ΥΓΕΙΑ – ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ – ΑΝΘΡΩΠΟΣ
Υγεία και δομημένο περιβάλλον, μία αμφίδρομη σχέση. Μια σχέση στην οποία φαίνεται πώς ένα άρτια μελετημένο και σχεδιασμένο δομημένο περιβάλλον επηρεάζει την ψυχική και σωματική υγεία, διαμορφώνει την ποιότητα ζωής και επιδρά στην ευημερία του ανθρώπου. Αντίστοιχα στο επίπεδο της ποιότητας ζωής, υπαγορεύει άμεσα και έμμεσα τις προδιαγραφές της υγιεινής , της υγείας και της αισθητικής , ορίζοντας έτσι τις αρχές του σχεδιασμού και της αρχιτεκτονικής σύνθεσης από τη μικρότερη μονάδα την κατοικία, έως την ευρύτερη, την πόλη.
Η αρχιτεκτονική σχετίζεται με την οργάνωση του χώρου, μέσα στον οποίο ο άνθρωπος δραστηριοποιείται – ζει, εργάζεται, αναπτύσσεται κοινωνικά. Ο χώρος αυτός είναι η κατοικία, ο περιβάλλοντας χώρος της κατοικίας, ο χώρος εργασίας και το ευρύτερα δομημένο περιβάλλον (χωριό, πόλη).
Στόχος της αρχιτεκτονικής και σύνθεσης είναι η δημιουργία χώρων που δρουν θετικά στην ψυχολογία του χρήστη (κάτοικο, εργαζόμενο) και προσφέρουν θετική ενέργεια, ευεξία και χαρά συμβάλλοντας έτσι θετικά στην ψυχική και σωματική του υγεία καθώς και στην ευημερία του.
Η σημαντικότερη όμως ψυχικά αλληλεπίδραση είναι αυτή του ανθρώπου με την κατοικία-το σπίτι του. Την αγάπη που νιώθουμε και δίνουμε στο σπίτι μας αυτό θα μας την επιστρέψει..
Στο στάδιο του σχεδιασμού έμφαση δίνεται στο κλίμα εσωτερικά του κτιρίου με σκοπό την εκμετάλλευση των στοιχείων της φύσης και του περιβάλλοντος χώρου. Επιλέγεται ο βέλτιστος προσανατολισμός της κατασκευής, με στόχο την εκμετάλλευση της ηλιακής ακτινοβολίας (φως, θέρμανση), του αέρα, της θέας και της υφιστάμενης πανίδας.
Η διάρθρωση του σπιτιού έχει σχέση με την καθημερινή ζωή. Το μέγεθος της κατοικίας, η διάταξη και ο όγκος των δωματίων, το μέγεθος των ανοιγμάτων και ο προσανατολισμός τους σε σχέση με τον φωτισμό και την θέα, τα χρώματα στους εσωτερικούς κυρίως χώρους και τέλος η τοποθέτηση των επίπλων και προσωπικών αντικειμένων προσδιορίζονται, επιβάλλονται και αντανακλούν την προσωπικότητα του χρήστη.
Έμφαση δίνεται και στον υπαίθριο και ημιυπαίθριο χώρο των κτιρίων, στοιχείο που γίνεται αντιληπτό τόσο από το μέγεθος του, όσο και από την άμεση σχέση των εσωτερικών χώρων με αυτόν. Έτσι τα ανοίγματα είναι μεγάλα, ώστε να ενοποιείται ο εσωτερικός χώρος με τον υπαίθριο.
Σημαντική είναι και η σχέση των υλικών κατασκευής με την υγεία.
Βρισκόμαστε στην εποχή της ενεργειακά αναβαθμισμένης αρχιτεκτονικής και του οικολογικού σπιτιού. Το κτίριο κατασκευάζεται με υλικά και τεχνολογία που μειώνει τόσο τις ενεργειακές ανάγκες του σπιτιού, όσο και την αποβολή βλαβερών αερίων προς το περιβάλλον.
Αυξάνοντας την κλίμακα του χώρου συναντάμε τον άνθρωπο μέσα στην πόλη. Ανάλογη σχέση αμοιβαίας αγάπης και στήριξης εμφανίζεται και εδώ μεταξύ ανθρώπου και περιβάλλοντος. Το δομημένο περιβάλλον μιας πόλης αλληλεπιδράει με τους πολίτες και τους καθοδηγεί για το πως θα την κατοικήσουν. Το αστικό τοπίο τους παροτρύνει ή όχι αν θα κινηθούν με τα ΜΜΕ, με τα πόδια, το ποδήλατο ή το αυτοκίνητο. Η ζωή σε μια ήρεμη πόλη είναι διαφορετική από ότι σε μια πολύβουη πόλη. Το τέλος της ημέρας βρίσκει τον άνθρωπο κουρασμένο, όταν ζει με την ηχορύπανση και την φωτορύπανση ενώ αντίθετα μία καλά σχεδιασμένη πόλη με πράσινο, μεγάλους κοινόχρηστους χώρους , ορθά σχεδιασμένο οδικό δίκτυο, κτίρια εναρμονισμένα με το περιβάλλον, ενεργειακή κάλυψη από ανανεώσιμες πηγές, δημιουργεί συνθήκες ήρεμης καθημερινότητας, ψυχικής γαλήνης και ευημερίας.
Ένα επιτυχημένο αρχιτεκτονικά έργο δημιουργεί την τέλεια σχέση μεταξύ του δομημένου περιβάλλοντος και του χρήστη. Δημιουργεί συνθήκες όπου κεντρίζεται το ενδιαφέρον και η αγάπη του ανθρώπου για τον χώρο μέσα στον οποίο ζει και δραστηριοποιείται και ταυτόχρονα ο χώρος αυτός αγκαλιάζει τον άνθρωπο επιστρέφοντας του το ενδιαφέρον και την αγάπη γεμίζοντας τον ζωντάνια, ευεξία, χαρά, όρεξη για ζωή και δημιουργία.
Ευσταθία Ε. Κολυβάκη-Νικολακάκη
Αρχιτέκτων Μηχανικός ΕΜΠ -Μέλος του Μητρώου Ενεργειακών Επιθεωρητών
