Η χαρουπιά είναι ένα ιθαγενές φυτό και καλλιεργείται κυρίως στη χώρα μας αλλά και σε άλλες Μεσογειακές χώρες . Ιδιαίτερα το κλίμα της Κρήτης είναι ιδανικό για την καλλιέργεια της χαρουπιάς η οποία ανθίζει κυρίως το φθινόπωρο. Καρπό της χαρουπιάς αποτελεί το χαρούπι το οποίο είναι γλυκό, εύγεστο , αρκετά θρεπτικό με ευεργετικές ιδιότητες για τον οργανισμό. Περιέχει πρωτεΐνη, βιταμίνη Α, βιταμίνη D, βιταμίνες του συμπλέγματος Β (Β2, Β3, Β6 κ.α.) , ασβέστιο, σίδηρο, κάλιο, μαγνήσιο, φώσφορο, χαλκό, χρώμιο, νικέλιο κ.α. Περιέχει επίσης και πολλά φυσικά σάκχαρα που αποτελούν το 30-40% του συνολικού βάρους του χαρουπιού.
Τα χαρούπια είναι εύπεπτα, έχουν θεραπευτικές ιδιότητες και δε προκαλούν αλλεργίες. Είναι ιδανική τροφή για άτομα με δυσανεξία στη γλουτένη(ασθένεια κοιλιοκάκη ) . Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για όλες τις διαταραχές των πνευμόνων π.χ. σε περιπτώσεις αλλεργικού άσθματος, χρόνιας βρογχίτιδας, εμφυσήματος και καρκίνου των Πνευμόνων. Είναι ιδανικό για άτομα που έχουν έλλειψη σιδήρου, αναιμία, οστεοπόρωση κ.α.
Τα βασικά προϊόντα που παράγονται από το καρπό της χαρουπιάς είναι ο λοβός (τρίμμα- κόμμι) και ο σπόρος. Από το τρίμμα παράγεται το αλεύρι, το λεγόμενο χαρουπάλευρο το οποίο περιέχει αρκετές βιταμίνες και ιχνοστοιχεία και χρησιμοποιείται στη μαγειρική και ζαχαροπλαστική. Ένα άλλο προϊόν που παράγεται από το τρίμμα του χαρουπιού είναι το χαρουπόμελο. Το σιρόπι του χαρουπιού είναι υποκατάστατο του μελιού και της ζάχαρης και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως γλυκαντικό σε κέικ ή γιαούρτι ή ακόμα και ως dressing στις σαλάτες. Είναι εξαιρετικά θρεπτική τροφή, με μειωμένη περιεκτικότητα σε λίπος , είναι πλουσιότερο σε ασβέστιο ακόμα και από το γάλα , ενώ περιέχει φώσφορο, φυτικές ίνες, υδατάνθρακες, βιταμίνες Α και D, σίδηρο, κάλιο, μαγνήσιο, ριβοφλαβίνη κ.α. Έχει την ιδιότητα να καταπραΰνει το στομάχι, βοηθά στην ομαλή λειτουργία του εντέρου καθώς και σε αναπνευστικά προβλήματα. Είναι χαμηλής περιεκτικότητας σε νάτριο, γεγονός που διευκολύνει άτομα με αυξημένη αρτηριακή πίεση.
Ο σπόρος της χαρουπιάς χρησιμοποιείται στις φαρμακοβιομηχανίες, ως συμπλήρωμα διατροφής, φυσικό συντηρητικό, για την παραγωγή καλλυντικών, για την κατασκευή δίσκων βινυλίου κ.α.
Από το χαρουπόμελο μπορούμε να παρασκευάσουμε διάφορα προϊόντα όπως τη λεγόμενη χαρουπολάτα , παστέλι από χαρουπόμελο, μπάρες δημητριακών κ.α. Όλα αυτά τα προϊόντα αποτελούν υγιεινά σνακ για τον οργανισμό καθώς δεν περιέχουν κρυσταλλική ζάχαρη που περιέχουν τα συμβατά σνακ.
Εύκολα λοιπόν μπορεί κάποιος να βελτιώσει τη διατροφή του αλλά και την ποιότητα της ζωής του, αντικαθιστώντας τις γλυκαντικές ουσίες που χρησιμοποιεί με λιχουδιές και σνακ από το πολύτιμο χαρούπι και τα υποπροϊόντα του, μιας και αυτά αυξάνουν τις αντιοξειδωτικές ουσίες και θωρακίζουν το ανοσοποιητικό σύστημα.
Νικολέτα Καψωριτάκη
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
