Η ταινία «Ο λόγος του βασιλιά», που ξεκινά να προβάλλεται στις κινηματογραφικές αίθουσες την ερχόμενη εβδομάδα πραγματεύεται τη θεραπευτική σχέση του βασιλιά Γεώργιου του 6ου της Αγγλίας που τραυλίζει με το λογοθεραπευτή του.Η ταινία φέρνει στην επικαιρότητα το θέμα του τραυλισμού και των άλλων διαταραχών ροής της ομιλίας. Ο τραυλισμός αφορά στο 1% των ενηλίκων προσώπων, των εφήβων και των παιδιών σχολικής ηλικίας.
Τα κολλήματα και οι επαναλήψεις συλλαβών, οι συσπάσεις του προσώπου και η απώλεια βλεμματικής επαφής είναι μερικά από τα λεκτικά συμπτώματα του τραυλισμού. Ο φόβος του ακροατηρίου, η αποφυγή περιστάσεων, ο θυμός, η απογοήτευση, ο περιορισμός της ομιλίας και η απώλεια ελέγχου της, κυρίως σε επικοινωνιακές περιστάσεις με πολυπληθές ή «απειλητικό» ακροατήριο είναι αντιδράσεις και συναισθήματα που βιώνουν καθημερινά οι έφηβοι και οι ενήλικοι που τραυλίζουν. Η δυσκολία στην ομιλία μπορεί να τους κάνει αποδέκτες κοροϊδευτικών σχολίων , να τους οδηγεί στον αποκλεισμό ή στην απομόνωση.
Τα παιδιά σχολικής ηλικίας που σταδιακά μεταβαίνουν από μια φάση ασυνείδητου τραυλισμού στη συνειδητοποίηση της δυσκολίας τους αρχίζουν να αναπτύσσουν αμυντικούς μηχανισμούς που οδηγούν σε συμπεριφορές αποφυγής. Αποφυγή λέξεων, προσώπων, συμμετοχής σε «δύσκολες» περιστάσεις επικοινωνίας.
Σήμερα γνωρίζουμε ότι:
O τραυλισμός είναι μια νευρογλωσσική διαταραχή που οφείλεται σε μία γενετικά κληρονομούμενη προδιάθεση.
- Ο κίνδυνος εμφάνισης και εδραίωσης του τραυλισμού είναι 4 φορές μεγαλύτερος στα αγόρια από ότι στα κορίτσια και 3 φορές μεγαλύτερος όταν υπάρχει πρόσωπο που τραυλίζει στην ίδια οικογένεια.
- Ελλείμματα στη γλωσσική ανάπτυξη, συναισθηματική ανωριμότητα, υπερβολικές απαιτήσεις, πιέσεις του περιβάλλοντος του παιδιού που το παιδί δυσκολεύεται να διαχειριστεί, λανθασμένες αντιδράσεις στην εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων, σημαντικά γεγονότα όπως ο ερχομός αδελφού ή το ξεκίνημα του σχολείου, μπορούν να πυροδοτήσουν την εμφάνιση ή τη διατήρηση του τραυλισμού.
- Οι γονείς δεν ευθύνονται για την εμφάνιση του τραυλισμού αλλά μπορεί να παίξουν σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπισή του.
- Οι γονείς θα πρέπει άμεσα να απευθύνονται σε εξειδικευμένο λογοθεραπευτή για τις πρώτες συμβουλές και οπωσδήποτε μέσα στο πρώτο εξάμηνο από την εκδήλωση των πρώτων συμπτωμάτων, ακόμα και αν μέσα σε αυτό το διάστημα υπάρχουν περίοδοι που το παιδί δεν τραυλίζει καθόλου.
- Ο τραυλισμός δεν περνάει από μόνος του. Εκείνο που περνάει είναι μια παροδική απώλεια της ροής της ομιλίας που εμφανίζεται περίπου στα 2-2,5 χρόνια στο 5% των παιδιών αυτής της ηλικίας. Για τα περισσότερα από αυτά τα παιδιά η δυσκολία αυτή ξεπερνιέται συνήθως μέσα στον πρώτο χρόνο από την εμφάνισή της.
- Κατά την προσχολική ηλικία με την έγκαιρη παρέμβαση η εδραίωση και μονιμοποίηση του τραυλισμού μπορεί να αποφευχθεί.
- Από τη σχολική ηλικία και μετά, η λογοθεραπεία μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά στη μείωση της έντασης και της συχνότητας των συμπτωμάτων, στη ελαχιστοποίηση των συνεπειών του τραυλισμού, στην πρόληψη – αποτροπή της εξέλιξης του σε πολυπλοκότερα στάδια της δυσκολίας, σε θετική στάση στην επικοινωνία.
- Οι ενήλικοι που τραυλίζουν ανεξάρτητα από ηλικία μπορούν να καταφέρουν εξαιρετικά σημαντική αύξηση της ευφράδειας, μείωση της συχνότητας και έντασης των στιγμών του τραυλισμού, ευκολότερη επικοινωνία, θετική αλλαγή στον επικοινωνιακό τους ρόλο.
Γιώργος Φούρλας
Θεραπευτής Λόγου και Ομιλίας,
M.Ed., M.Sc. SLT, MRCSLT
City University, London, U.K
Διευθυντής ΚΕΘΤ
