Ο θεσμός του νηπιαγωγείου ξεκίνησε κάποτε σαν μια λύση ανάγκης, να προστατευθεί αρχικά το παιδί της εργαζόμενης μητέρας. Μακροχρόνια ωστόσο, η πείρα απέδειξε ότι τα παιδιά που πηγαίνουν στους σύγχρονους παιδικούς σταθμούς- και επιστημονικά πια πιο οργανωμένους- ευεργετούνται πολύπλευρα από το κατάλληλο περιβάλλον και τις φροντίδες του επιστημονικά εκπαιδευμένου προσωπικού. Η προσφορά του παιδικού σταθμού αποκτά σήμερα ιδιαίτερη σημασία, αν λάβουμε υπόψη πως τα πρώτα πέντε χρόνια της ζωής του ατόμου είναι τα πιο κρίσιμα και τα πιο αποφασιστικά για τη διαμόρφωση του χαρακτήρα του και της προσωπικότητάς του.
Έχει επιστημονικά διαπιστωθεί ότι με την προσχολική που προσφέρει ο παιδικός σταθμός και με τις κατάλληλες για τη νηπιακή ηλικία συνθήκες, ασκήσεις και εμπειρίες, εξασφαλίζεται η ομαλή ψυχολογική εξέλιξη και ανάπτυξη του παιδιού.
Μόνο το νηπιαγωγείο μπορεί να προσφέρει στο παιδί αυτό το ευρύ κέντρο που έχει ανάγκη, αυτή τη μικρή κοινωνία των ομοίων, που θα είναι στα μέτρα του και που θα κάνει εκεί τη γνωριμία του με την κοινωνική ζωή. Αν τα πέντε πρώτα χρόνια της ζωής του το παιδί έμεινε ανικανοποίητο, η επανόρθωση είναι περισσότερο μακροχρόνια και απαιτεί μεγάλη και επιδέξια προσοχή.
Οι κυριότερες ψυχολογικές ανάγκες του παιδιού που παρακολουθεί το νηπιαγωγείο είναι: η αγάπη, η κατανόηση, το παιχνίδι και η πνευματική ικανοποίηση.
Αγάπη
Η μεγαλύτερη ψυχολογική ανάγκη ενός μικρού παιδιού είναι να βρει αγάπη και κατανόηση από τους γονείς του αλλά και από το ενήλικο περιβάλλον του. Η συναναστροφή του με τα άλλα παιδιά της ηλικίας του παίρνει αξιοσημείωτη σημασία, ιδιαίτερα κατά την ηλικία των τριών ετών. Η αγάπη επηρεάζει φανερά τη διαγωγή του παιδιού, την ανάπτυξη και την προσαρμογή του. Δημιουργεί στα παιδιά την εντύπωση ότι ανήκουν κάπου. Τα παιδιά που υποφέρουν από έλλειψη αγάπης παρουσιάζουν συμπτώματα αγωνίας και πανικού.
Κατανόηση
Το νηπιαγωγείο μπορεί αν βοηθήσει τους γονείς να καταλάβουν, να νιώσουν τα παιδιά τους. Τα παιδιά των 2-6 ετών παρουσιάζουν πλήθος προβλημάτων που έχουν ως αποτέλεσμα διάφορα συμπτώματα (κρίσεις θυμού, πείσμα, πνεύμα καταστροφής, διάφορες ανησυχίες, ζήλια, φοβία, αποστροφή για ορισμένα πράγματα, δυσκολίες στον ύπνο, πιπίλισμα των δακτύλων, δυσκολίες στην καθαριότητα κ.α). Οι γονείς βλέποντας την συμπεριφορά αυτή ανησυχούν και το άγχος τους προκαλεί σοβαρές δυσκολίες. Μαθαίνοντας όμως πως όλα αυτά είναι φυσιολογικά, κατορθώνουν να τα αντιμετωπίσουν διαφορετικά και να επιβληθούν με στοργή και κατανόηση, ώστε να μη δημιουργήσουν λανθασμένα αισθήματα στο παιδί.
Παιχνίδι
Τα παιδιά που παίζουν κατάλληλα για την ηλικία τους παιχνίδια, κερδίζουν από όλες τις πλευρές της ανάπτυξής τους. Το παιχνίδι βοηθάει το παιδί να αποκτήσει, όχι μόνο τις πρώτες γνώσεις και πρωτοβουλία, αλλά το οδηγεί στην πρόοδο, την ευτυχία και την πνευματική ικανοποίηση.
Πνευματική ικανοποίηση
Το παιχνίδι αποτελεί στην πνευματική ικανοποίηση, που αποτελεί την Τρίτη σε σπουδαιότητα πνευματική ανάγκη. Το παιδί που πηγαίνει στο νηπιαγωγείο περνάει τις καλύτερες ώρες της ημέρας του μέσα σε ένα χώρο ασφαλή, προσαρμοσμένο στις ανάγκες της ηλικίας του, με τη φροντίδα νηπιαγωγών, που είναι σε θέση να βοηθήσουν τους πειραματισμούς του αποτελεσματικά. Έτσι αποκτά ανεξαρτησία ενώ παράλληλα ενθαρρύνεται η πνευματική του ενέργεια.
Στο νηπιαγωγείο που όλα είναι οργανωμένα για να ευνοήσουν την ελεύθερη εξάσκηση των δυνάμεων του παιδιού, έχει την ευκαιρία χρησιμοποιήσει τις κλίσεις του και να τις αποκαλύψει στους άλλους.
Είναι προφανές ότι το νηπιαγωγείο συντελεί τα μέγιστα στο ρόλο του πρώτου σκαλοπατιού για την προετοιμασία του παιδιού για το σχολείο.
Νέλλη Θεοδοσίου
Πτυχιούχος Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο της Αμιένης (Γαλλία).Ειδίκευση στην Κλινική ψυχολογία καθώς και στην Παιδοψυχολογία.Από το 1988 ως σήμερα, εργάζεται ως ψυχολόγος- παιδοψυχολόγος στον ιδιωτικό τομέα. Ιδρυτικό μέλος του συλλόγου « Όναρ- μέσω τέχνης για το άρρωστο παιδί». Μέλος της ελληνικής εταιρείας εφηβικής ιατρικής. 7ετης συνεργασία με το περιοδικό « Το παιδί μου και εγώ ». 5ετης συνεργασία με το εβδομαδιαίο περιοδικό «Είναι». Τα τελευταία 5 χρόνια συνεργασία με το περιοδικό «Παιδί και νέοι γονείς ».Τακτικές εμφανίσεις σε τηλεοπτικές εκπομπές κοινωνικού περιεχομένου καθώς και σε δελτία ειδήσεων. Ραδιοφωνικές συνεντεύξεις. Συνεντεύξεις και άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά.
