Σταθερό οικονομικό περιβάλλον το οποίο θα ευνοεί την φαρμακευτική αγορά, έμφαση στα γενόσημα σκευάσματα που θα εξορθολογήσουν τις δαπάνες υγείας, εθνική στρατηγική εξωστρέφειας, ενίσχυση της φαρμακευτικής τεχνολογίας και έρευνας, κλειστοί προϋπολογισμοί στα ταμεία, συνετή επένδυση στην υγεία, ισότιμη πρόσβαση των ασθενών στο υγειονομικό σύστημα και τελικά ένα δίκαιο, ισότιμο και αποτελεσματικό σύστημα το οποίο θα δημιουργεί εκτός των άλλων και νέα γνώση
, πρότειναν εκπρόσωποι της φαρμακοβιομηχανίας, υγειονομικών φορέων και καθηγητές Οικονομικών της Υγείας, κατά την διάρκεια Ημερίδας με θέμα «Υγεία και φάρμακο στα χρόνια της Κρίσης και του Μνημονίου 2011» που οργάνωσε η StatBank την Τρίτη 29 Μαρτίου στο ξενοδοχείο Park.
Στα πλαίσια της ημερίδας, δόθηκε και ο Οδηγός της Stat bank για την υγεία και το φάρμακο 2011 στο οποίο αποτυπώνονται τα αποτελέσματα των παραγωγικών, εμπορικών και εισαγωγικών φαρμακευτικών επιχειρήσεων για το 2010 καθώς και οι εκτιμήσεις της επιστημονικής κοινότητας και των υγειονομικών φορέων, για το πως διαμορφώνεται σήμερα η κατάσταση στην υγεία και ειδικότερα στο φάρμακο.
Αναλυτικά οι τοποθετήσεις των ομιλητών είχαν ως εξής:
Ο επικεφαλής του τομέα Πολιτικής Ευθύνης της Ν. Δημοκρατίας βουλευτής και πρώην υφυπουργός Υγείας κ. Αθανάσιος Γιαννόπουλος, υπογράμμισε ότι ο τομέας του φαρμάκου έχει πολλές διαστάσεις όπου εκτός από την οικονομική του, έχει έντονα κοινωνική διάσταση. Χωρίς να θίξουμε την ποιότητα, συνέχισε, θέλουμε καλό και φθηνό φάρμακο. Αλλά πρέπει να υπάρχουν απόλυτες ενδείξεις, ελεγκτικοί, οικονομικοί και ποιοτικοί μηχανισμοί και να υπολογισθεί το κόστος των ασφαλιστικών ταμείων. Για τον Οργανισμό Περίθαλψης Ασφαλισμένων Δημοσίου (ΟΠΑΔ) πρότεινε να δημιουργηθεί ένα αλληλόχρεος λογαριασμός στην τράπεζα Πειραιώς προκειμένου να τακτοποιούνται έγκαιρα και σωστά οι φαρμακοποιοί.
Ο καθηγητής Οικονομικών της Υγείας Κοσμήτωρ της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ) κ. Γιάννης Κυριόπουλος, αναφέρθηκε στις μεγάλες ανισότητες που υπάρχουν στην υγεία, οι οποίες συνδέονται με το εισόδημα και την εκπαίδευση, καθώς και στην ανάγκη ορθής κατανομής των περιορισμένων οικονομικών πόρων, η οποία γίνεται ακόμη πιο επιτακτική σε περιόδους οικονομικής ύφεσης.
Τόνισε, ότι είναι πολύ υψηλή η δαπάνη για την υγεία στην χώρα μας αλλά η δημόσια και όχι η ιδιωτική. Για το φάρμακο σημείωσε, ότι όταν ανεβαίνουν οι τιμές, ανεβαίνει και η ζήτηση, ενώ η φαρμακευτική τεχνολογία αποτελεί το οπλοστάσιο της υγείας. Οι χρήστες υγείας, συνέχισε, στις ημέρες μας έχουν λιγότερα εμπόδια για να αγοράζουν φάρμακα, ενώ υπάρχει μεγάλη εξέλιξη όγκου και κατανάλωσης και η Ελλάδα είναι φθηνή χώρα στην ΕΕ όσον αφορά τις τιμές. Για τα καινοτόμα φάρμακα, υπογράμμισε ότι από το 2000 και μετά υπάρχει μεγάλο ποσοστό καινοτόμων σκευασμάτων στην αγορά, συγκεκριμένα το 75% των φαρμάκων είναι καινοτόμα και άρα ακριβότερα. Για το θέμα της υποκατάστασης των σκευασμάτων, ο καθηγητής τόνισε ότι η χώρα δεν ήταν έτοιμη να δεχθεί ένα τσουνάμι, όπως αποδείχθηκε ότι ήταν. Αγοράζαμε ό,τι ήταν νέο και καινοτόμο με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί έκρηξη στις δαπάνες και ως εκ τούτου να μην μπορούν να πληρώνουν όλοι.
Στα μέτρα πολιτικής που πρότεινε είναι: τιμολόγηση φαρμάκουμε βάση τις τρεις χαμηλότερες τιμές των 27 χωρών της ΕΕ, αναπροσαρμογή των τιμών σε ετήσια βάση, επώνυμα generics σε ποσοστό 60-65%, ασφαλιστικές τιμές αναφοράς, έλεγχος όγκου σκευασμάτων ενώ για την ηλεκτρονική συνταγογράφηση, τόνισε ότι θέλει πολύ δουλειά ακόμη.
Ο αντιπρόεδρος της Novartis Hellas και γενικός γραμματέας του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων (ΣΦΕΕ)Ελλάδος κ. Κων. Φρουζής επεσήμανε ότι στην ελληνική αγορά υπάρχει ένα σοφό μείγμα πολυεθνικών και ελληνικών εταιρειών, ενώ πρότεινε κάποια στιγμή, η φαρμακοβιομηχανία να μιλήσει με τον Δημόσιο τομέα. Δεν επενδύουμε σωστά τα χρήματα για την υγεία, συνέχισε, και αυτό προκύπτει από τα ποσά που δαπανάμε. Συγκεκριμένα οι δαπάνες για την υγεία ανέρχονται στο 9,6% του ΑΕΠ ενώ ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ ανέρχεται στο 8,9%. Ο εξορθολογισμός των δαπανών δεν θα έρθει μόνο από το φάρμακο, το οποίο αποτελεί το 20% της δαπάνης αλλά και από τα άλλα υγειονομικά πεδία, ενώ υποστήριξε, ότι δεν υπάρχει χώρα που να μην αυξάνεται η φαρμακευτική δαπάνη. Μεγάλη έμφαση έδωσε τέλος στο θέμα της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης η οποία όπως είπε, γίνεται ο μεγαλύτερος ρυθμιστικός παράγοντας στην αγορά της υγείας και του φαρμάκου.
Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) κ. Θεόδωρος Κωλέτης τόνισε ότι η ελληνική φαρμακοβιομηχανία αποτελεί έναν ζωτικό κλάδο της οικονομίας, ενώ τα επώνυμα γενόσημα αποτελούν την λύση παγκοσμίως στο πρόβλημα της αύξησης των δαπανών υγείας. Επομένως, απαιτείται μία διαφορετική πολιτική για την αντιμετώπιση των generics. Οι ελληνικές επιχειρήσεις – μέλη της ΠΕΦ- τα τελευταία χρόνια έχουν υλοποιήσει επενδύεις ύψους 700 εκατομ.ευρώ, ενώ οι 10 πρώτες εταιρείες της ΠΕΦ έχουν 8.000 προσωπικό σε σύνολο 15.000 ατόμων. Οι ελληνικές βιομηχανίες διατηρούν το 60% με 70% των θέσεων εργασίας του κλάδυ συνολικά.
Ο πρόεδρος της Pharmathen και γενικός γραμματέας της Πανελλήνιας Ενωσης Φαρμακοβιομηχανίας κ. Βασίλειος Κάτσος, αναφέρθηκε στην ανάγκη για μία εθνική στρατηγική εξωστρέφειας, ως το αποτελεσματικότερο «όχημα» για ανάπτυξη αλλά και ανάχωμα κατά της κρίσης και ….κάρφωσε την Πολιτεία, λέγοντας ότι δεν κάνουμε παράλληλες εξαγωγές αλλά εξαγωγές. Η Εθνική φαρμακοβιομηχανία, συνέχισε, αποτελεί εθνικό κεφάλαιο για την χώρα, αλλά δεν έχει προσεχθεί όπως θα έπρεπε. Ζήτησε μάλιστα κίνητρα για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις καθώς και άμεση επιστροφή ΦΠΑ στις φαρμακευτικές επιχειρήσεις. Η Pharmathen – η οποία συγκαταλλέγεται στις 200 μεγαλύτερες βιομηχανίες και στις 150 πιο κερδοφόρες της χώρας- το περασμένο καλοκαίρι, εγκαινίασε μία νέα επένδυση στις Σάπες Ροδόπης ύψους 41 εκατομ.ευρώ. Η εταιρεία την τελευταία πενταετία είδε 5πλασιασμό των οικονομικών της μεγεθών, έχει σημαντική εξαγωγική δραστηριότητα σε 85 χώρες, διαθέτει 35 διεθνή διπλώματα ευρεσιτεχνίας ενώ επενδύει ετησίως σε έρευνα και ανάπτυξη 20 εκατομ. ευρώ.
Ο καθηγητής Οικονομικών της Υγείας στο πανεπιστήμιο Αθηνών κ. Γιάννης Υφαντόπουλος, τόνισε ότι στην Ελλάδα παρά το υψηλό ποσοστό (9,6%) του ΑΕΠ που διαθέτουμε στην υγεία, το έλλειμμα στην αποτελεσματικότηυα των υπηρεσιών υγείας ανέρχεται στο 30%. Υπάρχουν ανεξέλεγκτες συνταγογραφήσεις, συνέχισε, οι γιατροί συμβάλλουν στην υπερβολική κοστολόγηση του συστήματος, ενώ η δαπάνη για τα φάρμακα είναι υποτιμολογημένη σε σχέση με το ΑΕΠ, έχουμε δηλαδή φθηνό φάρμακο. Η οικονομική κρίση μας οδηγεί σε νέες ανάγκες, οι χαμηλές τιμές στο φάρμακο έχουν καταστροφικά αποτελέσματα, ενώ η λίστα έφερε τελικά αντίθετα αποτελέσματα από τα επιθυμητά. Την περίοδο της οικονομικής ύφεσης, κατέληξε, η έρευνα και η καινοτομία στον τομέα της υγείας αποτελούν τους ουσιαστικότερους παράγοντες για την δημιουργία νέας γνώσης που θα συμβάλλει στην βελτίωση της υγείας του πληθυσμού.
Ο πρόεδρος του ΕΟΦ κ. Γιάννης Τούντας, υπογράμμισε στην ομιλία του, ότι από την στιγμή που ανέλαβε καθήκοντα στον Οργανισμό, «στόχος ήταν να μειώσουμε την φαρμακευτική δαπάνη και το μόνο εφόδιο που είχαμε, ήταν η μείωση των τιμών. Και συνέχισε: «μαζέψαμε την ασυδοσία που αφορά στα Ιατρικά Συνέδρια τα οποία επί πολλά χρόνια ήταν πρόκληση για την αγορά και επιχειρούμε να δώσουμε λύση στο θέμα των Κλινικών μελετών. Συγκεκριμένα, από τον Οκτώβριο του 2009 υπήρχαν στον ΕΟΦ συσσωρευμένες αιτήσεις για Κλινικές Μελέτες αλλά σήμερα έχουμε συστήσει μία Επιτροπή Δεοντολογίας η οποία θα τις αξιολογήσει». Σημειωτέον, οι Κλινικές Μελέτες αποτελούν ένα καλό έσοδο για τον Οργανισμό. Η πιο σημαντική μας όμως προσπάθεια συνέχισε, έχει να κάνει με την υλοποίηση ενός μεγάλου έργου που ξεκινήσαμε για την ηλεκτρονική καταγραφή της διακίνησης των φαρμακευτικών προιόντων στις εταιρείες, τις φαρμακαποθήκες στα νοσοκομεία και στα φαρμακεία. Βεβαίως όλοι αυτοί οι στόχοι, θα πρέπει να ενσωματωθούν σε ένα γενικότερο σχέδιο για την πολιτική φαρμάκου στην χώρα.
Για τις ελλείψεις φαρμάκων στην αγορά, τόνισε ότι δεν έχουν ευθύνη μόνο οι χονδρέμποροι αλλά και οι ίδιες οι φαρμακευτικές εταιρείες και για αυτό ο ΕΟΦ προχώρησε σε ποινές. Προχωράμε τέλος σημείωσε, σε αναδιάρθρωση του ΕΟΦ τόσο σε ποσοτικούς στόχους όσο και σε ποιοτικούς.
Ο πρόεδρος του ΟΠΑΔ κ. Κυριάκος Σουλιώτης επεσήμανε ότι υπάρχει μία συστημική μονομέρεια στο φάρμακο. Ο ΟΠΑΔ προσπαθεί με την μετατροπή του σε Ασφαλιστικό ταμείο, να συμμαζέψει τα οικονομικά του, να λειτουργήσει με καθαρά ιδιωτιοικονομικά κριτήρια, να είναι συνεπής και οργανωμένος και είναι γεγονός ότι το κάνει, καθώς μεταξύ άλλων δεν έχει εισφοροδιαφυγή. Εφεξής ο Οργανισμός θα έχει συγκεκριμένους προυπολογισμούς κάθε μήνα και θα λειτουργεί με λιγότερους υπαλλήλους- από 2000 μειώθηκαν σε 600. Βεβαίως βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα με τους φαρμακοποιούς, συνέχισε, ωστόσοεμείς προχωράμε στην εξόφληση των οφειλών τους με 250 εκατομ. ευρώ που θα τους δώσουμε, ώστε στο τέλος Απριλίου, να έχουν εξοφληθεί οι οφειλές μέχρι και τον Οκτώβριο του 2010. Ωστόσο τόνισε, υπάρχει η μαύρη τρύπα του ελλείμματος του ΟΠΑΔ των 600 εκατομ. ευρώ από το 2008. Αυτό που χρειαζόμαστε, είπε ο κ. Σουλιώτης, είναι σταθερότητα στο υγειονομικό και οικονομικό περιβάλλον, ενώ όσον αφορά το φάρμακο, θα λέγαμε ότι βρίσκεται πολύ κοντά στους στόχους του μνημονίου. Αυτό που κοστίζει πολύ και επιβαρύνει συνολικά το υγειονομικό κόστος κατέληξε, είναι η έρευνα για το φάρμακο.
Ο αντιπρόεδρος του ΠΕΦ κ. Θεόδωρος Τρύφων, σημείωσε ότι έχουμε αποτυχία στην φαρμακευτική πολιτική, καθώς πουθενά στον κόσμο δεν μπορούν να βγουν οι τιμές εφαρμόζοντας τις τρεις χαμηλότερες τιμές των 27 χωρών της ΕΕ. Το σημερινό σύστημα είναι το πιο αδιαφανές και άδικο των τελευταίων 20 ετών, η τιμολόγηση είναι λάθος ενώ θα πρέπει στο θέμα της λίστας, να χρησιμοποιηθεί ένα σύστημα τιμών αναφοράς. Ο κ. Τρύφων πρότεινε να τιμολογούνται τα εντός πατέντας με βάση τα ομοειδή τους σκευάσματα, να υπάρχει ασφαλιστική αποζημίωση, να υπάρχουν κλειστοί προυπολογισμοί στα ταμεία, να δημιουργηθεί σύστημα αναφοράς στα καινοτόμα φάρμακα και το επώνυμο γενόσημο φάρμακο να λειτουργήσει με τιμές αναφοράς από 60-90%.
Ο καθηγητής Οργάνωσης και Διοίκησης Υπηρεσιών υγείας στην ΕΣΔΥ κ. Νίκος Μανιαδάκης, υποστήριξε ότι δεν διαθέτουμε business plan στην χώρα, για την υγεία και το φάρμακο πράγμα πολύ σοβαρό που δημιουργεί ευρύτερες παρενέργειες, ενώ υπάρχουν πολλά μέτρα για να στηρίξουμε το σύστημα. Η υγεία δεν αποτελεί μόνο επένδυση στην οικονομία αλλά και στην κοινωνία και τον ίδιο τον άνθρωπο. Για κάθε 1 δολάριο που δαπανάμε για την υγεία, η οικονομία παίρνει πίσω 2,5 δολάρια.
Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδας και του Προμηθευτικού Συνεταιρισμού Φαρμακοποιών Αττικής κ. Ανδρέας Γαλανόπουλος, αναφέρθηκε στην ανάγκη να ακολουθήσουμε το τρίπτυχο : αδειοδότηση, τιμοδότηση, συνταγογράφηση, καθώς σήμερα λειτουργούμε χωρίς αρχές αδειοδότησης, τιμοδότησης και συνταγογράφησης. Η φαρμακευτική δαπάνη δημιουργείται εκτός των άλλων, όπως είπε, και από τη μέση αξία των πωλουμένων τεμαχίων, ενώ το 76% των κουτιών που διακινούνται στην αγορά είναι κάτω από την τιμή των 10 ευρώ.
