Οι ελπίδες για την αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη, της πιο διαδεδομένης και «ύπουλης» μεταβολικής διαταραχής που καταγράφεται στις μέρες μας στην παγκόσμια κοινότητα, είναι τώρα πιο μεγάλες από ποτέ: είναι, πλέον, διαπιστωμένο επιστημονικά ότι ακόμα και η πιο ήπια μορφή άσκησης, δηλαδή ένας απλός καθημερινός περίπατος, μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη κατά 35% – 40%!
Η εύκολη αυτή φυσική δραστηριότητα, εάν συνδυαστεί με ένα γενικότερα υγιεινό τρόπο ζωής και καλύτερες διατροφικές συνήθειες, αποτελεί την καλύτερη «ασπίδα» παιδιών και ενηλίκων εναντίον του διαβήτη.
Την ίδια ώρα, η σύγχρονη επιστημονική έρευνα είναι σε θέση να παρέχει σήμερα νέα πολύτιμα «εργαλεία» για την περαιτέρω κατανόηση, την πρόγνωση, αλλά και τη στενή παρακολούθηση της νόσου σε κάθε πάσχοντα από τον εξειδικευμένο θεράποντα ιατρό του. Χαρακτηριστικό τέτοιο «εργαλείο» αποτελεί η «Έξυπνη Κάρτα», ένα υπερσύγχρονο πληροφοριακό σύστημα που περιλαμβάνει ηλεκτρονικά όλα τα ιατρικά δεδομένα του διαβητικού, στην οποία μπορεί να έχει πρόσβαση μόνο ο εξουσιοδοτημένος ειδικός που τον παρακολουθεί.
Η Κάρτα συνιστά έναν από τους βασικούς στόχους του Ερευνητικού Προγράμματος ARETAEUS, το οποίο διεξήγαγε το Εθνικό Κέντρο Έρευνας, Πρόληψης και Θεραπείας του Σακχαρώδη Διαβήτη και των Επιπλοκών του (Ε.ΚΕ.ΔΙ.), σε συνεργασία με το Εργαστήριο Βιοχημείας του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, με τη χρηματοδότηση της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας του Υπουργείου Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Επιπλέον, με αφορμή τον εφετινό εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Διαβήτη (14 Νοεμβρίου), το Κέντρο ενώνει, για άλλη μια φορά τις δυνάμεις του στη μάχη κατά της σύγχρονης «μάστιγας» του διαβήτη με δυο εξέχοντες φορείς, που επιδεικνύουν μεγάλο κοινωνικό έργο στη δύσκολη για τη χώρα μας σημερινή συγκυρία: τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο (Ι.Σ.Α.) και το Δήμο Αμαρουσίου.
«Μοχλό» της συνεργασίας αυτής αποτελεί η ανάληψη σημαντικών κοινωνικών και ενημερωτικών δράσεων, που στοχεύουν στη στήριξη των Ελλήνων πολιτών και την ενίσχυση της γνώσης τους γύρω από τον σακχαρώδη διαβήτη.
Τα θετικά αυτά μηνύματα δίνουν, στο πλαίσιο των παραπάνω δραστηριοτήτων, ο Πρόεδρος Δ.Σ. του Ε.ΚΕ.ΔΙ., Καθηγητής (Ομότιμος) Παθολογίας, Ενδοκρινολογίας, Μεταβολισμού και Σακχαρώδη Διαβήτη των Πανεπιστημίων Αθηνών και Ουλμ Γερμανίας, Ακαδημαϊκός και Μέλος της Συγκλήτου της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών (EASA, Σάλτσμπουργκ – Αυστρία) κύριος Σωτήριος Α. Ράπτης, ο Αντιπρόεδρος Δ.Σ. του Ε.ΚΕ.ΔΙ., Καθηγητής (Ομότιμος) Βιοχημείας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών (EASA, Σάλτσμπουργκ – Αυστρία) κύριος Εμμανουήλ Γ. Φραγκούλης και ο Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών (Ι.Σ.Α.) και Δήμαρχος Αμαρουσίου κύριος Γεώργιος Ε. Πατούλης.
Όπως τόνισε ο Πρόεδρος του Κέντρου, Καθηγητής κύριος Σ. Α. Ράπτης, το Ε.ΚΕ.ΔΙ., Κοινωφελές Ίδρυμα με Νομική Μορφή Ιδιωτικού Δικαίου, εποπτευόμενο από το Υπουργείο Υγείας (Π.Δ. υπ’ αριθμ. 339/1, Φ.Ε.Κ. 145, τ.Α’/1993, σε εφαρμογή του άρθρου 25 του Ν. 2071/92 τ.Α’/123/92), αναλαμβάνει από το 1993 καίριες δράσεις με σκοπό να συμβάλλει αποφασιστικά στην αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη σε όλα τα επίπεδα, δίνοντας, παράλληλα, νέα ώθηση στην επιστημονική γνώση γύρω από αυτόν.
Με αυτό το δεδομένο, και για το έτος 2015, το Κέντρο έχει αναλάβει τη διοργάνωση τριών (3) Ενημερωτικών Εκδηλώσεων για τους ιατρούς και τους επαγγελματίες υγείας, καθώς και για το κοινό, σε ισάριθμες πόλεις της χώρας μας, τη Σητεία τον Οκτώβριο, την Αθήνα το Νοέμβριο και το Ναύπλιο το Δεκέμβριο. Πρόκειται για άλλη μια συντονισμένη προσπάθεια ευαισθητοποίησης των Ελλήνων πολιτών στη σύγχρονη αυτή καλπάζουσα «επιδημία», με κεντρικό τίτλο «Η ζωή με τον σακχαρώδη διαβήτη».
Στο δεύτερο «σταθμό» του προγράμματος, την Αθήνα, πολύτιμοι αρωγοί στην πρωτοβουλία του Ε.ΚΕ.ΔΙ. αναδεικνύονται, και πάλι, ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών (Ι.Σ.Α.) και ο Δήμος Αμαρουσίου, με την προσωπική «σφραγίδα» του Προέδρου και Δημάρχου κυρίου Γεωργίου Ε. Πατούλη.
Συγκεκριμένα, την Πέμπτη 12 και την Παρασκευή 13 Νοεμβρίου 2013, ώρες 09:00 – 17:00, ο Ι.Σ.Α. θα διεξαγάγει ΔΩΡΕΑΝ μετρήσεις γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c) για τους κατοίκους του Λεκανοπεδίου στο Ιατρείο Κοινωνικής Αποστολής του Συλλόγου.
Παράλληλα, με την πολύτιμη συνδρομή του Δήμου Αμαρουσίου, την Παρασκευή 13 Νοεμβρίου 2015, στις 17:30 – 21:00, οι δημότες της πόλης θα έχουν την ευκαιρία να ενημερωθούν σχετικά με τις νέες εξελίξεις γύρω από τον σακχαρώδη διαβήτη σε ειδική Ενημερωτική Εκδήλωση για το ευρύ κοινό στην Αίθουσα Εκδηλώσεων του Δημαρχείου (Βασ. Σοφίας 9 & Δημ. Μόσχα).
Όπως είναι γνωστό, εξήγησε ο Καθηγητής, ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια μεταβολική κατάσταση η οποία χαρακτηρίζεται από αύξηση της συγκέντρωσης του σακχάρου στο αίμα (υπεργλυκαιμία) και διαταραχή του μεταβολισμού της γλυκόζης, είτε ως αποτέλεσμα ελαττωμένης έκκρισης ινσουλίνης από το πάγκρεας, είτε λόγω ελάττωσης της ευαισθησίας των κυττάρων του σώματος στην ινσουλίνη. Οι κύριοι τύποι του είναι ο 1 και ο 2.
Ιδιαίτερα ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, που αποτελεί το 95% του συνόλου των πασχόντων, έχει πάρει διαστάσεις «πανδημίας» την τελευταία δεκαπενταετία, καθώς ο αριθμός των ατόμων με διαβήτη σε ολόκληρο τον κόσμο έχει, πλέον, σχεδόν διπλασιαστεί. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Διεθνούς Ομοσπονδίας Διαβήτη (International Diabetes Federation – I.D.F.), ενώ το 2000 τα άτομα αυτά διεθνώς έφταναν τα 151 εκατομμύρια, σήμερα ξεπερνούν τα 300. Το πλέον απογοητευτικό, όμως, είναι ότι η «έκρηξη» αυτή αναμένεται να συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια, καθώς έως το 2020 ο συνολικός αριθμός των διαβητικών υπολογίζεται ότι θα έχει φτάσει τα 600 εκατομμύρια.
Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, επεσήμανε ο Πρόεδρος, τα άτομα με διαβήτη τύπου 1 και 2 ανέρχονται σήμερα σε περίπου 1.200.000, δηλαδή ποσοστό 12% του γενικού πληθυσμού, ενώ η υψηλότερη συχνότητα εμφάνισής του καταγράφεται στο δυτικό κόσμο. Το γεγονός αυτό αποτελεί μια σαφή ένδειξη για τη συσχέτισή του με το σύγχρονο τρόπο ζωής, τις κακές διατροφικές συνήθειες, το κάπνισμα, την παχυσαρκία και την έλλειψη σωματικής άσκησης.
«Είναι ευνόητο ότι ο γενικός πληθυσμός θα πρέπει να προσανατολιστεί σε αλλαγή του τρόπου ζωής του, με τη ριζική καταπολέμηση των κυριότερων παραγόντων κινδύνου, όπως είναι η παχυσαρκία, η υπέρταση, το κάπνισμα κτλ. Θα πρέπει να εντάξει στην καθημερινότητά του τη σωματική άσκηση, π.χ. κολύμπι, ποδήλατο ή και περπάτημα, καθώς έχει αποδειχθεί ότι το κανονικό περπάτημα για 30 λεπτά ημερησίως μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 κατά 35-40%, αλλά και οδηγεί σε καλύτερη ρύθμιση του σακχάρου του αίματος και στις δύο μορφές του διαβήτη» υπογράμμισε ο Καθηγητής.
Αναφερόμενος στο ερευνητικό έργο του Ε.ΚΕ.ΔΙ., ο Αντιπρόεδρος Δ.Σ., Καθηγητής κύριος Ε. Γ. Φραγκούλης τόνισε ότι το Εθνικό Κέντρο Διαβήτη, στην προσπάθειά του να ανταποκριθεί σε έναν από τους κυρίους σκοπούς της ίδρυσης του, σε συνεργασία με το Εργαστήριο Βιοχημείας του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και με τις εταιρίες «Κόρυμβος» και «Βιοδιαγνωστική», διεκδίκησε και εξασφάλισε την επιχορήγηση από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας, στο πλαίσιο του επιχειρησιακού προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα» (ΕΠΑΝ ΙΙ), του Ερευνητικού Προγράμματος ARETAEUS.
Στο συγκεκριμένο Ερευνητικό Πρόγραμμα υπήρχαν δυο σαφώς καθορισμένοι στόχοι:
H ανάπτυξη ενός μοντέλου «έξυπνης κάρτας», που συνιστά τον προσωπικό φάκελο του ασθενούς, αλλά και ένα φιλικό προς το χρήστη πληροφοριακό σύστημα. Τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην κάρτα παρέχουν τη δυνατότητα στον εξουσιοδοτημένο ιατρό να έχει άμεση πρόσβαση στα ατομικά ιατρικά δεδομένα του ασθενούς οποιαδήποτε στιγμή κρίνεται αναγκαίο, προκειμένου να έχει συνεχή και εις βάθος παρακολούθηση της πορείας της νόσου του.
Ακόμη, η εγκατάσταση του μοντέλου αυτού στο δίκτυο των Διαβητολογικών Κέντρων σε ολόκληρη την επικράτεια μπορεί να αποτελέσει δεξαμενή δεδομένων για επιδημιολογικές αναλύσεις με κατάλληλα βιοστατιστικά μοντέλα. Αναλύσεις που μπορούν να αναδειχθούν ιδιαίτερα χρήσιμες για τη χάραξη των κατάλληλων πολιτικών για την αντιμετώπιση της νόσου στον Ελληνικό πληθυσμό.
Ο κ. Φραγκούλης επεσήμανε, τέλος, ότι η Ερευνητική Ομάδα που υλοποίησε το έργο είναι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσει ότι, μετά από σκληρές προσπάθειες μέσα σε αντίξοες συνθήκες, εντός των επομένων εβδομάδων θα κατατεθούν στο φορέα χρηματοδότησης όλα εκείνα τα πειραματικά δεδομένα που στηρίζουν την επιτυχή υλοποίηση του έργου.
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος του Ι.Σ.Α. κύριος Γ. Ε. Πατούλης, ανέφερε ότι ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών, όπως πάντα, δίνει κι εφέτος το «παρών» σε παρόμοιες σημαντικές πρωτοβουλίες όπως αυτή που υλοποιεί το Ε.ΚΕ.ΔΙ., συμμετέχοντας ενεργά στις δράσεις του με τη διενέργεια ΔΩΡΕΑΝ μετρήσεων γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c) για τους κατοίκους της Αττικής.
Οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν στο Ιατρείο Κοινωνικής Αποστολής του Συλλόγου και της ΜΚΟ ΑΠΟΣΤΟΛΗ της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών (Σεβαστουπόλεως 113, Αθήνα, τηλ. 2103816404, 3304008), την Πέμπτη 12 και την Παρασκευή 13 Νοεμβρίου 2015, ώρες 09:00 – 17:00, από εξειδικευμένο νοσηλευτικό προσωπικό, με απλή αιμοληψία από το δάκτυλο.
«Παράλληλα», είπε ο κ. Πατούλης, «ο Δήμος Αμαρουσίου, με το Αυτοτελές Γραφείο Εθελοντισμού και Νέας Γενιάς του, φιλοξενεί με μεγάλο ενδιαφέρον την ειδική Ενημερωτική Εκδήλωση για το κοινό, με τίτλο “Η ζωή με το σακχαρώδη διαβήτη”. Γιατί κάθε προσπάθεια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών γύρω από τη σύγχρονη “επιδημία” του σακχαρώδη διαβήτη είναι ζωτικής σημασίας για την αποτελεσματική πρόληψη και αναχαίτιση της ανοδικής πορείας του και στην Ελλάδα.
Σε μια περίοδο ιδιαίτερα δύσκολη για τη χώρα και τους Έλληνες, όλοι οι επιστημονικοί φορείς έχουμε υποχρέωση να προασπίσουμε το μέγιστο κοινωνικό δικαίωμα – ιδιαίτερα, δε, των αδυνάτων -, την Υγεία» κατέληξε.
