Μια πάθηση που στης μέρες μας αρχίζει να εμφανίζεται όλο και ποιο συχνά  είναι εκκολπωματίτιδα του παχέως εντέρου . Πιθανότατα αυτό να οφείλεται στον σύγχρονο τρόπο ζωής και κυρίως  της διατροφής μας που τείνει όλο και ποιο πολύ να μην περιλαμβάνει της φυτικές ίνες στο διαιτολόγιο μας τόσο συχνά όσο θα έπρεπε. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την αύξηση των πιέσεων στο εσωτερικό του παχέως εντέρου λόγω της συσσώρευσης των κοπράνων (δυσκοιλιότητα).

 

 

Προκειμένου να κατανοήσει κανείς την εκκολπωμάτωση, είναι αναγκαίες απλές γνώσεις της ανατομίας και λειτουργίας του παχέος εντέρου. Το παχύ έντερο ή κόλον, αποτελεί το κατώτερο τμήμα του πεπτικού σωλήνα, όπου αποθηκεύονται παροδικά τα κόπρανα, πριν την αποβολή τους από το σώμα μέσω του πρωκτού. Ακριβώς πριν από το ορθό, βρίσκεται το σιγμοειδές τμήμα του κόλου. Ονομάζεται έτσι γιατί μοιάζει με «τελικό σίγμα» και είναι η συνηθισμένη θέση δημιουργίας της εκκολπωμάτων.

 

Εκκολπωμάτωση σημαίνει η παρουσία εκκολπωμάτων πάνω στο τοίχωμα του παχέος εντέρου. Τα εκκολπώματα είναι μικρές προβολές του τοιχώματος του παχέος εντέρου, που μοιάζουν με θυλάκους, δηλαδή σακκουλάκια ή μπαλονάκια. Δημιουργούνται σε αδύναμα σημεία του παχέος εντέρου, τα οποία δεν αντέχουν στις εσωτερικές πιέσεις που αναπτύσσονται μέσα στον αυλό του εντέρου κατά το πέρασμα των κοπράνων και κατά τις συσπάσεις του ίδιου του εντέρου. Επειδή μάλιστα μέσα στο σιγμοειδές κόλον αναπτύσσονται και οι ισχυρότερες πιέσεις, είναι εδώ που παρουσιάζονται και τα περισσότερα εκκολπώματα. Η δημιουργία εκκολπωμάτων προκαλεί αλλαγές και στη σύσταση του σιγμοειδούς, το οποίο γίνεται σκληρό, δύσκαμπτο και, πολλές φορές στενό.

 

Eπειδή χρειάζεται μεγάλο χρονικό διάστημα για να δημιουργηθούν τα εκκολπώματα, η εκκολπωμάτωση είναι κατάσταση κοινή στις μεγάλες ηλικίες. Μάλιστα οι μισοί από  αυτούς που έχουν περάσει τα 60 τους χρόνια έχουν εκκολπώματα στο παχύ έντερο. Τα τελευταία χρόνια γίνεται όλο και πιο σύνηθες να εμφανίζονται νέοι ασθενείς με προβλήματα λόγω εκκολπωμάτων.

 

Ποια είναι τα συμπτώματα της εκκολπωμάτωσης;

Oι περισσότεροι από αυτούς που έχουν εκκολπώματα στο έντερο δεν αισθάνονται τίποτα και τα εκκολπώματα μπορεί να αποκαλυφθούν τυχαία σε κάποια εξέταση στο παχύ έντερο, όπως σε μια κολονοσκόπηση, που γίνεται για κάποιο άλλο λόγο. Μερικοί, ωστόσο, ασθενείς μπορεί να παραπονεθούν για ήπιες κράμπες, φουσκώματα και επίμονη δυσκοιλιότητα. Τα πραγματικά προβλήματα δημιουργούνται όταν κόπρανα παγιδευτούν μέσα στα εκκολπώματα ή μικρόβια από το έντερο αναπτυχθούν μέσα σε αυτά. Τότε δημιουργείται φλεγμονή των εκκολπωμάτων, που λέγεται εκκολπωματίτιδα. Σχεδόν ένας στους πέντε από αυτούς που έχουν εκκολπωμάτωση θα περάσουν τουλάχιστον μία φορά μία κρίση εκκολπωματίτιδας. Ο ασθενής παρουσιάζεται με πόνο και ευαισθησία στην αριστερή πλευρά της κάτω κοιλιάς, ρίγος και πυρετό, εμέτους και έντονη δυσκοιλιότητα.

 

Ένα εκκόλπωμα μπορεί να προκαλέσει ρήξη ενός αγγείου του τοιχώματος του παχέος εντέρου και να προκαλέσει σοβαρή αιμορραγία με απώλεια ακόμη και σοβαρής ποσότητας αίματος από τον πρωκτό. Η αιμορραγία συνεπεία εκκολπωμάτωσης αποτελεί μια από τις συχνότερες αιτίες αιμορραγίας από το πεπτικό σύστημα και, βεβαίως, όπως κάθε απώλεια αίματος από το κατώτερο πεπτικό χρειάζεται διερεύνηση, κυρίως με κολονοσκόπηση, καθώς και ιδιαίτερη αντιμετώπιση, χειρουργική και μη. Επίσης, βαρειές και επίμονες μορφές εκκολπωματίτιδας μπορεί να οδηγήσουν σε ρήξη εκκολπωμάτων και διάτρηση του εντέρου με αποτέλεσμα είτε ενός αποστήματος γύρω από το έντερο, είτε, ακόμη και τη διέλευση των κοπράνων μέσα στην κοιλότητα της κοιλιάς και βαριά περιτονίτιδα. Ο ασθενής πρέπει να μεταφέρεται στο χειρουργείο επειγόντως. Συρίγγια, δηλαδή επικοινωνίες του εντέρου με άλλα όργανα της κοιλιάς ή απόφραξη και στένωση του εντέρου αποτελούν ακόμη επιπλοκές επανειλημένων κρίσεων εκκολπωματίτιδας.

 

Ποια είναι η θεραπεία της εκκολπωματικής νόσου;

Η απλή ανεύρεση εκκολπωμάτων στο παχύ εντέρου χωρίς συμπτώματα και ενοχλήσεις δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη θεραπεία. Μία ήπια κρίση εκκολπωματίτιδας χρειάζεται τη χορήγηση των κατάλληλων αντιβιοτικών, αναλγητικών και σχετική ανάπαυση του εντέρου με υδρική δίαιτα. Σε σοβαρές κρίσεις συνιστάται η νοσηλεία του ασθενούς. Η αύξηση της ποσότητας των άπεπτων φυτικών ινών στη δίαιτα ελαττώνει τα συμπτώματα της εκκολπωμάτωσης και ελαττώνει σημαντικά τις επιπλοκές της. Η Αμερικανική Διαιτολογική Εταιρεία συνιστά την κατανάλωση τουλάχιστον 25-30 γραμμαρίων ίνας καθημερινώς. Αυτό δεν είναι πάντα ούτε εύκολο, ούτε εφικτό, αν σκεφθεί κανείς ότι τα περισσότερα φρούτα ή λαχανικά δεν περιέχουν περισσότερα από 3 γραμμάρια ίνας, Στην Αμερική είναι σίγουρα διαδεδομένη η χρήση συμπληρωμάτων φυτικής ίνας από τα φαρμακεία.

 

Ποια η θέση της χειρουργικής στην αντιμετώπιση της εκκολπωματικής νόσου;

Aν ένας ασθενής έχει πάνω από δύο σοβαρές κρίσεις εκκολπωματίτιδας που απαίτησαν νοσηλεία συνιστάται η χειρουργική αφαίρεση του σιγμοειδούς για να προληφθούν τα χειρότερα και να θεραπευθεί δια παντώς ο ασθενής. Η επείγουσα χειρουργική αντιμετώπιση σε περιπτώσεις διατρήσεων και περιτονίτιδας μπορεί να απαιτήσουν τη δημιουργία κολοστομίας («παρά φύσην έδρας»). Πάντως, είναι καλό να τονιστεί ότι σχεδόν όλο το φάσμα των επεμβάσεων στο παχύ έντερο για εκκολπωματίτιδα, σήμερα, μπορούν να πραγματοποιηθούν λαπαροσκοπικά.

 

Η λαπαροσκοπική χειρουργική έχει θέση ακόμη και στις επείγουσες επεμβάσεις για εκκολπωματίτιδα;

Πρέπει να τονιστεί ότι η σύγχρονη γραμμή στα περισσότερα εξειδικευμένα κέντρα που ασχολούνται με τις παθήσεις του παχέος εντέρου και του ορθού είναι η λαπαροσκοπική προσέγγιση να έχει την πρώτη θέση στην εκλεκτική χειρουργική αντιμετώπιση όλων των καλοήθων παθήσεων του εντέρου, όπως της εκκολπωματίτιδας. Η εμπειρία από τα ίδια κέντρα, όπως και της ομάδας μας είναι το ότι ακόμη και σε περιπτώσεις επειγουσών καταστάσεων, όπως όταν η εκκολπωματίτιδα έχει προκαλέσει διάτρηση και περιτονίτιδα, η λαπαροσκοπική αντιμετώπιση έχει θέση. Σε τέτοιες περιπτώσεις ο καθαρισμός της κοιλιάς και η δημιουργία της κολοστομίας μπορεί να γίνουν μέσα από μικρές τρύπες στο κοιλιακό τοίχωμα και με τη βοήθεια των ειδικών λαπαροσκοπικών εργαλείων. Τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής χειρουργικής είναι πολλά: η αποφυγή μεγάλων χειρουργικών τομών, ο μικρότερος μετεγχειρητικός πόνος, ο λιγότερος χρόνος παραμονής στο νοσοκομείο, η ταχύτερη επιστροφή σε μια δίαιτα στερεής τροφής, η γρηγορότερη λειτουργία του εντέρου, η σύντομη επιστροφή στις συνηθισμένες δραστηριότητες και τα καλύτερα αισθητικά αποτελέσματα.


 

 

 

 

Διαμαντής Ε. Θωμάς MD Γενικός Χειρουργός εξειδικευμένος στην λαπαροσκοπική ρομποτική ογκολογική χειρουργική παχυσαρκίας μαστού ενδοκρινών αδένων .
Είναι μέλος της Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας , της Ελληνικής Εταιρείας Ρομποτικής Λαπαροσκοπικής  Χειρουργικής και μέλος EAES (European Association for Edoscopic Surgery).Eχει συμμετάσχει σε ερευνητική ομάδα, υπό την αιγίδα του «INTERNATIONAL INSTITUTE OF ANTICANCER RESEARCH»,και έχει πολλές δημοσιεύσεις σε Ελληνικά και ξένα περιοδικά.

#########