Με τους όρους «κολπίτιδα», «αιδοιοκολπίτιδα» ή «κολποτραχηλίτιδα» περιγράφουμε συχνά τη φλεγμονή του κατώτερου γεννητικού συστήματος στις γυναίκες. Η κολπίτιδα μπορεί να είναι λοιμώδους αιτιολογίας (βακτήρια, ιοί, μύκητες) ή να οφείλεται σε επίδραση μηχανικών παραγόντων (προφυλακτικό), χημικών παραγόντων (αποσμητικά, αφρόλουτρα), ορμονικών διαταραχών (κύηση, εμμηνόπαυση).Ειδικά κατά τους θερινούς μήνες πολλές γυναίκες ταλαιπωρούνται από κολπίτιδες κυρίως λοιμώδους αιτιολογίας.

 

Είναι αλήθεια ότι οι διάφοροι μικροοργανισμοί όπως οι μύκητες, τα μικρόβια και οι ιοί ευνοούνται από τις υψηλές θερμοκρασίες και την υγρασία. Συνεπώς αναπτύσσονται υπέρμετρα με αποτέλεσμα την διαταραχή στη δυναμική ισορροπία του κόλπου και εν συνεχεία τη φλεγμονή αυτού.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ: Οι κολπίτιδα μπορεί να οφείλεται σε κάποιον μύκητα, ο οποίος είναι και ο συχνότερος αιτιολογικός παράγοντας. Στο 80% των μυκητιασικών κολπίτιδων απομονώνεται ο Candida albicans. Ο μύκητας αναπτύσσεται συνήθως όταν διαταραχθεί η φυσιολογική χλωρίδα του κόλπου. Επίσης είναι δυνατό να μεταφερθεί στον κόλπο κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Ο σακχαρώδης διαβήτης, η ανοσοανεπάρκεια (π.χ. AIDS), η κύηση και η χρόνια κορτιζονοθεραπεία είναι παράγοντες, που ευνοούν την ανάπτυξη του μύκητα. Άλλοι μικροοργανισμοί, που προκαλούν κολποτραχηλίτιδα είναι κάποια μικρόβια (τριχομονάδα, Gardnerella vaginalis, Ureaplasma urealiticum, Chlamydia trachomatis κ.λπ.) και κάποιοι ιοί (HPV/ιός των κονδυλωμάτων, HSV/ιός του έρπητα).

Επίσης αυτοί οι μικροοργανισμοί μεταδίδονται σεξουαλικώς. Μια κολπίτιδα όμως μπορεί να οφείλεται σε κάποιου τύπου ορμονική διαταραχή. Έτσι η εμμηνόπαυση συσχετίζεται συχνά με την ατροφική κολπίτιδα λόγω της έλλειψης των οιστρογόνων. Εάν απουσιάζουν οι παραπάνω αιτιολογικοί παράγοντες αποδίδεται η κολπίτιδα σε μηχανικό ερεθισμό του κόλπου ή σε αλληλεπίδραση του κολπικού βλεννογόνου με το latex του προφυλακτικού (ατοπική κολπίτιδα).

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ: Εξαρτάται από τον αιτιολογικό παράγοντα. Συνήθως παρουσιάζεται με κνησμό ή καύσος ή υπερέκκριση δύσοσμων κολπικών υγρών.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ: Η διάγνωση τίθεται με την κλινική εξέταση και τη μικροβιολογική εξέταση του κόλπου. Είναι γνωστό ότι οι ιοί δεν απομονώνονται με τις συνήθεις μικροβιολογικές εξετάσεις του κόλπου. Έτσι ο τακτικός έλεγχος με test-Παπανικολάου συμβάλλει στη διάγνωση κάποιων φλεγμονών του κόλπου και του τραχήλου, που οφείλονται σε ιούς (HPV). Επί ενδείξεων (επίμονη φλεγμονή με αρνητικές καλλιέργειες) η εξέταση συμπληρώνεται με κολποσκόπηση.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ: Χορηγούνται αντιμικροβιακά ή αντιμυκητιασικά φάρμακα είτε από το στόμα είτε τοπικά με τη μορφή κρέμας και/ή κολπικών υποθέτων. Η θεραπεία είναι σωστό να χορηγείται μετά από γυναικολογικό έλεγχο διότι δεν υπάρχουν «μαγικά» σκευάσματα, που μπορούν να αντιμετωπίσουν όλα τα είδη των λοιμώξεων. Επίσης είναι σωστό να θεραπεύεται και ο σύντροφος αφού στην πλειοψηφία τους αυτοί οι μικροοργανισμοί μεταδίδονται σεξουαλικώς.

ΠΡΟΛΗΨΗ: Επειδή είναι προτιμότερο να προλαμβάνει κανείς παρά να θεραπεύει, είναι σωστό να τηρούνται κάποιοι βασικοί κανόνες υγιεινής. Φυσικά δεν εννοούμε μόνο την καθαριότητα. Οι κολπίτιδες ταλαιπωρούν και τις καθαρές γυναίκες. Δεν αρκεί λοιπόν να είναι καθαρή η γεννητική περιοχή αλλά να είναι και στεγνή.

α) Μετά το λουτρό είναι σωστό να μένουμε με το μπουρνούζι μας για λίγο και στη συνέχεια να φοράμε ένα βαμβακερό εσώρουχο.

β) Τα ρούχα μας καλό θα ήταν να είναι ευάερα και φτιαγμένα από υφάσματα χωρίς συνθετικές ίνες.

γ) Τα σερβιετάκια αυξάνουν την πιθανότητα αιδοιοκολπίτιδας. Θα μπορούσαν να χρησιμοποιούνται βαμβακερά σερβιετάκια.

δ) Το βρεγμένο μαγιό είναι σωστό να αντικαθίσταται με ένα στεγνό κατά τη διάρκεια της παραμονής μας στην παραλία.

ε) Οι κοινόχρηστες πετσέτες επίσης ας αποφεύγονται.

στ) Αποσμητικά του κόλπου, και ισχυρά αντισηπτικά είναι σωστό να αποφεύγονται. Η γεννητική χώρα διατηρείται καθαρή με χαμομήλι ή φαρμακευτικά αφρόλουτρα, που έχουν σαν βάση τους το χαμομήλι.

Συνοψίζοντας θα λέγαμε ότι οι κολπίτιδες θα εξακολουθούν να ταλαιπωρούν τις γυναίκες, ιδίως τους θερινούς μήνες, αλλά η σωστή υγιεινή και ο τακτικός γυναικολογικός έλεγχος μπορούν να μειώσουν την επίπτωσή της.

 

Θανάσης Κοντοπάνος
Μαιευτήρας-Γυναικολόγος

Είναι υποψήφιος διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας με συμμετοχή στο “Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στις Κλινικές και Κλινικοεργαστηριακές Ιατρικές Ειδικότητες”. Η Κύηση Υψηλού Κινδύνου αποτελεί το ερευνητικό του πεδίο. Επίσης, είναι πιστοποιημένος στην Κολποσκόπηση και την Παθολογία Τραχήλου μετά από επιτυχή γραπτό διαγωνισμό της Ελληνικής Εταιρείας Παθολογίας Τραχήλου και Κολποσκόπησης (HSCCP).

#########