Τα τελευταία χρόνια όλο και πιό συχνά ακούμε γιά τους πολύποδες του παχέος εντέρου η για τον καρκίνο του παχέος εντέρου.
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ο τέταρτος σε σειρά συχνότητας μετά τον καρκίνο του μαστού, του προστάτη και του πνεύμονα και η δεύτερη αιτία θανάτου στις αναπτυγμένες χώρες. Υπολογίζεται ότι 6% του πληθυ-σμού των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής θα αναπτύξει στην διάρκεια της ζωής του καρκίνο του παχέος εντέρου. Περίπου 130.000 νέες περιπτώσεις διαγιγνώσκονται κάθε χρόνο στην Αμερική. Από αυτούς, 50.000 περίπου θα πεθάνουν από τη νόσο.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο υπολογίζεται ότι ο ένας στους είκοσι Βρετανούς θα αναπτύξει καρκίνο του παχέος εντέρου και από αυτούς μόνο ο ένας στους τρεις θα ζήσει πάνω από πέντε χρόνια.

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου προσβάλλει όλες τις ηλικίες, όμως εμφανίζεται πιό σπάνια (3%) στα άτομα που η ηλικία τους είναι κάτω από 45 χρόνων. Τα περιστατικά αυξάνουν μετά την ηλικία αυτή με αποκορύφωμα την ηλικία μεταξύ 60 και 75 χρόνων. Έτσι, ο προληπτικός έλεγχος είναι πολύ σημαντικός εάν αρχίζει στην ηλικία των 45 χρόνων. Προσβάλλει εξίσου και τα δύο φύλα με ελαφρά υπεροχή των ανδρών.


Η διατροφή παίζει ρόλο;


Πιστεύεται σήμερα ότι βασική σημασία έχει ο τύπος της διατροφής και ο τρόπος ζωής. Τα άτομα που μακροχρόνια καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες ερυθρού κρέατος και ιδιαίτερα βοδινού, ζωικού κορεσμένου λίπους, υδατανθράκων χωρίς φυτικές ίνες, οινοπνεύματος, κάνουν καθιστική ζωή και είναι παχύσαρκα έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να πάθουν καρκίνο του παχέος εντέρου από τα άτομα που καταναλώνουν φυτικές ίνες από δημητριακά (πίτουρο), όσπρια, λαχανικά, φρούτα, τροφές πλούσιες σε φυλλικό οξύ, ασβέστιο, καροτίνη και αντιοξειδωτικές βιταμίνες.


ΑΤΟΜΑ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
Παράγοντες κινδύνου είναι:

Ηλικία πάνω από τα 50 χρόνια.
Οικογενειακό ιστορικό πολυπόδων ή καρκίνου παχέος εντέρου.
Ιστορικό του ιδίου ατόμου με πολύποδα του παχέος εντέρου.
Ιστορικό καρκίνου μαστού, μήτρας και ωοθηκών.
Ν. Crohn και ελκώδης κολίτις.


ΠΩΣ ΕΚΔΗΛΩΝΕΤΑΙ

Τα συμπτώματα πολλές φορές είναι ήπια και αγνοούνται από τον ασθενή και τον θεράποντα γιατρό του, με σημαντική επιβάρυνση τόσο στο χρόνο της διάγνωσης, όσο και της πρόγνωσης της νόσου. Συνήθως τα άτομα προσέρχονται για:
Συχνή τάση προς κένωση.
Αίμα στις κενώσεις σκούρου η ανοικτού χρώματος.
Αίμα στις κενώσεις που συνεχίζεται χωρίς να έχει γίνει προηγουμένως ορθοσκοπικός η κολονοσκοπικός έλεγχος και με προηγούμενη διάγνωση αιμορροϊδοπάθεια.
Αλλαγή στο συνηθισμένο τρόπο κένωσης τους που διαρκεί πάνω από 15 ημέρες.
Αναιμία από έλλειψη σιδήρου



ΠΩΣ ΘΕΡΑΠΕΥΕΤΑΙ

Ο ιδανικότερος τρόπος αντιμετώπισης του καρκίνου του παχέος εντέρου, είναι η πρώιμη διάγνωσή του η ακόμα καλύτερα η πρόληψή του. Η πρόληψή του περιλαμβάνει τις γενικές οδηγίες που έχουν σχέση με τον τρόπο διατροφής του πληθυσμού και του προληπτικού ελέγχου του. Ο ιδανικός τρόπος διατροφής περιγράφηκε πιο πάνω και περιλαμβάνει τη χρήση:
Δημητριακών και προϊόντων ολικής άλεσης.
Φρούτων
Λαχανικών
Ψαριών
Ασβεστίου και βιταμίνης D, η βιταμίνη Α, η βιταμίνη C, η προβιταμίνη της β-καροτίνης και το σελήνιο.
Πιστεύεται ότι η λήψη ασπιρίνης και αντιφλεγμονωδών φαρμάκων για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα θα προκαλέσει στο μέλλον μείωση του ποσοστού θανάτων από καρκίνο του παχέος εντέρου.



Ο προληπτικός έλεγχος στο καρκίνο του παχέος εντέρου είναι πολύ σημαντικός και μπορούν να εφαρμοσθούν προγράμματα ελέγχου με πολύ καλά αποτελέσματα. Η πορεία της νόσου επιτρέπει τη διάγνωση της σε πολύ πρώιμα στάδια. Ειναι γνωστό ότι στο 90% των περιπτώσεων καρκίνου του παχέος εντέρου η αρχική βλάβη είναι ένας μικρός πολύποδας που αναπτύσσεται με την πάροδο του χρόνου. Πολύποδας είναι μία προεξοχή της εσωτερικής επιφάνειας του αυλού του εντέρου που αναπτύσσεται από ανώμαλο πολλαπλασιασμό κυττάρων. Έχει αποδειχθεί ,ότι το χρονικό διάστημα μεταξύ της αρχικής βλάβης και της ανάπτυξης του καρκίνου διαρκεί περίπου 10 χρόνια. Αυτή η μακροχρόνια βιολογική μεταβολή επιτρέπει την ανακάλυψη και αφαίρεση όλων των πολυπόδων του παχέος εντέρου. Χρειάζεται σωστός και προγραμματισμένος προληπτικός έλεγχος.

ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΥΠΟΔΩΝ Η ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ.
Η διάγνωση γίνεται με την δακτυλική εξέταση του ορθού (απώτερου τμήματος του παχέος εντέρου), με την μικροσκοπική ανίχνευση αίματος στα κόπρανα, με τον ακτινολογικό έλεγχο, με την ενδοσκόπηση τμήματος η ολοκλήρου του παχέος εντέρου και τελευταία με την εικονική κολονοσκόπηση (Virtual Colonoscopy).


ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΣΦΑΛΕΣΤΕΡΗ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ;
Έχουν περάσει περισσότερο από 35 χρόνια από τότε που για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκαν κολονοσκόπια. Από τότε τα όργανα αυτά έχουν γίνει πιο εύκολα στην χρήση τους. Η κολονοσκόπηση είναι η καλύτερη εξέταση για την πρόληψη και διάγνωση των πολυπόδων και του καρκίνου του παχέος εντέρου.


Διακρίνονται οι άμισχοι η επίπεδοι πολύποδες και αυτοί που είναι σαν ένα μικρό μανιτάρι, δηλαδή πολύποδες που έχουν μίσχο. Τα τελευταία 15 χρόνια με την ευρεία χρήση των κολονοσκοπίων όλο και περισσότερος αριθμός πολυπόδων ανακαλύπτεται. Με την βεβαιότητα ότι οι πολύποδες του παχέος εντέρου ειναι προκαρκινικοί άρχισαν σε διάφορα μέρη του κόσμου προληπτικοί έλεγχοι σε άτομα που δεν είχαν κανένα σύμπτωμα. Απεδείχθη ότι το 18% με 20% των ατόμων πάνω από την ηλικία των 50 ετών έχει μέσα στο έντερο του τουλάχιστον ένα πολύποδα, που με τα χρόνια μπορεί να εξελιχθεί σε καρκίνο του παχέος εντέρου. Με την ευρεία χρήση της κολονοσκόπησης ως προληπτικής εξέτασης είναι σίγουρο ότι στο μέλλον ο καρκίνος του παχέος εντέρου θα ελαττωθεί αισθητά. Ο χρόνος επανάληψης της κολονοσκόπησης εξαρτάται από τα ευρήματα της πρώτης εξέτασης και κυμαίνεται από έξι μήνες έως και έξι χρόνια.


Τα τελευταία χρόνια γίνεται όλο και περισσότερο προσπάθεια γιά την ανεύρεση και χρησιμοποίηση νέων μεθόδων προληπτικού ελέγχου του παχέος εντέρου. Η πιο πρόσφατη είναι η Εικονική Κολονοσκόπηση (Virtual Colonoscopy). Eίναι ένας καινούργιος όρος της αξονικής τομογραφίας με την οποία απεικονίζεται το εσωτερικό τμήμα του τοιχώματος του παχεος εντέρου. Η εικόνα που έχουμε μέχρι τώρα υπολείπεται της εικόνας που έχουμε με την κολονοσκόπηση και ως μέθοδος έχει μειωμένη αποτελεσματικότητα στην ανεύρεση βλαβών του παχέος εντέρου που είναι κάτω από ένα εκατοστό.


Συμπερασματικά ένας αριθμός ανθρώπων πάνω από την ηλικία των 50 ετών κρύβει στο έντερό του κάποιο πολύποδα η ακόμα και κάποια κακοήθεια. Δυστυχώς τα άτομα αυτά δεν έχουν κανένα ενόχλημα. Γιά την πρόληψη, τη διάγνωση και θεραπεία των πολυπόδων και κατά συνέπεια την πρόληψη και πρώιμη διάγνωση του καρκίνου του παχέος εντέρου, η πιό ασφαλής και αποτελεσματική εξέταση είναι η ολική κολονοσκόπηση, που θα πρέπει να γίνεται σε όλα ανεξαιρέτως τα άτομα πάνω από την ηλικία των 45 ετών.

 

 

Aναστάσιος Γραμματόπουλος
Ειδικός Επεμβατικος Γαστρεντερολόγος Διευθυντής Γαστρεντερολογικής Κλινικής Θεραπευτηρίου Μετροπόλιταν Μέλος της Βρετανικής και Αμερικανικής Γαστρεντερολογικής Εταιρείας και των αντίστοιχων ενδοσκοπικών τμημάτων

#########