Πρόκειται για ένα πολύ χρήσιμο αδένα που βρίσκεται ακριβώς εκεί που τελειώνει η ουροδόχος κύστη και αρχίζει η ουρήθρα.
Ο προστάτης, που περιβάλλει την αρχή της ουρήθρας σ`ένα μήκος 5 περίπου εκατοστών, έχει διάμετρο, από το ένα πλάι στο άλλο, 4 περίπου εκατοστά. Ο προστάτης περιβάλλεται από μια κάψα, ας πούμε όπως ένα πορτοκάλι από μια χοντρή φλούδα. Η λειτουργία του είναι σημαντική γιατί παράγει το υγρό μέρος του σπέρματος, απαραίτητο για την κίνηση των σπερματοζωαρίων.
Ο καρκίνος του προστάτη είναι αρκετά συχνός;
Θεωρείται ότι στην Ευρώπη ένας άνδρας στους 12 θα παρουσιάσει καρκίνο του προστάτη κάποια στιγμή στη ζωή του. Συνήθως παρουσιάζεται μετά το 50ό έτος της ηλικίας. Η εμφάνισή του είναι δυνατή, κατ`εξαίρεση, και σε μικρότερες ηλικίες, μεταξύ των 45 και 50 ετών και πολύ πολύ σπανιότερα μεταξύ 40 και 45.
Οπωσδήποτε, όλοι οι καρκίνοι του προστάτη δεν εξελίσσονται το ίδιο επιθετικά.
Συνήθως, αλλά όχι πάντα, οι καρκίνοι που παρουσιάζονται σε νεότερες ηλικίες έχουν περισσότερη επιθετικότητα, είναι δηλαδή πιο κακοήθεις. Σε μεγαλύτερες ηλικίες, ιδίως δε μετά τα 80, υπάρχουν και καρκίνοι του προστάτη που εξελίσσονται βραδύτατα ή και καθόλου. Το δυσάρεστο είναι ότι η ιατρική δεν διαθέτει σήμερα κάποιο ασφαλές κριτήριο που να ξεχωρίζει με ασφάλεια αυτούς τους καρκίνους του προστάτη που θα εξελιχθούν αργά ή και καθόλου, από εκείνους που θα εξελιχθούν γρήγορα και θα απειλήσουν τη ζωή.
Υπάρχουν παράγοντες που ευνοούν την εμφάνιση του καρκίνου του προστάτη;
Εκτός απ`την ηλικία, που όσο προχωρεί τόσο αυξάνει η πιθανότητα να εμφανισθεί καρκίνος στον προστάτη, η κληρονομικότητα φαίνεται να παίζει ένα ρόλο. Μεγάλη έρευνα γίνεται για να διευκρινισθούν τα γονίδια που φέρουν το στοιχείο του κληρονομικού καρκίνου του προστάτη, πρόοδος έχει υπάρξει, αλλά επί του παρόντος, δεν έχουν βγει συμπεράσματα με πρακτική σημασία.
Η κατάχρηση λιπαρών φαγητών θεωρείται παράγων κινδύνου για την εμφάνιση καρκίνου του προστάτη. Επίσης παράγων κινδύνου θεωρείται το κάπνισμα, και μάλιστα το κάδμιο με το οποίο τροφοδοτείται ο οργανισμός των καπνιστών.
Πώς προχωρεί ο καρκίνος του προστάτη;
Στην αρχή αναπτύσσεται τοπικά και μάλιστα μέσα απ`την κάψα, συν τω χρόνω όμως μπορεί να διηθήσει την κάψα, να βγει έξω απ`αυτήν, να διηθήσει τις σπερματοδόχους κύστεις που βρίσκονται πίσω απ`τον προστάτη, ακόμη δε το κάτω μέρος της ουροδόχου κύστεως, οπότε μπορεί να δυσκολέψει την έξοδο των ούρων απ`τους ουρητήρες προς την ουροδόχο κύστη, ακόμη δε και τα οστά της λεκάνης που βρίσκονται κοντά του. Μπορεί επίσης τα καρκινικά κύτταρα του προστάτη να διασπαρούν προς τους λεμφαδένες της λεκάνης ή και υψηλότερα, τους γύρω απ`την αορτή. Ο καρκίνος του προστάτη επίσης μπορεί να δώσει μεταστάσεις σε άλλα όργανα: στα οστά ολοκλήρου του σκελετού, στον πνεύμονα, στο ήπαρ κλπ.
Πρέπει να τονισθεί ότι ο καρκίνος του προστάτη που θα διαγνωσθεί ενώ ακόμη βρίσκεται μέσα στην κάψα, έχει, όπως θα δούμε πιο κάτω, πολύ μεγάλη πιθανότητα να γίνει τελείως καλά (ίαση!).
Αν έχει βγει απ`την κάψα αλλά δεν έχει προχωρήσει πολύ, οι πιθανότητες ίασης λιγοστεύουν μεν αλλά υπάρχουν.
Αν όμως έχει ξεφύγει προς τους λεμφαδένες ή, ακόμη περισσότερο, αν έχει δώσει μεταστάσεις, τα σημερινά μέσα της ιατρικής μπορούν να καθυστερήσουν την εξέλιξή του για χρόνια, δεν μπορούν όμως να τον κάνουν τελείως καλά.
Πολύ σημαντικό λοιπόν είναι να διαγνωσθεί ο καρκίνος του προστάτη όσο ακόμη βρίσκεται μέσα στην κάψα.
Το δυσάρεστο είναι ότι σ`αυτά τα πρώιμα στάδια που επιθυμούμε να τον διαγνώσουμε, ο καρκίνος του προστάτη δεν προκαλεί συμπτώματα.
Αρχικώς ο καρκίνος αναπτύσσεται στο περιφερικό τμήμα του προστάτη και δεν επηρεάζει την ουρήθρα, ώστε να προκαλέσει δυσουρία, συχνουρία κλπ.
Όταν αρχίσει να προκαλεί τέτοια συμπτώματα (που μοιάζουν με εκείνα της καλοήθους διόγκωσης ή της φλεγμονής του προστάτη), συνήθως έχει προχωρήσει αρκετά.
Είναι τέτοια η έλλειψη συμπτωμάτων σε πρώιμα στάδια, ώστε σε αρκετές περιπτώσεις η πρώτη ενόχληση είναι πόνοι στα οστά από μεταστάσεις του κατά τα άλλα ασυμπτωματικού καρκίνου του προστάτη.
