Η παρουσία μικροοργανισμών στα ούρα μπορεί να είναι με ή χωρίς συμπτώματα. Σε περίπτωση που ένας μικροοργανισμός υπερβαίνει σε ποσότητα τις 100000 ανά ml φρέσκου δείγματος ούρων , μιλάμε για ουρολοίμωξη. Αν το μικρόβιο εντοπίζεται στην ουρήθρα, έχουμε ουρηθρίτιδα, αν εντοπίζεται στην ουροδόχο κύστη-κυστίτιδα, στον προστάτη-προστατίτιδα και στη νεφρική πύελο-πυελονεφρίτιδα.
-Γιατί οι ουρολοιμώξεις προσβάλλουν περισσότερο τις γυναίκες;
Οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς σε ουρολοιμώξεις γιατί η γυναικεία ουρήθρα είναι ανατομικά κοντά στον κόλπο και στον πρωκτό, επιτρέποντας πιο εύκολη πρόσβαση των βακτηρίων που φυσιολογικά ενδημούν εκεί, στην ουροδόχο κύστη.
-Ποια είναι τα συμπτώματα;
Στην κυστίτιδα το σύνηθες σύμπτωμα είναι η αυξημένη συχνότητα ούρησης (συχνουρία), ο πόνος και η δυσκολία κατά την ούρηση (δυσουρία), το αίσθημα καύσους κατά την ούρηση (καυσουρία) και ο πόνος χαμηλά στην κοιλιά.
Η προστατίτιδα εμφανίζεται συνήθως με πόνο χαμηλά στην πλάτη, λίγα δυσουρικά ενοχλήματα, συχνά πυρετό και έντονο πόνο στη ψηλάφηση του προστάτη με δακτυλική εξέταση.
Η πυελονεφρίτιδα είναι σαφώς πιο σοβαρή κατάσταση, με υψηλό πυρετό με ρίγος, τάση για έμετο, έντονο πόνο στην πλάτη εκεί που ανατομικά αντιστοιχούν οι νεφροί, συχνά μικρός όγκος ούρων.
-Διαγνωση/ Ενδείκνυται η χρήση αντιβιοτικών-;
Σε υποψία ουρολοίμωξης είναι απαραίτητο να σταλεί γενική ούρων. Το αποτέλεσμα της γενικής το λαμβάνουμε σε λίγα λεπτά και αν είναι θετικό για νιτρώδη ή πυοσφαίρια ,
πρέπει ο θεράπων Ιατρός εμπειρικά να ξεκινήσει μία απλή αντιβίωση. Συγχρόνως και προ της έναρξης θεραπείας πρέπει να σταλεί και ένα δείγμα ούρων για καλλιέργεια και αντιβιόγραμμα (ευαισθησία του μικροοργανισμού σε διάφορες αντιβιώσεις). Όταν το αποτέλεσμα γίνει γνωστό ο Ιατρός υποχρεούται να επανεξετάσει τη χορηγούμενη αντιβίωση με βάση τις ευαισθησίες που προέκυψαν.
Ο υπέρηχος ή/και η κυστεοσκόπηση είναι χρήσιμα διαγνωστικά μέσα ιδιαίτερα σε παιδιά και άνδρες, σε υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις, σε πυελονεφρίτιδα, σε απομόνωση ασυνήθων μικροοργανισμών, σε επίμονη παρουσία αίματος στα ούρα (αιματουρία)
-Θεραπεία
Πιείτε άφθονα υγρά. Επικοινωνήστε με τον Ιατρό σας και ξεκινείστε μία απλή αντιβίωση. Σε μια απλή κυστίτιδα μία τριήμερη αγωγή στις γυναίκες και επταήμερη στους άνδρες με μια κοινή αντιβίωση που θα υποδείξει ο Ιατρός σας αρκεί.
Στην οξεία πυελονεφρίτιδα ενδέχεται να χρειαστεί εισαγωγή σε νοσοκομείο για ενδοφλέβια θεραπεία.
Στην προστατίτιδα συνιστούμε αγωγή με κινολόνες ( αντιβίωση που λαμβάνεται μόνον κατόπιν συνταγογράφησης ειδικευμένου Ιατρού) για τουλάχιστον τέσσερις εβδομάδες.
-Πρόληψη/ Πως μπορούμε να προστατευθούμε;
Η προφυλακτική αντιβίωση, συνεχώς ή άπαξ μετά τη σεξουαλική επαφή, μειώνει τα ποσοστά νόσου σε γυναίκες με υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις. Έχει επιστημονικώς αποδειχθεί ότι η πόση 200-750 ml ημερησίως χυμού από ένα είδος μούρου (φίγγι, αγγλ. Cranberry), μειώνει τον κίνδυνο ουρολοιμώξεων στις γυναίκες κατά 10-20%, εμποδίζοντας την προσκόλληση των βακτηρίων στο τοίχωμα της ουροδόχου κύστης.
Σε μεθεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, που παθαίνουν τρεις ή και περισσότερες ουρολοιμώξεις ετησίως και δεν λαμβάνουν οιστρογόνα από το στόμα, έχει αποδειχθεί ότι η ενδοκολπική χρήση οιστρογόνων (κρέμα οιστριόλης για 8 μήνες) τις περιορίζει σημαντικά.
Δεν έχει αποδειχθεί ότι η ούρηση μετά τη σεξουαλική επαφή μειώνει το ποσοστό ουρολοιμώξεων.
Μία καινοτόμο στρατηγική στην προφύλαξη, συνιστά η χρήση προβιοτικών, τα οποία ενδέχεται να αποτρέπουν τον αποικισμό του κόλπου από ουροπαθογόνα μικρόβια. Οι κλινικές μελέτες είναι σε εξέλιξη.
Τέλος, στο τελευταίο στάδιο ανάπτυξης τελούν εμβόλια για τα πιο κοινά ουροπαθογόνα μικρόβια.
Γεράσιμος Καρούσος
Ειδικός Παθολόγος,
Διευθυντής Παθολογικής Κλινικής,
Νοσοκομείο «ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ»
Ο Γεράσιμος Καρούσος αποφοίτησε πρώτος από την Πρότυπο Σχολή Αναβρύτων το 1992 και εισήλθε κατόπιν πανελληνίων εξετάσεων στην Ιατρική σχολή Αθηνών.
Ολοκλήρωσε το εξαετές προπτυχιακό πρόγραμμα το 1998 και πραγματοποίησε την υπηρεσία υπαίθρου στο Κέντρο Υγείας Δημητσάνας.
Μεταξύ των ετών 1999 και 2002, υπήρξε μεταπτυχιακός φοιτητής στο τμήμα Ανθρώπινης Γενετικής της Ιατρικής Σχολής Πατρών, όπου αρίστευσε.
Το 2003 συνέχισε την κλινική του εκπαίδευση στην ειδικότητα της Παθολογίας, στα Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία της Οξφόρδης και του Μάντσεστερ, στην Αγγλία.
Το 2007 κρίθηκε επιτυγχώς πλήρες μέλος του Βασιλικού Κολλεγίου Παθολόγων του Λονδίνου.
Μεταξύ 2007 και 2008 εξειδικεύεται στα Πνευμονικά Νοσήματα και στο Σακχαρώδη Διαβήτη στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Μπλάκμπερν .
Το 2008 επιστρέφει στην Ελλάδα και έκτοτε εργάζεται ως Διευθυντής Παθολογικής Κλινικής στο Νοσοκομείο «ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ»
Έχει συμμετάσχει σε εκατοντάδες διεθνή και ελληνικά ιατρικά συνέδρια με πρωτότυπες εργασίες και είναι μέλος διεθνών ιατρικών οργανισμών όπως IBRO, RCP, ANWICU, SAMUK.
Είναι ένθερμος υποστηρικτής της πρόληψης στον τομέα της Υγείας και ενεργό μέλος στην αντικαπνιστική εκστρατεία με δεκάδες ομιλίες σε κοινωνικούς και ιδιωτικούς φορείς.
