Παιδί & οικονομική κρίση: πώς να το βοηθήσετε να ανταπεξέλθει συναισθηματικά

 

Η οικονομική κρίση και οι δυσκολίες που δημιουργεί στο κοινωνικό σύνολο δεν μπορεί παρά να έχει αρνητικές επιπτώσεις και στα παιδιά μας. Τα συναισθήματα ανασφάλειας, αβεβαιότητας για το μέλλον, ο περιορισμός αρκετών αναγκών, τα αρνητικά συναισθήματαπου βιώνουν οι ενήλικοι μπορούν να μεταδωθούν στα παιδιά.

Ο τρόπος που η οικογένεια αντιμετωπίζει την οικονομική κρίση και τις δυσκολίες που μπορεί να έχει επιφέρει αυτή μέσα στην οικογένεια, είναι καθοριστικός παράγοντας για το πως τα παιδιά θα νιώσουν αλλά και θα μάθουν να αντιμετωπίζουν δύσκολες οικονομικές καταστάσεις. Για αυτό το λόγο οι γονείς, δάσκαλοι και όποιος έχει άμεση επαφή με τα παιδιά θα πρέπει να τα βοηθήσει να νιώσουν ασφάλεια ακόμη και εάν οι ίδιοι είναι θυμωμένοι και πιεσμένοι.

 

Συγκεκριμένα, υπάρχουν τρόποι που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι  ενήλικοι για να βοηθήσουν τα παιδιά λαμβάνοντας υπόψιν την ηλικία του παιδιού. Για παράδειγμα, τα μικρά παιδιά (προσχολικής ηλικίας), επειδή είναι εγωκεντρικά εξαιτίας της εξελεκτικής περιόδου που διανύουν, έχουν την τάση να ερμηνεύουν ότι αυτά που συμβαίνουν γύρω τους έχουν σχέση με εκείνα και ότι είναι δικό τους το φταίξιμο για αυτά.

Δεν είναι εύκολο να εξηγήσετε σε ένα μικρό παιδί τις δυσκολίες της οικονομικής κρίσης και τι ακριβώς είναι αυτή, μπορείτε όμως να τους εξηγήσετε με απλά λόγια ότι η οικονομική κρίση είναι μια παροδική δυσκολία, ότι δεν είναι δικό τους  το φταίξιμο για αυτή  και ότι θα είστε εντάξει εάν την αντιμετωπίσετε όλοι μαζί με την κατάλληλη υποστήριξη  από τα μέλη της οικογένειας.

 

Τα μεγαλύτερα παιδιά (δημοτικό) μπορούν να καταλάβουν τις περισσότερες πληροφορίες για την οικονομική κρίση, ενώ οι έφηβοι μπορούν να καταλάβουν τα περισσότερα γύρω από αυτήν  και να εκφραστούν συναισθηματικά. Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν τα μεγαλύτερα παιδιά και τους εφήβους με το να τους επιτρέψουν να εκφράσουν και να συζητήσουν μαζί τους  τις σκέψεις , τα συναισθήματα και τις ανησυχίες που μπορεί να έχουν σε σχέση με την κρίση και τις οικονομικές δυσκολίες της οικογένειας . Είναι σημαντικό οι γονείς να αναγνωρίσουν στα παιδιά ότι αυτά που αισθάνονται  ή οι ανησυχίες τους είναι φυσιολογικές αντιδράσεις και αναμενόμενες και ότι και οι ίδιοι οι γονείς ή και άλλοι ενήλικοι μπορεί να έχουν παρόμοια συναισθήματα. Το να νιώσουν τα παιδιά ότι οι γονείς τους  τα άκουσαν πραγματικά είναι πολύ σημαντικό γιατί νιώθουν ότι τα  καταλαβαίνουν και ότι αυτά που νιώθουν δεν είναι παράλογα.

Ένας άλλος τρόπος που βοηθάει σημαντικά είναι να αφήσετε τα παιδιά να σας οδηγήσουν εκείνα να καταλάβετε για το πόσο ανησυχούν για τις οικονομικές δυσκολίες σας.

 

Για παράδειγμα, εάν εκείνα δεν φαίνονται ανήσυχα ή δεν εστιάζονται στις δυσκολίες τότε μην αναφέρεται το θέμα των οικονομικών δυσκολιών ή της κρίσης. Από την άλλη πλευρά, επειδή ειδικά τα μικρά παιδιά μπορεί να μην εκφράζονται εύκολα αυτό δεν σημαίνει ότι δεν επηρεάζονται. Παρατηρείστε την συμπεριφορά τους και τις κοινωνικές τους επαφές ή μιλήστε ακόμη και με τους δασκάλους τους. Σε περίπτωση που εντοπίσετε ότι υπάρχει κάτι που τους ανησυχεί ρωτήστε τα, χωρίς να τα πιέζετε, για το τι νομίζουν για την σημερινή κατάσταση. Ακόμη και εάν δεν σας απαντήσουν αμέσως θα γνωρίζουν μέσα από την προσέγγισή σας ότι είστε εκεί για εκείνα και ότι νοιάζεστε για το τι σκέφτονται και ασθάνονται  και έτσι μπορεί να συζητήσουν μαζί σας αργότερα.

 

Τέλος, είναι πολύ σημαντικό να περνάτε ουσιαστικό χρόνο με την οικογένειά σας. Προσπαθήστε να κάνετε δραστηριότητες μαζί όπως να τρώτε μαζί, να κάνετε γυμναστική ή σπορ, να παίζετε παιχνίδια. Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τελευταίες έρευνες τα οικογενειακά γεύματα έχουν ευεργετικά οφέλη στην σωματική και ψυχική υγεία των μελών μιας οικογένειας (π.χ. τα παιδιά είναι πιο χαρούμενα, οι γονείς και τα παιδιά παρουσιάζουν λιγότερη ένταση και κατάθλιψη). Πάνω από όλα οι γονείς θα ήταν καλόν  να μην κρύβουν την αλήθεια από τα  παιδιά για την οικονομική τους κατάσταση διότι η αντίθετη στάση τα μπερδεύει και τα αγχώνει περισσότερο.

 

Παρόλα αυτά η αποφυγή αγχογόνων συζητήσεων ή τσακωμών μπροστά στα παιδιά είναι σημαντική ώστε να μην τα αναστατώσει. Η στάση των γονιών βοηθάει μόνο όταν μεταδίδει το αίσθημα της σταθερότητας και ασφάλειας στην ζωή τους πράγμα που θα τα βοηθήσει να ενσωματωθούν όσο λιγότερο επώδυνα γίνεται  και να μάθουν μέσα από την κρίση.

 

Σας εύχομαι Καλή Επιτυχία!