Τι είναι η μέση ωτίτιδα;
Η μέση ωτίτιδα περιλαμβάνει ένα σύνολο δυνητικά σοβαρών φλεγμονωδών λοιμώξεων του μέσου ωτός που συνήθως παρουσιάζονται κατά την παιδική ηλικία. Οι λοιμώξεις αυτές ταξινομούνται σε ξεχωριστές κατηγορίες ανάλογα με τα συμπτώματα, τη σοβαρότητα και τη διάρκειά τους.
Οξεία μέση ωτίτιδα –χαρακτηρίζεται από την παρουσία εκκρίματος (υγρού) στο μέσο ους που συνοδεύεται από ταχεία έναρξη ενός ή περισσότερων σημείων ή συμπτωμάτων φλεγμονής στο μέσο ους, όπως ωταλγία, έκκριση υγρού από το αυτί, πυρετός και ευερεθιστότητα.

Εκκριτική μέση ωτίτιδα – συσσώρευση υγρού πίσω από το τύμπανο χωρίς σημεία ή συμπτώματα λοίμωξης .
Υποτροπιάζουσα μέση ωτίτιδα –με τρία ή περισσότερα επεισόδια οξείας μέσης ωτίτιδας κατά τη διάρκεια 12 μηνών
Χρόνια μέση ωτίτιδα –με περισσότερα από έξι επεισόδια οξείας μέσης ωτίτιδας κατά τη διάρκεια 12 μηνών
Χρόνια εκκριτική μέση ωτίτιδα –όταν το έκκριμα στο μέσο ους παραμένει για τουλάχιστον τρεις μήνες
Χρόνια πυώδης μέση ωτίτιδα –είναι η χρόνια φλεγμονή του μέσου ωτός στην οποία υπάρχει διάτρηση του τύμπανου και έκκριση πυώδους υγρού1

Πόσο συχνή είναι η μέση ωτίτιδα;
Η μέση ωτίτιδα είναι μία από τις πιο συχνές νόσους της παιδικής ηλικίας. Εκτιμάται ότι τα τρία στα τέσσερα παιδιά θα παρουσιάσουν τουλάχιστον ένα επεισόδιο μέσης ωτίτιδας έως την ηλικία των τριών ετών, ενώ πάνω από ένα τρίτο θα έχουν υποτροπιάζουσες λοιμώξεις.

Η μέγιστη συχνότητα εμφάνισης της οξείας μέσης ωτίτιδας παρουσιάζεται σε παιδιά ηλικίας 6-18 μηνών. Η ηλικία κατά την οποία εμφανίζεται το πρώτο επεισόδιο συνδέεται με την πιθανότητα υποτροπής του, δηλαδή όσο νωρίτερα παρουσιασθεί το πρώτο επεισόδιο τόσο πιο πιθανό είναι να υποτροπιάσει.

Τι προκαλεί τη μέση ωτίτιδα;
Η μέση ωτίτιδα εμφανίζεται όταν βακτήρια και/ή ιοί μεταφέρονται από το ρινοφάρυγγα στο μέσο ους μέσω της ευσταχιανής σάλπιγγας (του σωλήνα που συνδέει το ρινοφάρυγγα και το μέσο ους) και ταξινομείται ως λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού.

Περισσότερα από το 60% των περιστατικών μέσης ωτίτιδας οφείλονται σε βακτήρια. Τα δύο κύρια βακτήρια που προκαλούν μέση ωτίτιδα είναι ο Streptococcus pneumoniae (S. pneumoniae) και ο μη τυποποιήσιμος Haemophilus influenzae (NTHi):
Ο S. pneumoniae αποτελεί κύριο αίτιο διεισδυτικής νόσου (π.χ. πνευμονίας, μηνιγγίτιδας και βακτηριαιμίας), καθώς και λοιμώξεων του ανώτερου και κατώτερου αναπνευστικού, όπως η πνευμονία, σε μικρά παιδιά
Ο NTHi αποτελεί επίσης συχνό αίτιο λοιμώξεων του αναπνευστικού, όπως είναι η ιγμορίτιδα (παραρρινοκολπίτιδα), η επιπεφυκίτιδα και η πνευμονία, και το πιο σύνηθες αίτιο επιπλεγμένης, δύσκολα αντιμετωπίσιμης μέσης ωτίτιδας.

Πώς γίνεται η διάγνωση της μέσης ωτίτιδας;
Η ακριβής διάγνωση της οξείας μέσης ωτίτιδας μπορεί να είναι δύσκολη σε πολλές περιπτώσεις
Για να είναι βέβαιη η διάγνωση της οξείας μέσης ωτίτιδας, θα πρέπει να πληρούνται τα ακόλουθα κριτήρια:
Ταχεία έναρξη των σημείων και συμπτωμάτων
Παρουσία υγρού στο μέσο ους
Σημεία και συμπτώματα φλεγμονής του μέσου ωτός, δηλ. πόνος, πυρετός ή μειωμένη ακουστική οξύτητα

Τι επιβάρυνση προκαλεί η μέση ωτίτιδα;
Η μέση ωτίτιδα προκαλεί στα παιδιά πόνο, και συναισθηματική επιβάρυνση στους γονείς τους, ενώ συνεπάγεται αρνητική επίδραση στην ποιότητα ζωής των παιδιών και των οικογενειών τους.

Η μέση ωτίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη ακοή σε μικρά παιδιά. Σύμφωνα με αρκετές ερευνητικές μελέτες, το 70% των παιδιών στα οποία το συσσωρευμένο υγρό στο μέσο ους παραμένει για τρεις ή περισσότερους μήνες παρουσιάζει ήπια ή μέτρια μείωση της ακουστικής οξύτητας2.
Οι συνέπειες της μειωμένης ακοής σε κρίσιμα στάδια της ανάπτυξης του παιδιού περιλαμβάνουν:2,
Καθυστέρηση στην ανάπτυξη της ομιλίας και τη γλωσσική ανάπτυξη
Μειωμένη κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού


Μαθησιακές δυσκολίες

Κόστος της μέσης ωτίτιδας
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η οφειλόμενη σε πνευμονιόκοκκο μέση ωτίτιδα ευθύνεται για 15.000 νοσοκομειακές νοσηλείες και 630.000 ιατρικές επισκέψεις που επιβαρύνουν σημαντικά το κόστος της υγειονομικής περίθαλψης.
Για παράδειγμα, στις ΗΠΑ, το ετήσιο κόστος της μέσης ωτίτιδας και των επιπτώσεών της εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 2-5 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.
Η χρόνια πυώδης μέση ωτίτιδα ευθύνεται για 28.000 θανάτους κυρίως σε χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας, σε περιοχές του Δυτικού Ειρηνικού, στην Αφρική και σε διάφορες μειονότητες χωρών του Ειρηνικού.
Η μέση ωτίτιδα αναγνωρίζεται ως μια νόσος που προκαλεί σημαντική επιβάρυνση στην κλινική πράξη και η αντιμετώπισή της αποτελεί πρόκληση. Τα υποτροπιάζοντα επεισόδια επιβαρύνουν συχνά ακόμη περισσότερο τους πόρους της υγειονομικής περίθαλψης .

Πώς αντιμετωπίζεται σήμερα η μέση ωτίτιδα;

Η μέση ωτίτιδα είναι η πιο συνήθης νόσος της παιδικής ηλικίας για την οποία αναζητείται ιατρική βοήθεια .Οι προσεγγίσεις για την αντιμετώπισή της ποικίλλουν ευρέως σε διάφορες χώρες του κόσμου, καθώς δεν υπάρχουν διεθνώς αναγνωρισμένες κατευθυντήριες οδηγίες θεραπείας, ενώ αποτελεί την πρώτη αιτία συνταγογράφησης αντιβιοτικών. Οι ανησυχίες που έχουν δημιουργηθεί σχετικά με την αυξανόμενη αντοχή στα αντιβιοτικά και το αυξανόμενο κόστος της συνταγογράφησης αντιβιοτικών καθιστούν εμφανή την ανάγκη μιας πιο συντηρητικής προσέγγισης στη χρήση αντιβιοτικών.

Σε αρκετές ανεπτυγμένες χώρες (συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου, των ΗΠΑ και της Αυστραλίας) συνιστάται η τακτική της αναμονής και παρακολούθησης (WASP) πριν από την έναρξη θεραπείας με αντιβιοτικά. Ωστόσο, παρά τις συστάσεις, η πρώιμη και συχνή χρήση αντιβιοτικών συνεχίζεται.

Σύμφωνα με μια αμερικανική έρευνα, η τοποθέτηση σωληνίσκων τυμπανοστομίας για την παροχέτευση του υγρού στο μέσο ους είναι η πιο συνήθης χειρουργική παρέμβαση σε παιδιά ηλικίας κάτω των 15 ετών. Η διαδικασία αυτή ενδέχεται να χρειασθεί να επαναληφθεί και μπορεί να προκαλέσει άλλα προβλήματα και λοιμώξεις του ωτός.,

Εμβολιασμός κατά της μέσης ωτίτιδας
Μια διαφορετική προσέγγιση στην αντιμετώπιση της μέσης ωτίτιδας και των πιθανών επιπλοκών της είναι η πρόληψη της εμφάνισης του πρώτου επεισοδίου με στόχο να αποτραπούν η υποτροπιάζουσα μέση ωτίτιδα, η εκκριτική μέση ωτίτιδα καθώς και οι ενδεχόμενες απώτερες επιπλοκές όπως είναι η μειωμένη ακουστική οξύτητα και η καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λόγου .

#########