Έχει υπολογιστεί από επιστημονικές μελέτες πως περίπου το 1/3 των πιο συχνών καρκίνων θα μπορούσαν να αποφευχθούν και να προληφθούν μέσω της σωστής υγιεινής διατροφής, του ελέγχου του σωματικού βάρους (σωστή αντιμετώπιση & αποφυγή της παχυσαρκίας), της φυσικής δραστηριότητας (άσκησης) & της διακοπής ή αποφυγής του καπνίσματος (ενεργητικό και παθητικό κάπνισμα).

🔴 Οι παρακάτω διατροφικές κατηγορίες λοιπόν σχετίζονται, βάση ιατρικών μελετών, με αύξηση των πιθανοτήτων εμφάνισης κακοήθειας στο μέλλον.

αλλαντικάΣνακ

👉 Επεξεργασμένα κρεατικά – αλλαντικά (π.χ. μπέικον, σαλάμι, ζαμπόν): Αυξάνουν την πιθανότητα για εκδήλωση καρκίνου του παχέος εντέρου και καρκίνου του στομάχου.

👉 Κόκκινο κρέας (π.χ. βοδινό, χοιρινό, αρνίσιο, κατσικίσιο): Η συχνή κατανάλωση, δηλαδή η κατανάλωση πέρα από το φυσιολογικό, κόκκινων κρεάτων, αυξάνει την πιθανότητα για εκδήλωση καρκίνου του παχέος εντέρου.

👉 Υπέρβαρα ή Παχύσαρκα άτομα:  Οι υπέρβαροι ή ακόμη περισσότερο οι παχύσαρκοι άνθρωποι παρουσιάζουν βάση μελετών αυξημένη  πιθανότητα εμφάνισης των παρακάτω 11 κακοηθειών:

* Παχέος Εντέρου

* Μαστού (κυρίως σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες)

* Χοληδόχου κύστεως

* Νεφρών

* Ήπατος

* Οισοφάγου

* Ωοθηκών

* Παγκρέατος

* Προστάτη

* Στομάχου

* Ενδομητρίου

👉 Πάνω από το φυσιολογικό αύξηση του σωματικού βάρους κατά την ενήλικη ζωή: Όταν αυξάνεται το σωματικό βάρος πέρα από το φυσιολογικό στην ενήλικη ζωή, παρουσιάζεται βάση των μελετών, αύξηση της πιθανότητας  για εκδήλωση κακοήθειας, με αυξημένη συσχέτιση με τον καρκίνο του μαστού (σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες).

👉 Κατανάλωση φαγητών/τροφών που συντηρούνται σε αλάτι: Η κατανάλωση τροφών που η συντήρηση τους γίνεται σε αλάτι αυξάνει την πιθανότητα για τον καρκίνο του στομάχου (π.χ. ψάρια, φαγητά τύπου ανατολικής Ασίας κτλ).

👉 Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ: Η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει την πιθανότητα για τις ακόλουθες κακοήθειες:

* Παχέος εντέρου

* Μαστού (σε προ- και μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες)

* Ήπατος

* Στοματικής κοιλότητας, Φάρυγγος, Λάρυγγος

* Οισοφάγου

* Στομάχου

👉 Γλυκαιμικό Φορτίο: Το γλυκαιμικό φορτίο αποτελεί έναν όρο που χαρακτηρίζει το πόσο αυξάνεται το σάκχαρο αίματος ενός ατόμου από τη διατροφή του.  Διαπιστώθηκε από μελέτες πως όταν το γλυκαιμικό φορτίο είναι σταθερά και παθολογικά αυξημένο (διαβητικό & προδιαβητικό στάδιο), υπάρχει αυξημένη πιθανότητα για εκδήλωση κακοήθεια στο ενδομήτριο, στο ήπαρ, στο παχύ έντερο, στο μαστό και στην ουροδόχο κύστη. Αναμένονται περαιτέρω αποτελέσματα ιατρικών μελετών στο πολύ σοβαρό αυτό θέμα.

👉 Οι Αφλατοξίνες:  Οι αφλατοξίνες είναι τοξικοί μεταβολίτες που παράγονται από ορισμένους μύκητες σε τρόφιμα και ζωοτροφές. Τρόφιμα που παραμένουν επί μακρόν αποθηκευμένα και κατά την αποθήκευσή τους εκτίθενται σε συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας και υγρασίας διατρέχουν υψηλό κίνδυνο μόλυνσης από τους μύκητες που παράγουν αφλατοξίνες. Αράπικα φιστίκια, ξηροί καρποί (ιδιαίτερα αυτοί που παράγονται σε εξωτικές περιοχές όπως τα καρύδια πεκάν), τα μπαχαρικά, το καλαμπόκι, το σιτάρι, τα ξηρά φρούτα, δημητριακά πρωινού είναι από τα πιο επιρρεπή είδη τροφίμων τα οποία κινδυνεύουν να προσβληθούν από μύκητες που παράγουν αφλατοξίνες.

Η χρόνια έκθεση σε μικρές ποσότητες συνδέεται με υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης καρκινωμάτων με κύριο όργανο προσβολής το ήπαρ. Επειδή οι αφλατοξίνες χαρακτηρίζονται από διεθνείς επιστημονικούς οργανισμούς ως ένα από τα πιο διαδεδομένα παγκόσμια καρκινογόνα, είναι φρόνιμα να γνωρίζουμε τον κίνδυνο αυτό και να λαμβάνουμε μέτρα προφύλαξης, δηλαδή να προτιμάμε φρέσκα προϊόντα και να μην αποθηκεύουμε επί μακρόν τα τρόφιμα, να τοποθετούμε τα ευπαθή τρόφιμα (π.χ. ξηρούς καρπούς) στο ψυγείο, να αποφεύγουμε να τρώμε ξηρούς καρπούς που μοιάζουν μουχλιασμένοι, αποχρωματισμένοι ή ζαρωμένοι και να προτιμάμε γενικά να αγοράζουμε επώνυμα προϊόντα που είναι πιστοποιημένα με συστήματα διασφάλισης της ποιότητας τους.

🔵 Ας περιγράψουμε τώρα τις παρακάτω διατροφικές κατηγορίες που σχετίζονται βάση ιατρικών  μελετών με μείωση των πιθανοτήτων εμφάνισης καρκίνου.

✨ Κατανάλωση λαχανικών: Η κατανάλωση λαχανικών (κυρίως μη-αμυλούχων λαχανικών π.χ. μπρόκολο, λάχανο, σπανάκι, κουνουπίδι, καρότο, μαρούλι, αγγούρι, ντομάτα, πράσο), μειώνει σημαντικά την  πιθανότητας για εκδήλωση κακοήθειας γενικότερα, αλλά έχει επίσης διαπιστωθεί πως συνδέεται και ειδικότερα με μείωση της πιθανότητας εκδήλωσης κακοήθειας  στη στοματική κοιλότητα, στο φάρυγγα και στο λάρυγγα.

✨ Κατανάλωση Φρούτων: Η κατανάλωση φρούτων μειώνει επίσης σημαντικά την  πιθανότητας για εκδήλωση κακοήθειας γενικότερα, αλλά έχει επίσης διαπιστωθεί πως συνδέεται και ειδικότερα με μείωση της πιθανότητας εκδήλωσης κακοήθειας  στη στοματική κοιλότητα, στο φάρυγγα και στο λάρυγγα.

✨ Κατανάλωση φυτικών ινών στη διατροφή: Τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε ίνες μειώνουν την πιθανότητα για εκδήλωση καρκίνου του παχέος εντέρου. Παραδείγματα τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε ίνες είναι τα λαχανικά, τα φρούτα, ξηροί καρποί, σπόροι, όσπρια, καθώς και προϊόντα ολικής όπως δημητριακά, μακαρόνια, ρύζι και ψωμί (πάντα με μέτρο).

Κωνσταντινος Κρητικος

Δρ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΡΗΤΙΚΟΣ

Διδάκτωρ Ιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών

Ειδικός Παθολόγος, MD, PhD, SCOPEce

fR. OXFORD UNIVERSITY Press, UK

 

#########