Με μεγάλη επιτυχία διεξήχθη η επιστημονική ημερίδα ενημέρωσης της επιστημονικής-ιατρικής και νοσοκομειακής κοινότητας για τις νέες εξελίξεις σχετικά με τις αντιμικροβιακές ιδιότητες του χαλκού, που διοργάνωσε το Ελληνικό Ινστιτούτο Ανάπτυξης Χαλκού με τον τίτλο «Η Ώρα του Χαλκού», στο ξενοδοχείο NJV Athens Plaza την Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου 2010. Τις εργασίες της ημερίδας άνοιξε ο Πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Ανάπτυξης Χαλκού κ. Ευάγγελος Μουστάκας, παρουσιάζοντας το προφίλ και τον ρόλο του Ελληνικού Ινστιτούτου δίνοντας στην συνέχεια μια εικόνα γύρω από τις τελευταίες εξελίξεις στην αντιμικροβιακή δράση των επιφανειών χαλκού και των κραμάτων του. Κλείνοντας έδωσε έμφαση στις ήδη καταξιωμένες εφαρμογές του χαλκού, όπως στις σωληνώσεις πόσιμου νερού αλλά και σε νέες εφαρμογές, που τον φέρνουν στο προσκήνιο λόγω των αντιμικροβιακών του ιδιοτήτων, όπως αυτή των χάλκινων αεραγωγών, που ξεκίνησαν ήδη να κατασκευάζονται και να τοποθετούνται σε κτίριο γραφείων στην Αθήνα
.
Στη συνέχεια οι εισηγητές ανέπτυξαν τα θέματα σχετικά με την επικινδυνότητα της εξάπλωσης των λοιμώξεων σε νοσοκομειακό περιβάλλον και τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ο χαλκός στην αντιμετώπισή τους.
Ο Dr. Στέφανος Γερουλάνος, Καθηγητής Χειρουργικής Πανεπιστημίου Ζυρίχης και Διευθυντής Εντατικής Θεραπείας του Καρδιοχειρουργικού Κέντρου Ωνασείου, ανέπτυξε το θέμα με τίτλο «Πολυανθεκτικά Βακτήρια, Εμπειρία 33 ετών». Χρησιμοποιώντας την πολυετή εμπειρία του σε νοσοκομεία της Ελλάδας και του εξωτερικού, αναφέρθηκε διεξοδικά στα προληπτικά μέτρα αποφυγής και ανάπτυξης των βακτηριδίων. Τονίζοντας με έμφαση ότι η πρόληψη είναι το καταλληλότερο μέσο για την αντιμετώπιση των λοιμώξεων, απέδειξε με τις αναλυτικές του παρουσιάσεις, ότι οι μετεγχειρητικές λοιμώξεις προκαλούνται από την ίδια τη χλωρίδα των ασθενών (περίπου 60%), εκθέτοντας παράλληλα τον δεκάλογο των λοιμώξεων καθώς και τον τρόπο αντιμετώπισής τους. Αφού παρουσίασε διεξοδικά συγκεκριμένα βακτήρια που μεταλλάχτηκαν σε πολυανθεκτικά με την έντονη χρήση αντιβιοτικών, έκανε ειδική αναφορά στο MRSA παρουσιάζοντας την εικόνα στην Ελλάδα όπου στις Χειρουργικές πτέρυγες έχουμε μόλυνση 11 με 90% και στις ΜΕΘ 13 με 83%.
Τέλος ο κ. Γερουλάνος αναφέρθηκε στο πόσο κοστίζουν σήμερα σε ένα σύστημα υγείας οι χειρουργικές λοιμώξεις, ο περιορισμός των οποίων θα σήμανε σημαντικό οικονομικό όφελος για την λειτουργία τους.
Ο κ. Ευάγγελος Παπαδομιχελάκης, Παθολόγος – Εντατικολόγος, Επιμελητής Β’ Ε.Σ.Υ. Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου ΜΕΘ Αττικόν, «Διασπορά Παθογόνων Μικροοργανισμών στο Νοσοκομείο» παρουσίασε τη διασπορά των παθογόνων πολυανθεκτικών μικροοργανισμών, Σταφυλόκοκκος (MRSA), Εντερόκοκκος (VRE) κ.α., στα νοσοκομεία. Μέσα από γραφήματα έδειξε τον τρόπο που διακινούνται τα μικρόβια στον ασθενή, πως αυτά επιβιώνουν, πολλαπλασιάζονται και μεταδίδονται στους υπόλοιπους ασθενείς και νοσηλευτικό προσωπικό. Τα προβλήματα της καθαριότητας και απολύμανσης στο χώρο των νοσοκομείων, καταγράφηκαν με παραστατικό τρόπο από τον κ. Παπαδομιχελάκη, για να καταλήξει στη διαπίστωση ότι ο καθαρισμός στα νοσοκομεία είναι ανεπαρκής, τονίζοντας με έμφαση, ότι ο ασθενής μπορεί να αποικιστεί με μικρόβια ακόμα και αν ο θάλαμός του έχει απολυμανθεί!!
Στην συνέχεια της εισήγησής του, επισήμανε ότι το φαινόμενο της διασποράς των μικροβίων είναι πολύπλοκο και στηρίζεται στους τρεις πόλους, ασθενής –χέρια – περιβάλλον τονίζοντας, ότι η διασφάλιση της υγιεινής μπορεί να επιτευχθεί κυρίως από τα καθαρά χέρια και το καθαρό περιβάλλον επιφανειών αφής. Κλείνοντας εξέφρασε την ανάγκη για περισσότερες μελέτες σε νέες πρωτότυπες προσεγγίσεις, σαν αυτές που προκύπτουν από την αντιμικροβιακή ιδιότητα του χαλκού.
Η Dr. Ελένη Γιαμαρέλου, καθηγήτρια Παθολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Λοιμωξιολόγος, ανέπτυξε το θέμα «Ο Xαλκός στις Νοσοκομειακές Λοιμώξεις» αναλύοντας την αντιμικροβιακή δραστικότητα του χαλκού σε ιούς, βακτήρια και μύκητες. Ξεκινώντας με την ιστορική αναδρομή στη χρήση του χαλκού για την αντιμετώπιση μολύνσεων κατά την αρχαιότητα, συνέχισε παρουσιάζοντας τις σύγχρονες εφαρμογές του Χαλκού για τη Δημόσια Υγεία όπως είναι, τα αντισυλληπτικά σπειράματα, στην οδοντιατρική τα αμαλγάματα Χαλκού για τη μείωση της τερηδόνας, η μείωση τροφιμογενών λοιμώξεων (νερά!), τα επικαλύμματα τραυμάτων (διαβητικό πόδι, athlet foot) κ.α.
Στην συνέχεια αναφέρθηκε στο προσωπικό της ενδιαφέρον για την αποτελεσματικότητα του χαλκού στην αντιμετώπιση των λοιμώξεων το οποίο ξεκίνησε από την διοργάνωση του 1ου παγκόσμιου συνεδρίου που διοργάνωσε το ΕΙΑΧ με θέμα «Χαλκός Και Δημόσια Υγεία, όπου όπως τόνισε, τότε δεν είχε πειστεί πλήρως. Κατόπιν όμως της προσωπικής εμπειρίας που είχε κατά την διάρκεια επίσκεψής της στο Memorial νοσοκομείο της Ν. Υόρκης, και κατόπιν προσωπικής της μελέτης γύρω από τα θέματα που της παρουσιάστηκαν, σήμερα είναι σε θέση να τοποθετηθεί κάθετα για την θετική επίδραση που έχει ο χαλκός σε συγκεκριμένα βακτήρια. Μέσα από ιστογράμματα παρουσίασε τη δράση του χαλκού και των κραμάτων του σε κάθε μικρόβιο αναλυτικά, δείχνοντας τα θεαματικά αποτελέσματα που επιφέρει στην καταπολέμησή τους, όπως για παράδειγμα στον ιό της νέας Γρίπης Η1Ν1 (108/ml-1) ο οποίος σε επιφάνεια χαλκού εξουδετερώνεται πλήρως μέσα σε 24 ώρες.
Τελειώνοντας η κυρία Γιαμαρέλου τόνισε την αναγκαιότητα για περαιτέρω έρευνες, ούτως ώστε να τεκμηριωθεί πλήρως και σε όλα τα περιβάλλοντα ο θετικός ρόλος που μπορεί να παίξει ο χαλκός στην αντιμετώπιση των λοιμώξεων.
Κατόπιν ανοικτής συζήτησης που ακολούθησε μεταξύ των συνέδρων και των εισηγητών, την ημερίδα έκλεισε ο Διευθυντής του Ελληνικού Ινστιτούτου Ανάπτυξης Χαλκού κ. Νίκος Βεργόπουλος ο οποίος αφού ευχαρίστησε τους εισηγητές για τις ενδιαφέρουσες και εμπεριστατωμένες ομιλίες τους, τον καθηγητή κ. Απόστολο Αρμαγανίδη για τον συντονισμό της ημερίδας, καθώς και τους σύνεδρους για την παρουσία και την προσοχή τους, τόνισε συμπερασματικά, ότι ο χαλκός και τα κράματά του πρέπει να θεωρούνται ως επιπρόσθετα μέτρα και όχι ως μέτρα αντικατάστασης στην αντιμετώπιση των νοσοκομειακών λοιμώξεων.
Τόνισε ότι ο χαλκός είναι ένα εύπλαστο υλικό, το οποίο πλέον της μοναδικής αντιμικροβιακής ιδιότητας που διαθέτει, μπορεί να αποτελέσει και τέλειο εργαλείο για τον κατασκευαστή, μελετητή, αρχιτέκτονα, δημιουργώντας προϊόντα και σχέδια που συνδυάζουν την υγιεινή με την σχεδιαστική καινοτομία.
Ακόμη πρόσθεσε ότι οι εξελίξεις μας οδηγούν στο να εντείνουμε τις έρευνες γύρω από την αντιμικροβιακή ιδιότητα του χαλκού και στον Ελλαδικό χώρο, κάτι που πρόκειται να δουλέψουμε στο άμεσο μέλλον.
Ο κύριος Βεργόπουλος έκλεισε δίνοντας έμφαση στο ξεκίνημα της δημιουργίας νέας αγοράς παρουσιάζοντας δείγματα προϊόντων χαλκού και κραμάτων του από Έλληνες και ξένους κατασκευαστές, ως απόδειξη της μετάβασης από την θεωρία στην πράξη.
Η ημερίδα «Η Ώρα του Χαλκού» είναι η δεύτερη εκδήλωση που πραγματοποίησε το Ελληνικό Ινστιτούτο Ανάπτυξης Χαλκού στην Ελλάδα, μετά το 1o Παγκόσμιο Συνέδριο με τίτλο «Χαλκός και Δημόσια Υγεία», αναφορικά με τις ευεργετικές αντιμικροβιακές ιδιότητες του χαλκού ως συμπληρωματικό μέτρο στην αντιμετώπιση των νοσοκομειακών λοιμώξεων, που ταλαιπωρούν χιλιάδες ασθενείς σε όλο τον κόσμο.
Η ημερίδα «Η Ώρα του Χαλκού» πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα, της Ελληνικής Εταιρείας Εντατικής Θεραπείας, της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων και της Ελληνικής Εταιρείας Χημειοθεραπείας.
ΠΡΟΦΙΛ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΧΑΛΚΟΥ
Το Ελληνικό Ινστιτούτο Ανάπτυξης Χαλκού (Ε.Ι.Α.Χ) είναι μέλος του European Copper Institute (E.C.I.) που πρωταρχικό σκοπό έχει το σχεδιασμό, το συντονισμό και τη διαχείριση των πόρων για την προώθηση του χαλκού στις Ευρωπαϊκές αγορές.
Επίσης, ανήκει στο Διεθνές Δίκτυο 24 Κέντρων Χαλκού το οποίο χρηματοδοτείται και υποστηρίζεται από τον παγκόσμιο μη κερδοσκοπικό οργανισμό International Copper Association (I.C.A.), ο οποίος ιδρύθηκε πριν από 10 χρόνια με σκοπό την προώθηση της χρήσης του χαλκού. Οι δραστηριότητες του I.C.A. υλοποιούνται από περιφερειακά κέντρα χαλκού στην Ευρώπη, τη Βόρεια και Λατινική Αμερική και την Ασία.
Σκοπός του Ε.Ι.Α.Χ. είναι η υλοποίηση ενός δυναμικού ολοκληρωμένου προγράμματος που περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, όπως η ενημέρωση αρχιτεκτόνων, πολιτικών μηχανικών, σπουδαστών και τεχνικών εταιριών, η εκπαιδευτική και τεχνική υποστήριξη, η επιστημονική καθοδήγηση πάνω σε θέματα που αφορούν στο χαλκό και στα κράματά του, καθώς και η ενθάρρυνση νέων ιδεών για τις εφαρμογές αυτού του μετάλλου.