διερεύνηση όλων των αντιδράσεων που λαμβάνουν χώρα μεταξύ του θεραπευτή και του ασθενούς.
Τι είναι η μεταβίβαση;
Η μεταβίβαση είναι ένα φαινόμενο κατά το οποίο τα συναισθήματα που έχει ένα άτομο για άλλους ανθρώπους στη ζωή του, όπως οι γονείς του ή ο σύντροφός του, εφαρμόζονται ασυνείδητα στην τρέχουσα κατάσταση. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει συναισθήματα αγάπης, θυμού ή άλλα συναισθήματα.
Μερικές φορές η μεταβίβαση μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο στη θεραπεία, ιδίως αν προκαλεί την απόσυρση του ατόμου. Ωστόσο, όταν χρησιμοποιείται με θετικό τρόπο, σας επιτρέπει να αναπτύξετε μια θετική θεραπευτική συμμαχία και να διερευνήσετε τα αρνητικά συναισθήματα που μπορεί να προκύψουν κατά τη διάρκεια της θεραπείας.
Οι θεραπευτές εργάζονται επίσης για να έχουν επίγνωση του τρόπου με τον οποίο τα δικά τους συναισθήματα και οι εσωτερικές συγκρούσεις μπορεί να προβάλλονται στον πελάτη, ένα φαινόμενο γνωστό ως αντιμεταβίβαση.
Μπορείτε να γίνετε φίλοι με έναν πρώην θεραπευτή;
Αν και δεν είναι συνηθισμένο, μια φιλία μπορεί να αναπτυχθεί όταν έχετε τελειώσει τη θεραπεία. Δεν υπάρχουν επίσημοι κανόνες ή δεοντολογικές οδηγίες ούτε από την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία ούτε από την Αμερικανική Ψυχιατρική Εταιρεία σχετικά με τις φιλίες με πρώην πελάτες.
Το να γίνετε φίλοι με τον πρώην θεραπευτή σας είναι μια γκρίζα ζώνη που παρουσιάζει αρκετές προκλήσεις. Παρόλο που οι επαγγελματικοί ρυθμιστικοί φορείς δεν το απαγορεύουν ρητά, υπάρχουν ηθικές ανησυχίες που πρέπει να λάβετε υπόψη σας.
Σε αυτές περιλαμβάνεται η ιδέα ότι οι πτυχές της μεταβίβασης της σχέσης και η ανισορροπία δύναμης που διαμορφώθηκε στη θεραπεία δεν εξαφανίζονται ποτέ πλήρως. Θα πρέπει επίσης να σκεφτείτε αν μπορεί να θέλετε να επιστρέψετε ξανά στη θεραπεία στο μέλλον. Αν αποφασίσετε να ξαναρχίσετε θεραπεία και έχετε γίνει φίλοι με τον πρώην θεραπευτή σας, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι πρέπει να αναζητήσετε διαφορετικό θεραπευτή για μελλοντική θεραπεία.
Ανακεφαλαίωση
Το να είστε φίλοι με έναν πρώην θεραπευτή δεν απαγορεύεται, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι καλή ιδέα. Μια τέτοια φιλία μπορεί επίσης να σας δυσκολέψει αν αποφασίσετε να επιστρέψετε ξανά σε θεραπεία στο μέλλον.
Λάβετε υπόψη
Η σχέση σας με τον θεραπευτή σας θα πρέπει να χαρακτηρίζεται από ζεστασιά, υποστήριξη και καλή σχέση. Εάν είναι φιλικός, αυτό μπορεί να είναι ένα πρόσθετο πλεονέκτημα. Αλλά να θυμάστε ότι η θεραπεία δεν είναι το ίδιο με μια φιλία. Εκμεταλλευόμενοι την προσωπική και επαγγελματική σχέση που αναπτύσσεται στη θεραπεία, θα είστε καλύτερα σε θέση να κάνετε τις αλλαγές που επιδιώκετε στη ζωή σας.
Εάν ανησυχείτε ότι η σχέση σας με τον θεραπευτή σας έχει ξεπεράσει τα όρια, είναι σημαντικό να συζητήσετε το θέμα με τον θεραπευτή σας. Εάν πιστεύετε ότι ο θεραπευτής σας έχει επιδείξει ανήθικη συμπεριφορά, επικοινωνήστε με το την επιστημονική εταιρεία στην οποία ανήκει.
Πηγή: https://www.verywellmind.com/