Η παιδική ηλικία  είναι η περίοδος που ο άνθρωπος υφίσταται πολλές μεταβολές στην γνωστική, βιοσωματική και ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του. Περνάει από το στάδιο της βρεφικής ηλικίας, ένα εντελώς προστατευμένο περιβάλλον, στις πρώτες κοινωνικές ομάδες και αναπτυξιακές μεταβολές που θα ολοκληρωθούν στην εφηβική ηλικία.

Κάνει τα πρώτα του κοινωνικά βήματα με τις ομάδες παιχνιδιού που δημιουργούνται  μεταξύ συνομηλίκων και εμφανίζονται οι πρώτες λογικές νοητικές πράξεις. Έχοντας την πλήρη αποδοχή από το οικογενειακό του περιβάλλον εισέρχεται με μία εμπιστοσύνη και μια αφέλεια στην κοινωνία του σχολείου. Τόσο το οικογενειακό όσο και το ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο που περιβάλουν το παιδί, το οπλίζουν με τα κατάλληλα εφόδια για την μετέπειτα εξέλιξη του. Τι συμβαίνει όταν η δυναμική του ενός από των δύο πλαισίων αλλάζει; 

 Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν αλλαγές στο κοινωνικό  και εργασιακό περιβάλλον της χώρας μας οι οποίες έχουν άμεση επίδραση στην ψυχική υγεία του πληθυσμού. Οι γονείς είτε αγωνιούν μέσα στην αβεβαιότητα της εργασιακής τους πορείας, είτε αγωνίζονται να προσφέρουν τα αναγκαία στα παιδιά τους, παρά την έλλειψη πόρων που τυχόν δημιουργείται από την απόλυση του ενός ή και των δύο. Οι αντιξοότητες αυτές, προκαλούν πρωτόγνωρο άγχος στους γονείς το οποίο αποτυπώνεται στη συμπεριφορά τους, είτε με σημάδια βαριάς κατάθλιψης και παραίτησης, είτε με την μορφή επιθετικότητας. Όσο και να θέλουν να προστατέψουν το παιδί από τα άγχη και από τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης, πάντα θα υπάρχει ένα άλλο παιδί στις ομάδες του σχολείου που θα έχει επηρεαστεί και θα επηρεάζει με τη σειρά του και τους συνομήλικους του.

 Οι γονείς πλέον, πέρα από τις δικές τους καταστάσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν, θα πρέπει να βρουν νέες προσεγγίσεις στην ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του παιδιού. Το παιδί στην ηλικία των 7 ετών έως την εφηβεία δεν έχει την πλήρη νοητική και συναισθηματική ανάπτυξη να αντιληφθεί τι σημαίνει κρίση και ποιες είναι οι  επιπτώσεις στη ζωή μας.

 Πως θα πρέπει οι γονείς να διαχειριστούν τις συνέπειες της κρίσης σε σχέση με το παιδί τους; Η πρώτη προσπάθεια έγκειται στην οχύρωση του οικογενειακού πλαισίου από τις αρνητικές επιπτώσεις και τη σταθεροποίηση του ψυχικού και συναισθηματικού  υπόβαθρου της οικογένειας. Αν οι ίδιοι οι γονείς δεν αντιμετωπίσουν τα αρνητικά συναισθήματα τους, πως θα δώσουν  έναυσμα στα παιδιά να αναπτυχθούν αποτελεσματικά μέσα σε αυτή τη δύσκολη κατάσταση που υπάρχει; Έχοντας οριοθετήσει τις δικές τους ανάγκες, δοθείσας της ευκαιρίας οφείλουν να εξηγούν στα παιδιά -χωρίς όμως να τα φορτώνουν συναισθηματικά- για την κατάσταση που τυχόν βιώνει η οικογένεια ή άλλες οικογένειες και συνομήλικοι των παιδιών. Τα παιδιά έχοντας μια σταθερότητα στο σπίτι αναπτύσσουν ευκολότερα τις συναισθηματικές, νοητικές και κοινωνικές τους ικανότητες και προσαρμόζονται ευκολότερα στις νέες απαιτήσεις του κοινωνικού status quo.

Η οικογενειακή γαλήνη σε συνάρτηση με τη τήρηση της ισορροπίας των θετικών και αρνητικών συναισθημάτων δημιουργεί πρόσφορο έδαφος στο παιδί  να αντιμετωπίσει τα νέα οικονομικοκοινωνικά δεδομένα. Θα μας εκπλήξει ευχάριστα η  ελαστικότητα και προσαρμοστικότητα που διαθέτει η σκέψη του παιδιού αν του δώσουμε την ευκαιρία να μας το αποδείξει.

Δουληγέρης Ιωάννης

#########