Η Οστεοπαθητική είναι ένα σύστημα εκτίμησης και θεραπείας που δίνει ιδιαίτερη σημασία στα προβλήματα δομής του σώματος και στις παθολογίες που προέρχονται από τις μηχανικές ανισορροπίες.
Δεν είναι μια εναλλακτική αντιμετώπιση της συμβατικής Ιατρικής, αλλά μια συμπληρωματική πειθαρχία που προσθέτει στον ασθενή ανεκτίμητη βοήθεια προς την πραγματική δυνατότητα της θεραπείας του.
Η Οστεοπαθητική Επιστήμη (συμπληρωματικά ή εναλλακτικά με άλλους κλάδους της υγείας), ασχολείται με τη μελέτη των δυναμικών και παρεκκλίσεων στο Σώμα. Τόσο στο μυοσκελετικό όσο και στο σπλαχνικό επίπεδο.
Είναι μια επιστημονική προσέγγιση η οποία προσπαθεί να αποκλείσει μια μεγάλη κλίμακα παθολογιών που προέρχονται από τις επιμέρους ή γενικές ανισορροπίες, στατικής ή δυναμικής προέλευσης.
Έχοντας σαν πρώτο στάδιο την εμφάνιση μιας «δυσκαμψίας» ή «κινητικής δυσλειτουργίας». Και σε Τελικό στάδιο, την κλινική διαπίστωση μιας ΑΚΙΝΗΣΙΑΣ σε ένα ή περισσότερα αρθρικά επίπεδα.
Είναι συνδυασμός επιστημονικών γνώσεων της ανατομίας, της φυσιολογίας, της ειδικής παθολογίας και των κλινικών μεθόδων έρευνας.
Εφαρμόζει σχεδόν αποκλειστικά κινησιοθεραπευτικές μεθόδους, με την ευρεία έννοια του όρου, ενώ πολλές από τις τεχνικές και τους χειρισμούς που χρησιμοποιεί, έχουν θέσει τα θεμέλια για την ανάπτυξη του Manual Therapy σε παγκόσμιο επίπεδο.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΦΟΡΑ
Αν και η λέξη Οστεοπαθητική είναι ελληνική, η επιστήμη αυτή έχει τις ρίζες της στις ΗΠΑ του 1870. Ένας ιατρός, ο Andrew Taylor Still, θεωρούσε τις μεθόδους της ιατρικής της εποχής του ακατάλληλες και σε πολλές περιπτώσεις επικίνδυνες για την υγεία του ασθενούς.
Υποστήριζε ότι η σωστή λειτουργία του σώματος εξαρτάται από την επαρκή τροφοδοσία αίματος σε όλα τα μέρη του και ότι όταν αυτή υπονομεύεται, προκαλούνται αλυσιδωτές αντιδράσεις που σταδιακά καταλήγουν στην εμφάνιση παθολογικών καταστάσεων. Έδωσε έμφαση στην ομαλή λειτουργία και τη δομική ακεραιότητα του μυοσκελετικού συστήματος και ιδιαίτερα της σπονδυλικής στήλης, αναγνωρίζοντας την τελευταία ως το πιο σημαντικό μέρος του συνόλου. Διατύπωσε τις θεωρίες του σε βιβλία, ονομάζοντας τη νέα αυτή επιστήμη Οστεοπαθητική.
Καθώς οι επιστήμες της υγείας εξειδικεύονταν ολοένα και περισσότερο και οι εξελίξεις στην ιατρική οδηγούσαν στη σταδιακή βελτίωση της φαρμακολογίας και την καθιέρωση νέων κλάδων, η Οστεοπαθητική εστίασε τη δράση της στο μυοσκελετικό σύστημα, ενσωματώνοντας τις καινούργιες αυτές γνώσεις.
Η ΤΟΠΙΚΗ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
Από τη φύση της, η Οστεοπαθητική δεν μπορεί να ασχοληθεί άμεσα με θέματα μετεγχειρητικής αποθεραπείας ή αποκατάστασης σοβαρών ατυχημάτων ή νευρολογικών παθήσεων. Επικεντρώνεται στις διαταράξεις της μηχανικής ισορροπίας του μυοσκελετικού συστήματος, αναγνωρίζοντας ωστόσο τις τυχόν επιδράσεις παλαιών τραυμάτων πάνω στο σώμα. Κεντρική ιδέα της Οστεοπαθητικής είναι ότι η δομή και η λειτουργία του ανθρώπινου σώματος αποτελούν αλληλένδετα στοιχεία, με συνέπεια η διαταραχή του ενός να επηρεάζει και το άλλο.
Ήδη από τη δεκαετία του 1940, η Οστεοπαθητική έχει αποδείξει την ύπαρξη της Τοπικής Δυσλειτουργίας (somatic dysfunction), μιας κινητικής δυσλειτουργίας σε αρθρικό επίπεδο με συνοδό υπερευαισθησία όλων των περιβαλλόντων μαλακών ιστών. Εκτενείς έρευνες οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι η αρθρική δυσλειτουργία μιας σπονδυλικής αποφυσιακής άρθρωσης (facet), η οποία μπορεί να ανιχνευθεί με λεπτομερή ψηλάφηση, μπορεί μακροπρόθεσμα να οδηγήσει το τοπικό δίκτυο του συμπαθητικού νευρικού συστήματος σε υπερδιέγερση, με επιπτώσεις ακόμη και στα αντίστοιχα σπλάχνα. Η τοπική δυσλειτουργία είναι αναστρέψιμη μη παθολογική κατάσταση, στην οποία δεν εμφανίζονται μικροκυτταρικές αλλοιώσεις.
Η εξέταση τοπικών δυσλειτουργιών μπορεί να βοηθήσει στην ανίχνευση και των πιο μικρών παρεκκλίσεων από την υγιή λειτουργία του μυοσκελετικού συστήματος, πολύ πριν εμφανιστούν συμπτώματα όχλησης ή πόνου.
Η Οστεοπαθητική αποσκοπεί στην επαναφορά του σωστού κινητικού προτύπου, δίνοντας έμφαση στην ασφάλεια του ασθενούς. Δεν αντιτίθεται στη χρήση χημικών φαρμάκων, όπως είναι τα αντιφλεγμονώδη, αλλά συχνά περιορίζει την ανάγκη λήψης αυτών. Δεν συνιστά εναλλακτική αντιμετώπιση της συμβατικής ιατρικής, αλλά μια συμπληρωματική επιστημονική μέθοδο που επεκτείνει τις δυνατότητες αντιμετώπισης δυσλειτουργιών και πόνου.
Ο Οστεοπαθητικός χρησιμοποιεί μια μεγάλη δυνατότητα χειρισμών, προσαρμοσμένων στην περιοχή του Σώματος την κατάλληλη στιγμή. Αυτοί οι χειρισμοί εφαρμόζονται με πολύ μαλακό και προσαρμοσμένο τρόπο, σε κάθε επώδυνη περιοχή του Σώματος.
Στο χώρο της εργασίας
Πολλά προβλήματα σχετίζονται με την εργασία. Η δουλειά μπροστά σε έναν υπολογιστή ή σε βιομηχανία, δίνει ένταση στους τένοντες, στις αρθρώσεις, στη Μέση, στον Αυχένα, στα χέρια ή στα πόδια, ανάλογα με τις επιμέρους στάσεις και χρήσεις των άκρων.
Ο Οστεοπαθητικός D.O. αναλύει και προσδιορίζει τις αλυσιδωτές εντάσεις που προκαλούνται στο σώμα από το χώρο εργασίας.
Η θεραπεία που εφαρμόζει είναι μελετημένη και απευθύνεται σε όλα τα πλάνα του μυοσκελετικού συστήματος. Βοηθάει τον ασθενή να καταλάβει ποια είναι η στάση που του προκάλεσε πρόβλημα και με τη συνεργασία του να την καλυτερεύσει ή και να την αποφύγει.
ΠΩΣ ΒΟΗΘΑΕΙ Η ΟΣΤΕΟΠΑΘΗΤΙΚΗ?
Μια πρόσφατη έρευνα της κλινικής Οστεοπαθητικής απέδειξε τη μεγάλη κλίμακα ασθενών που πάσχουν από προβλήματα στη Μέση.
Οι περισσότεροι πόνοι στη μέση είναι αποτέλεσμα μηχανικών εντάσεων της Σπονδυλικής Στήλης από τη λάθος στάση του σώματος. Θα δώσει προβλήματα των αρθρώσεων και δισκοπάθειες.
Οι περισσότερες από τις μισές περιπτώσεις είναι γυναίκες. Πολλές είναι εργαζόμενες μητέρες, όπου οι δύο πλευρές της ζωής τους δημιουργούν προβλήματα από πονοκεφάλους, μέχρι και σοβαρές μυοσκελετικές εντάσεις. Ένα μεγάλο μέρος των πονοκεφάλων εντοπίζεται στον αυχένα. Με τον ίδιο τρόπο αντιμετωπίζει η Οστεοπαθητική όλο το αρθρομυοσκελετικό σύστημα.
Η Οστεοπαθητική βοηθά τα μέγιστα το γυναικείο σώμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και μετά την εγκυμοσύνη, έτσι ώστε να αποφευχθούν οι χρόνιοι πόνοι στη λεκάνη και την οσφυϊκή μοίρα.
Ο Οστεοπαθητικός D.O. σκέπτεται όλους τους παράγοντες που δημιουργούν δυναμικές και κινητικές δυσκολίες. Εξετάζει κλινικά τη στάση του σώματος, τη δύναμη και ελαστικότητα των μυών, συνδέσμων και τενόντων, λαμβάνοντας υπόψη – μέσω της βοήθειας των ακτινογραφιών – και τη σκελετική υπάρχουσα διαμόρφωση του ασθενούς.
Οι ακτινογραφίες, η αξονική και η μαγνητική τομογραφία, βοηθούν σημαντικά στην ολοκλήρωση της οστεοπαθητικής εκτίμησης.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Οστεοπαθητικής (European Federation of Osteopaths) ελέγχει την επιστημονική επάρκεια των πτυχιούχων οστεοπαθητικών, διατηρώντας στενές επαφές με τους συνδέσμους που η ίδια αναγνωρίζει σε κάθε χώρα. Τα προγράμματα σπουδών που πιστοποιούνται από την Ομοσπονδία είναι πανεπιστημιακού επιπέδου και είτε απευθύνονται σε ιατρούς και φυσικοθεραπευτές με 1.700 ώρες διδασκαλίας, είτε σε αποφοίτους Λυκείου με 5.000 ώρες διδασκαλίας.
Τέτοιες πανεπιστημιακές σχολές λειτουργούν με επιτυχία στη Γαλλία (7 σχολές), Ιταλία (6), Μεγάλη Βρετανία (3), Ισπανία (2), Βέλγιο (2), Αυστρία, Πορτογαλία, Γερμανία και Ελβετία.
Στη Μεγάλη Βρετανία, η Οστεοπαθητική είναι το μοναδικό επάγγελμα συμπληρωματικών θεραπειών (complementary medicine) που διαθέτει κρατικά αναγνωρισμένο πτυχίο και κρατικό έλεγχο του επαγγέλματος και του μητρώου των μελών, ενώ στη Γαλλία, την Ελβετία και το Βέλγιο η Οστεοπαθητική αναγνωρίζεται με νόμιμη στήριξη.
Στις ΗΠΑ, η Οστεοπαθητική διδάσκεται σε 22 πανεπιστήμια, ενώ στη Αυστραλία σε 3 και στον Καναδά σε άλλα 2. Και στις τρεις, η Οστεοπαθητική είναι πλήρως κατοχυρωμένη νομικά.
Η ΟΣΤΕΟΠΑΘΗΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Στη χώρα μας, η Οστεοπαθητική δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη και δεν έχει ακόμα θεσμοθετηθεί αρμόδιος ελεγκτικός φορέας. Κατά συνέπεια υπάρχουν αρκετοί παραπληροφορημένοι θεραπευτές δίχως επαρκή εκπαίδευση που χρησιμοποιούν τον τίτλο του οστεοπαθητικού. Το φυσικό επακόλουθο είναι η παρανόηση της Οστεοπαθητικής και η παραπλάνηση του κοινού, ενώ βέβαια οι νοθευμένες θεραπευτικές μέθοδοι καταλήγουν αναποτελεσματικές έως και επικίνδυνες.
Προς εξισορρόπηση αυτής της κατάστασης, ιδρύθηκε το 1992 ο Σύνδεσμος Ελλήνων Οστεοπαθητικών, με σκοπό την περιφρούρηση του επαγγέλματος. Ο Σύνδεσμος αναγνωρίζει αποκλειστικά τα πλέον έγκυρα πτυχία, προσβλέποντας στη σωστή αντιπροσώπευση και την προάσπιση της Οστεοπαθητικής, όσο και στην εγγύηση της ποιότητας της θεραπείας των ασθενών, συνεργάζεται δε στενά και με την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Οστεοπαθητικών.
Μαργαρίτα Παπαδημητρίου-Boulenger
τ. Πρόεδρος Ελληνικού Συνδέσμου Οστεοπαθητικών Ιδρυτικό Μέλος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Οστεοπαθητικώντ. Καθηγήτρια Εφαρμοσμένης Ανατομίας στην Κρατική Σχολή Ορχηστικής Τέχνης. Γεννήθηκε στην Αθήνα και μετά τις Δευτεροβάθμιες σπουδές πήγε στη Γαλλία και το Βέλγιο όπου και έζησε 20 χρόνια. Παρακολουθεί στο Παρίσι επί 3 χρόνια μαθήματα για την Ιατρική Γυμναστική στο Νοσοκομείο «Αρρώστων Παιδιών» (Hτpital des Enfants Malades), όπως επίσης και στο Νοσοκομείο Saint Louis & Cochin.Αποκτά το πτυχίο της Κινησιολογίας στην Πανεπιστημιακή Σχολή των Βρυξελλών και στη συνέχεια γίνεται μέλος της Επιτροπής για την απόκτηση πτυχίου της Κινησιοθεραπείας. Διαμορφώνει ένα μεγάλο Κέντρο Θεραπείας μέσω της Κίνησης στις Βρυξέλλες.Ειδικεύεται στον Ανώδυνο Τοκετό (προετοιμάζει και παρίσταται σε 1.200 τοκετούς). Ειδικεύεται στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο «Αγ. Πέτρος» στις Βρυξέλλες.Αποκτά στη συνέχεια το πτυχίο της Οστεοπαθητικής μετά από πολύχρονες σπουδές στην Αγγλία. Στην επιστροφή της στην Ελλάδα δημιουργεί με άλλους συναδέλφους τον Ελληνικό Σύνδεσμο Οστεοπαθητικών, εκλέγεται Πρόεδρος, στον οποίο παραμένει επί 16 συνεχή χρόνια.Επί 10 έτη διδάσκει στην Κρατική Σχολή Ορχηστικής Τέχνης το μάθημα της «Εφαρμοσμένης Ανατομίας -Μυϊκές Αλυσίδες».Αποκτά την άδεια και εμπιστοσύνη της ερευνήτριας και Καθηγήτριας Godeline STRYFF-DENIS (Bruxelles) για τη μοναδική υπεύθυνο της διδασκαλίας του μαθήματός της, των Μυϊκών Αλυσίδων στην Ελλάδα.Γίνεται ανταποκρίτρια της εφημερίδας ”Correspondante Officielles” της Γαλλίας στην Ελλάδα, με θέματα Mιdecins non Conventionnel.Παράλληλα εισάγει την Ελλάδα σαν Ιδρυτικό Μέλος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας που αριθμεί 8.000 μέλη με έδρα τις Βρυξέλλες στις μέρες μας.Βρίσκεται σε διαρκή επαφή με την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Οστεοπαθητικών στις Βρυξέλλες, έτσι ώστε να υπάρχει η «επιτήρηση» (συνεργασία) και στη χώρα μας.Παίρνει μέρος σε συνέδρια παγκοσμίως, σε χώρες όπως: Αμερική, Κίνα, Ελβετία, Γαλλία, Βέλγιο κ.α.Το 2004 οργανώνει στο Ασκληπιείο της Κω μαζί με Γάλλους συναδέλφους το Α΄ Συνέδριο Οστεοπαθητικής στην Ελλάδα με μεγάλη επιτυχία.
