Τελευταία εντείνεται όλο και περισσότερο στη χώρα μας η εμφάνιση εγκληματικότητας, που οφείλεται σε ψυχικές νόσους. Τον αποφασιστικό ρόλο που καλείται να διαδραματίσει το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης τόνισε ο ίδιος ο Υπουργός Δημήτρης Αβραμόπουλος και για αυτό το λόγο έθεσε τη συγκεκριμένη εκδήλωση υπό την αιγίδα του ΥΥΚΑ.Ο σύμβουλος Ψυχικής Υγείας του ΥΥΚΑ κ. Δημήτρης Σούρας ανέφερε ότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής επηρεάζει την εμφάνιση ψυχιατρικών διαταραχών όπως οι φοβίες, οι ψυχώσεις και η κατάθλιψη.
Ο κίνδυνος εμφάνισης Μείζονος Καταθλιπτικής Διαταραχής εφ’ όρου ζωής είναι 10%-25% για τις γυναίκες και 5%-12% για τους άνδρες, ποσοστά που δεν επηρεάζονται από την εθνικότητα, το μορφωτικό επίπεδο, την οικονομική ή οικογενειακή κατάσταση. Η κατάθλιψη μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία με μέση ηλικία έναρξης τα 25, με διπλή συχνότητα σε έφηβες και ενήλικες γυναίκες αλλά την ίδια συχνότητα σε αγόρια και κορίτσια της προεφηβικής ηλικίας. Η πλέον υψηλή συχνότητα και για τα δύο φύλα είναι μεταξύ 25 και 44 ετών με αντίστοιχη μείωση μετά τα 65 χρόνια και για τους άνδρες και για τις γυναίκες. Η κατάθλιψη είναι 1,5 έως 3 φορές συχνότερη σε συγγενείς πρώτου βαθμού από ότι στο γενικό πληθυσμό.
Η διάγνωση δεν είναι πάντα τόσο εύκολη και η αιτιολογία δεν είναι σαφής. Μέχρι στιγμής δεν έχει απομονωθεί ένας μεμονωμένος παράγοντας που προκαλεί την κατάθλιψη, αντιθέτως η κατάθλιψη θεωρείται αποτέλεσμα αλληλεπίδρασης πολλών παραγόντων όπως οι γενετικοί, οι ψυχοκοινωνικοί και οι νευροβιολογικοί.
Οι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες περιλαμβάνουν τα στρεσογόνα γεγονότα ζωής και τους ψυχολογικούς παράγοντες. Η υπόθεση ότι τα στρεσογόνα γεγονότα ζωής συμβάλουν αιτιολογικά στην κατάθλιψη ισχύει χωρίς να τεκμηριώνεται από επαρκείς έρευνες.
Όσον αφορά τα συμπτώματα της κατάθλιψης σε επίπεδο συναισθήματος ο άνθρωπος που πάσχει από κατάθλιψη αναφέρει ότι αισθάνεται λύπη, στεναχώρια, απογοήτευση, απελπισία κ.τ.λ.
Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται η πιο σοβαρή και επικίνδυνη επιπλοκή της κατάθλιψης που είναι η αυτοκτονία που συμβαίνει με υψηλή συχνότητα. Το 1% των ασθενών με κατάθλιψη αυτοκτονεί μέσα σε ένα χρόνο μετά την έναρξη του καταθλιπτικού επεισοδίου, ενώ το ποσοστό ανεβαίνει στο 15% σε ασθενείς με επεισόδια κατάθλιψης που υποτροπιάζουν. Ακόμη και ασθενείς με 6 έως 9 μήνες συμπτωματική βελτίωση μπορεί να ολοκληρώσουν σχέδιο αυτοκτονίας έχοντας αποκτήσει αρκετή ενεργητικότητα και παραμένοντας σε καταθλιπτική διάθεση.
Στην περίπτωση που η κατάθλιψη είναι βαριάς μορφής μπορεί να περιλαμβάνει συμπτώματα όπως ψευδαισθήσεις και παραληρητικές ιδέες ή ακόμη και σε απλές μορφές να εκφράζεται με έναν αριθμό σωματικών συμπτωμάτων όπως πονοκέφαλοι, πόνοι στην μέση, μυϊκοί σπασμοί, ναυτία, έμετος, δυσκοιλιότητα, δυσκολία στην αναπνοή, πόνος στο στήθος κ.τ.λ.
Στην περίοδο πριν την εφηβεία μπορεί να αναπτυχθεί άγχος αποχωρισμού με αποτέλεσμα το παιδί να αναπτύξει προσκόλληση, να μην πηγαίνει στο σχολείο φοβούμενο ότι οι γονείς θα πεθάνουν. Κατά την εφηβεία ένας καταθλιπτικός έφηβος μπορεί να αναπτύξει αρνητική ή αντικοινωνική συμπεριφορά, τάσεις φυγής από το σπίτι, αισθήματα έλλειψης κατανόησης και επιδοκιμασίας, αρνητισμό και να τον οδηγηθεί σε παραβατική συμπεριφορά.
Σε ασθενείς με ψυχωτικά στοιχεία και σωματικά (φυτικά) συμπτώματα θεωρείται αποτελεσματική η χρήση φαρμάκων και ορισμένες φορές η χρήση ηλεκτροσόκ. Τα αντι-καταθλιπτικά φάρμακα βοηθούν στην αντιμετώπιση οξέων και χρονίων καταθλιπτικών επεισοδίων, ενδυναμώνοντας τη δράση της νορεπινεφρίνης και της σεροτονίνης στον εγκέφαλο. Το ηλεκτροσόκ χρησιμοποιείται σε βαριές καταθλίψεις όπου χρειάζεται ταχεία βελτίωση λόγω κινδύνου της ζωής του ασθενούς. Καταπραϋντικά ή υπνωτικά και αγχολυτικά χρησιμοποιούνται για να ανακουφίσουν τα συμπτώματα του άγχους.
Συνδυαστικά με τη φαρμακευτική αγωγή μείζονος σημασίας είναι ο ρόλος της ψυχοθεραπείας. Εφαρμόζονται ψυχοθεραπείες ψυχαναλυτικές, γνωσιακές, υποστηρηκτικής άποψης με μέτρια και καλά αποτελέσματα.
Σε επιστημονικά δεδομένα αναφέρθηκαν επίσης οι ειδικοί στον τομέα τους: Ελίζα Βόζενμπεργκ δικηγόρος, Άγγελος Τσιγγρής εγκληματολόγος, και Ευάγγελος Κοσμάτος, Ψυχολόγος.
