Είναι γνωστό ότι η βιταμίνη D είναι πολύ σημαντική για την υγεία των οστών τόσο σε νεαρή ηλικία όσο και αργότερα για την αποφυγή οστεοπόρωσης. Ωστόσο, η βιταμίνη αυτή έχει και άλλα μυστικά, καθώς είναι σημαντική για τη μακροζωία και το «ευ ζειν». Η έλλειψή της μπορεί να οδηγήσει σε ένα χρόνιο αίσθημα κόπωσης, ενώ τελευταίες έρευνες δείχνουν συσχέτιση με την εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη και αρτηριακής υπέρτασης.
Είναι πιθανό να δρα επιβαρυντικά για την εμφάνιση λοιμώξεων ή αυτοάνοσων νοσημάτων, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, καθώς και επιπλοκών στην εγκυμοσύνη.
Η βιταμίνη D παράγεται στο δέρμα μετά από απορρόφηση υπεριώδους ακτινοβολίας, ενώ πηγές βιταμίνης D αποτελούν λίγες τροφές, όπως τα λιπαρά ψάρια.
Ζούμε σε μια χώρα με άφθονη ηλιοφάνεια και γι’ αυτό η έλλειψη της βιταμίνης D σπάνια αναζητείται. Ωστόσο, είναι πολύ συχνότερη απ’ ότι πιστεύουμε, ακόμη και στην Ελλάδα. Τα ωράρια εργασίας και η πολύωρη παραμονή σε κλειστούς κλιματιζόμενους χώρους, η χρήση αντιηλιακών με υψηλό δείκτη προστασίας και οι ολιγοήμερες -για πολλούς- διακοπές στον ήλιο οδηγούν τελικά σε μικρότερη έκθεση από την αναμενόμενη. Επίσης, η απορρόφηση από το δέρμα μειώνεται στις μεγαλύτερες ηλικίες και σε άτομα με παχυσαρκία, ενώ το σκουρόχρωμο «μεσογειακό» δέρμα απορροφά λιγότερη βιταμίνη D λόγω αυξημένης μελανίνης.
Η μέτρηση της βιταμίνης D (συγκεκριμένα της 25-υδροξυ-βιταμίνης D) είναι απαραίτητη σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως στην εγκυμοσύνη, σε παχύσαρκα άτομα, σε χρόνιες παθήσεις του εντέρου που προκαλούν κακή απορρόφηση διατροφικών συστατικών και σε χρόνιους νεφροπαθείς ή ηπατοπαθείς.
Εφόσον διαπιστωθεί χαμηλή 25-υδροξυ-βιταμίνη D σε επίπεδα ανεπάρκειας ή σοβαρής αβιταμίνωσης (κάτω από 20ng/ml), τότε χορηγούνται δισκία της βιταμίνης. Προσοχή χρειάζεται στη δόση και το σκεύασμα, γι’αυτό η θεραπεία πρέπει να γίνεται με βάση ιατρικές οδηγίες. Η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής με βιταμίνη D χωρίς να υπάρχει ανάγκη, δε συνιστάται.
Ευτυχία Χαράτση
Παθολόγος Αττικού Νοσοκομείου
