Δημήτρης Δέμος:«Με επενδυτικό πλάνο 356 εκατ. ευρώ επεκτείνουμε την
παραγωγική μας δυνατότητα και δημιουργούμε μονάδα παραγωγής πρώτων υλών»
Με όπλο την έρευνα από το μεγαλύτερο κέντρο στη Θεσσαλονίκη βάζει τα θεμέλια
του φαρμάκου στο αύριο. Με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον της έρευνας και σταθερή
προσήλωση στο ενέσιμο φάρμακο, την κινητήρια δύναμη της ΜΕΘ, η DEMO ABEE
προχωράει στη λεωφόρο του φαρμάκου όχι μόνο στην Ελλάδα και την ελληνική οικονομία
αλλά και στο εξωτερικό αφού αυτήν τη στιγμή το 80% της παραγωγής της εξάγεται.
Μετά ειδικά και τη μεγάλη επένδυση στη Θεσσαλονίκη ανοίγεται με εφαλτήριο την πόλη σε εξαγωγές αλλά και έρευνα τόσο για τα Βαλκάνια όσο και την υπόλοιπη Ευρώπη. Σύνθημα της εταιρείας είναι να μην είναι στατική και να προχωράει πλάι στις μεγαλύτερες εταιρείες του κόσμου
Ο Δημήτρης Δέμος, ο μεγάλος συνεχιστής αυτής της φαρμακοβιομηχανίας, δίνει αυτήν τη συνέντευξη στην κυριολεξία επί του πιεστηρίου, αφού είναι λίγες μόνο μέρες μετά τα εγκαίνια του ερευνητικού κέντρου στη Θεσσαλονίκη και όσο βρίσκεται εκτός Αθηνών. Δίνει όλη τη φρεσκάδα του οράματός του για το αύριο όχι μόνο της DEMOS αλλά και της ελληνικής οικονομίας.
– Ποια είναι τα ρίσκα και οι προκλήσεις για έναν επιχειρηματία στον τομέα του φαρμάκου σήμερα στην Ελλάδα;
Η πανδημία ήρθε να αναδείξει τη σπουδαιότητα του κλάδου και τη σημασία της επάρκειας σεφάρμακα σε εθνικό επίπεδο. Κάτι που μπορεί να διασφαλίσει μόνο η ισχυρή
εγχώρια φαρμακοβιομηχανία. Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία είναι ισχυρή. Είναι
ένας κλάδος που αναπτύσσεται σταθερά εδώ και δεκαετίες αποτελώντας σήμερα στυλοβάτη της εθνικής οικονομίας. Ενδεικτικά θα σας πω ότι το ελληνικό φάρμακο αποτελεί το 2ο πιο εξαγώγιμο προϊόν της χώρας και απασχολεί το 10% των εργαζομένων στους κλάδους μεταποίησης. Μέσα στην παγκόσμια έλλειψη τροφοδοσίας και επάρκειας σε φαρμακευτικά προϊόντα, οι ελληνικές επιχειρήσεις φαρμάκου είχαμε τη δυνατότητα όχι
μόνο να καλύψουμε τις ανάγκες της Ελλάδας αλλά και να εξάγουμε για ν ακαλύψουμε τις ανάγκες χωρών όπως η Γαλλία και η Γερμανία.
Στην DEMO,λόγω της εξειδίκευσής μας σε ενέσιμα φάρμακα που είναι απαραίτητα για τη
λειτουργία των ΜΕΘ, βρεθήκαμε στην πρώτη γραμμή δράσης.
Όμως αυτή η δυνατότητα έχει έρθει χάρη στις επενδύσεις, το όραμα και το πείσμα των ελληνικών εταιρειών φαρμάκου ενάντια πολλές φορές στο επιχειρηματικό περιβάλλον γύρω μας. Την περίοδο της οικονομικής κρίσης ήρθαμε αντιμέτωποι, ίσως περισσότερο από άλλους κλάδους, με μεγάλες οικονομικές προκλήσεις και την αναγκαιότητα να πάρουμε στρατηγικές αποφάσεις που θα προσδιόριζαν την ταυτότητα και το μέλλον της εταιρείας μας. Και όλα αυτά, παράλληλα με τις πάγιες και διαρκείς προκλήσεις που έχει η επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα.
Όμως αυτό που θεωρώ βασική πρόκληση για τη φαρμακοβιομηχανία
είναι η δυνατότητα να είσαι επίκαιρος. Να έχεις δηλαδή δημιουργήσει τις προϋποθέσεις εντός της εταιρείας για να αναπτύξεις νέα προϊόντα, να κάνεις έρευνα, να έχεις χτίσει ένα γερό δίκτυο συνεργατών. Στην DEMO επενδύουμε διαχρονικά ακριβώς σε αυτό.
Έχουμε φέρει εξαιρετικούς επαγγελματίες στα τμήματα ανάπτυξης προϊόντων, στα ερευνητικά μας εργαστήρια σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, στα τμήματα Διασφάλισης Ποιότητας κ.λπ. και σήμερα μπορούμε να επεκτείνουμε τοπορτφόλιο των φαρμάκων μας με το χαμηλότερο ρίσκο.
– Πού οφείλεται η μεγάλη επιτυχία της DEMO ΑΒΕΕ;
Νομίζω το βασικό συστατικό μας είναι η διαρκής εγρήγορση. Από τότε που
ξεκινήσαμε μέχρι και σήμερα αναζητούμε διαρκώς νέες ιδέες, νέους τρόπους να εξελισσόμαστε. Έχουμε πολλές πρωτοπορίες σε επίπεδο προϊόντων και παραγωγής στην πορεία μας αλλά εγώ αναφέρομαι στην εταιρική μας κουλτούρα. Στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα.
Ακόμα και την περίοδο της οικονομικής κρίσης, δε κατεβάσαμε ταχύτητα. Επενδύσαμε στην Έρευνα βλέποντας μπροστά. Ήταν μια στρατηγική απόφαση που πήραμε για να
συνεχίσουμε την εξελικτική μας πορεία και να κρατηθούμε σε υψηλό
επίπεδο όχι μόνο με τα ελληνικά δεδομένα, αλλά να είμαστε εφάμιλλοι
των ευρωπαϊκών και διεθνών εταιρειών. Νομίζω σε μεγάλο βαθμό μας
επηρέασε η έντονη εξαγωγική δραστηριότητα της DEMO. Εξάγουμε
πάνω από 80% της παραγωγής μαςσε 85 χώρες στην Ευρώπη και όλο
τον κόσμο. Αυτό σε μεγάλο βαθμό έχει δημιουργήσει ένα διεθνές πεδίο αναφοράς για εμάς.
Το επενδυτικό πλάνο €356 εκατομμυρίων που έχουμε εξαγγείλει
εντάσσεται σε αυτό το πλαίσιο. Επεκτείνουμε την παραγωγική μας δυναμικότητα και δυνατότητα όχι μόνο ποσοτικά με νέες γραμμές παραγωγής και νέο εξοπλισμό, αλλά ποιοτικά δημιουργώντας την πρώτη στην Ελλάδα μονάδα παραγωγής πρώτωνυλών. Επενδύουμε στην Έρευνα και Ανάπτυξη για να έχουμε τη δυνατότητα για νέες άδειες και περισσότερα προϊόντα. Και μπαίνουμε στον τομέα της Βιοτεχνολογίας, της πιο σύγχρονηςτάσης στον κλάδο του φαρμάκου με μονάδα παραγωγής βιοτεχνολογικών φαρμάκων για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Κάνουμε πολλά πράγματα για πρώτη φορά στην Ελλάδα,
αλλά αυτό δε μας φοβίζει, ούτε το θεωρούμε έξω από τις δυνατότητές μας. Συνδυάζουμε την εμπειρία μας στην παραγωγή φαρμάκων με την εξειδίκευση των άριστων επιστημόνων μας και πάμε μπροστά.
– Ποιο είναι το όραμά σας για τη φαρμακοβιομηχανία του αύριο;
Λέω συχνά ότι η ευημερία εξασφαλίζεται μέσα από την επάρκεια σε
ενέργεια, τρόφιμα και φάρμακα. Η εμπειρία της πανδημίας το απέδειξε αυτό όσο τίποτε άλλο, με τις τεράστιες ελλείψεις που δημιουργήθηκαν στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Η παγκοσμιοποιημένη αγορά είχε διαμοιράσει τη δραστηριότητα των
φαρμακοβιομηχανιών κρατώντας την έρευνα στη Δύση και παραδίδοντας μεγάλο μέροςτης παραγωγής πρώτων υλών και τελικών προϊόντων σε χώρες της Ασίας. Όμως σήμερα ο παγκόσμιος κλάδος του φαρμάκου επαναπροσδιορίζεται. Είναι
πια σαφές ότι το μοντέλο αυτό ήταν εύθραυστο απέναντι σε διεθνείς κρίσεις και η Ευρώπη χρειάζεται να διασφαλίσει επάρκεια με την παραγωγή φαρμάκων σε ευρωπαϊκό έδαφος,
παράλληλα με τη διατήρηση της θέσης της στην αιχμή της καινοτομίας.
Νομίζω ότι αυτόν τον ρόλο μπορεί κάλλιστα να διαδραματίσει η ελληνική φαρμακοβιομηχανία και να εγγυηθεί την επάρκεια και αυτονομία
της Ελλάδας και της Ευρώπης σε φαρμακευτικά προϊόντα. Η δυνατότητα από τις επιχειρήσεις και η βούληση από πλευράς θεσμικών οργάνων υπάρχουν. Είναι σαφές σε όλους ότι είναι μονόδρομος και θεωρώ ότι μπορεί να πραγματοποιηθεί εντός
των κοινών μας ευρωπαϊκών στόχων για φάρμακα ποιοτικά και προσιτά σε όλους, γεγονός που θα οδηγήσει σε ευημερία, ανάπτυξη και ποιότητα ζωής.
– Εννοείται ότι θα μπορούσε η Ελλάδα να είναι αυτάρκης φαρμακευτικά;
Σε μεγάλο βαθμό ναι. Η DEMO αλλά και άλλες μεγάλες ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες έχουμε επενδύσει και αναπτυσσόμαστε με αποτέλεσμα σήμερα οι ελληνικές επιχειρήσεις φαρμάκου να αποτελούν διεθνείς δυνάμεις στα γενόσημα φάρμακα. Η πανδημία το απέδειξε αυτό σε μεγάλο βαθμό, όταν η Ελλάδα ήταν, αν όχι η μόνη, μία από τις ελάχιστες χώρες που είχε επάρκεια σε φαρμακευτικά προϊόντα.
Θα υπάρχει πάντα η ανάγκη εισαγωγής πρωτότυπων φαρμάκων, που
διατίθενται στην ελληνική αγορά είτε από τις πολυεθνικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας, είτε μέσω ελληνικών εταιρειών.
Όμως δε βλέπω το θέμα της αυτάρκειας μόνο σε εθνικό επίπεδο. Όπως
σας είπα, έχουμε μπει σε μία τροχιά από-παγκοσμιοποίησης με σημείο
αναφοράς την Ευρώπη και πρέπει να βλέπουμε τα ζητήματα αυτά σε αυτό το επίπεδο.
Η επένδυση που κάναμε για το Κέντρο Έρευνας και Ανάπτυξης πρώτων υλών και τελικών φαρμάκων στη Θεσσαλονίκη έγινε υπό αυτό το πρίσμα. Δημιουργήσαμε ένα ερευνητικό Κέντρο που θα τροφοδοτήσει την παραγωγική μονάδα που ετοιμάζουμε στην Τρίπολη για να παράξουμε για πρώτη φορά στην Ελλάδα πρώτες ύλες, βάζοντας τις βάσεις για
την απεξάρτηση της Ευρώπης από τρίτες χώρες. Συγχρόνως, σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια δίνουμε ώθηση στην έρευνα και στις δυνατότητες των νέων επιστημόνων για να χτίζουμε μαζί το εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό της Ελλάδας
του αύριο κρατώντας τη χώρα μας στην αιχμή των εξελίξεων στον ευρωπαϊκό κλάδο φαρμάκου.
– Νομίζετε ότι η ελληνική οικονομία μπορεί να στεγάσει τα όνειρα
της ανάπτυξης;
Η χώρα μας έχει μεγάλες δυνατότητες. Υπάρχουν σπουδαία μυαλά και
ικανοί επαγγελματίες που αποζητούν ευκαιρίες για να λάμψουν. Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα έχει μπει σε μία νέα εποχή εξωστρέφειας, καινοτομίας και pro-business λογικής. Η πρόκληση είναι ότι όλα αυτά γίνονται παράλληλα με αλλεπάλληλες διεθνείς κρίσεις. Η οικονομική κρίση, η πανδημία, τώρα ο πόλεμος στην Ουκρανία και η ενεργειακή κρίση αλλάζουν τα δεδομένα κάθε τόσο καισυχνά πρέπει να προσδιορίσεις από
την αρχή τους στόχους σου.
Παρ’ όλ’ αυτά, θεωρώ ότι η ελληνική επιχειρηματικότητα είναι αξιοθαύμαστη. Η DEMO δεν είναι η μόνη ελληνική επιχείρηση που επενδύει, κυνηγά την πρόοδο και οραματίζεται την
ανάπτυξη. Είναι πολλά τα παραδείγματα γύρω μας.
Και ας μην ξεχνάμε ότι οι διεθνείς κρίσεις δεν πλήττουν μόνο την Ελλάδα. Δυσκολίες έχουν όλοι. Ομολογουμένως οι ειδικές οικονομικές συνθήκες της χώρας παίζουν ρόλο,
και το ρυθμιστικό ή φορολογικό πλαίσιο μπορεί να στέκει εμπόδιο για
την ανάπτυξη όταν έρχεται αθροιστικά στις διεθνείς αντιξοότητες. Όμως
βλέπουμε ότι δίνονται και λύσεις. Το αναπτυξιακό clawback για παράδειγμα έχει δώσει δυναμική στη φαρμακοβιομηχανία για να κάνουμε επενδύσεις που θα έχουν πολλαπλό όφελος τόσο για εμάς, όσο και για την εθνική οικονομία, τη Δημόσια Υγείακαι τους ασθενείς.
– Είναι αλήθεια ότι η μεγάλη κερδισμένη της επιδημίας είναι η φαρμακοβιομηχανία;
Αναμφίβολα η φαρμακοβιομηχανία βρέθηκε στο επίκεντρο λόγω της
πανδημίας. Και δικαίως κατά τη γνώμη μου, γιατί η επιστήμη και η φαρμακοβιομηχανία έδωσαν τη λύση για να σωθούν εκατομμύρια ζωές και να
επανέλθει σιγά σιγά η ζωή και η οικονομία σε μια κανονικότητα.
Ο κλάδος του φαρμάκου έδωσε τα εμβόλια που θωρακίζουν από την Covid-19 αλλά και τα φάρμακα για την περίθαλψη των νοσούντων στα νοσοκομεία, αλλά και τη συνέχιση της
θεραπείας εκατομμυρίων ανθρώπων για κάθε άλλη πάθηση και ανάγκη.
Παρ’ όλ’ αυτά, θεωρώ ότι το μεγάλο κέρδος της φαρμακοβιομηχανίας από την
πανδημία δεν είναι ούτε η αναβάθμιση της φήμης της, ούτε τα οικονομικά έσοδα. Νομίζω ότι το μεγάλο όφελος είναι η συνειδητοποίηση των μειονεκτημάτων της απόλυτης παγκοσμιοποίησης που οδήγησε στις συζητήσεις που κάνουμε σήμερα για τη δημιουργία ενός πιο στιβαρού και επαρκούς μοντέλου.
– Η DEMO του αύριο τι περιλαμβάνει;
Η DEMO θα συνεχίσει να εξελίσσεται.
Τα επόμενα χρόνια έχουν σημαντικά milestones για την εταιρεία μας με
την ολοκλήρωση των έργων που περιλαμβάνονται στο επενδυτικό μας πλάνο, δηλαδή τα εργοστάσια παραγωγής πρώτων υλών και τελικών προϊόντων στην Τρίπολη και το Κέντρο Βιοτεχνολογίας στον Άγιο Στέφανο Αττικής. Με την ολοκλήρωση κάθε ενός από αυτά
ανοίγουν νέοι δρόμοι, νέες προκλήσεις αλλά και νέες δυνατότητες.
Δεν μπορώ να σας πω από τώρα ποιο θα είναι το επόμενο βήμα, αλλά ξέρω
με βεβαιότητα ότι θα συνεχίσουμε να εξελισσόμαστε.
Συγχρόνως αλλάζουμε και αναπτυσσόμαστε και εσωτερικά. Μεγαλώνουμε και αναμένεται να μεγαλώσουμε κι άλλο με τις εκατοντάδες νέες θέσεις εργασίας που δημιουργούνται
από τις επενδύσεις μας. Θέλουμε οι νέοι άνθρωποι που εντάσσονται στο
ανθρώπινο δυναμικό μας να είναι συμμέτοχοι του οράματος και της
εταιρικής μας κουλτούρας γιατί αυτοί τα κάνουν πράξη αλλά συγχρόνως αυτοί τα διαμορφώνουν.
