Κάπου διάβασα οτι το μονοπάτι προς τη φώτιση δεν είναι τίποτα άλλο από το χρόνο που μας παίρνει ώστε να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να είναι χαρούμενος με αυτό που ήδη είμαστε, όπου είμαστε και με ό,τι έχουμε. Πόσο απλό ακούγεται, πόσο σοφό και πόσο πολύπλοκο την ίδια στιγμή…
Στη διττή πραγματικότητα που ζούμε, συνήθως η χαρά επισκιάζεται από την ενοχή. Στις κοινωνίες όπου η θρησκεία παίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της εθνικής ταυτότητας, η ενοχή ηχεί ακόμα πιο δυνατά. Υπάρχει και λαϊκή παροιμία που την επιβεβαιώνει και την εντείνει: “σε καλό να μας βγει το γέλιο!”… και ασυναίσθητα, πολύς κόσμος μαζεύεται, δεν τολμάει. Αν κανείς προσθέσει και τα παιδικά βιώματα που συνήθως ενισχύουν την ενοχή, τότε είναι εύκολο να καταλάβει γιατι είναι δύσκολο να διεκδικήσει ή/και να αφεθεί στη χαρά.
Συνήθως, η ενοχή δημιουργείται από ντροπή, από σύσπαση. Είναι ενδεχομένως ο πιο εύκολος τρόπος να περιορίσεις κάποιον, να τον καθηλώσεις από το να ανοίξει τα φτερά του και να πάρει χώρο. Οι ρίζες της βεβαίως βρίσκονται στα παιδικά μας βιώματα, εκεί που αρχίζουμε να έχουμε την ανάγκη να είμαστε αυτόνομοι και να παίρνουμε πρωτοβουλίες. Γύρω στα 2 με 3 χρόνια της ζωής μας. Γι αυτό το λόγο, το μυαλό – που το θεωρούμε τόσο δυνατό να ελέγχει και να κατευθύνει- αν και καταλαβαίνει λογικά οτι είναι άσκοπο, άλογο να υπάρχουν ενοχές, υποκύπτει στην αδυναμία της καρδιάς μας. Κάτι που μας κάνει να αναρωτιόμαστε τελικά: το μυαλό ή η καρδιά είναι πιο σοφή; ο καθένας ας βγάλει το συμπέρασμά του!
Επίσης, η έμφαση στην ύλη, ασφαλώς δεν διευκολύνει το δρόμο μας στη χαρά. Ιδιαίτερα στην εποχή που ζούμε η οποία δημιουργεί όλο και περισσότερο υλικές ανάγκες, μας κάνει και ξεχνάμε απλά πράγματα και τη ζωντάνια-ζωτικότητα που εμπεριέχουν: ένα χάδι, ένα γλυκό κοίταγμα, το μοίρασμα συναισθημάτων, η προσπάθεια αυτοβελτίωσης, η πνευματική αναζήτηση, μια ταξιδιάρικη μελωδία, ένα καλομαγειρεμένο αρχοντικό φαγητό, ένα βελούδινο κρασί, ένα μακρινό ταξίδι. Και έτσι προσπαθούμε περισσότερο για ένα αυτοκίνητο, μετά δύο αυτοκίνητα, ένα μεγαλύτερο σπίτι, κλπ… Πότε σταματάει αυτή η κατάκτηση; και τι θυσιάζουμε από τους εαυτούς μας από ένα σημείο και μετά;
Τελικά, φαίνεται οτι η χαρά δεν είναι ένας προορισμός, ένας στόχος. Αν ήταν, κάθε φορά που θα φτάναμε να τον κατακτήσουμε, δεν θα απομακρυνόταν περισσότερο. Και η αίσθηση του κενού, της ανεπάρκειας μέσα μας δεν θα μεγάλωνε. Μάλλον ακούγεται γνώριμο αυτό το μοτίβο! Φαίνεται τελικά να είναι ένα ταξίδι, μια συνεχής προσπάθεια να είμαστε στο “εδώ και τώρα”. Δεν υπάρχουν μαγικά σχέδια ή συνατγές που ξαφνικά μας κάνουν χαρούμενους. Χρειάζεται δουλειά με τον εαυτό μας. Να επεξεργαζόμαστε προηγούμενα συναισθήματα και βιώματα που μας κάνουν να νοιώθουμε άβολα, να τα ενσωματώνουμε και να προχωράμε. Να βγάζουμε από τους ώμους μας φορτία που δεν είναι δικά μας. Και αυτά που είναι δικά μας, να τα δαμάζουμε.. όπως τους δαίμονές μας. Όσο πιο ελαφρείς γινόμαστε, τόσο δίνουμε χώρο στη χαρά. Να έχουμε στο νου μας οτι είμαστε εδώ όχι για να τιμωρούμαστε και να “πληρώνουμε” τα λάθη μας. Δεν υπάρχουν λάθη, μόνο μαθήματα. Όπως και να ονομάζουμε την Ανώτερη δύναμη που μας περιβάλλει και μας φροντίζει (Θεός, Αλλάχ, Βούδας, κλπ) σίγουρα ο σκοπός της δεν είναι να μας τιμωρεί. Είναι τόσο μαγευτική η ομορφιά του σύμπαντος που σίγουρα δεν προσφέρεται έτσι απλόχερα σε ανθρώπους που είναι άξιοι τιμωρίας. Αυτό που μένει να κάνουμε είναι να αφεθούμε σε αυτήν την ομορφιά και να δουλεύουμε καθημερινά ώστε να γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι προς εμάς και τους ανθρώπους-καθρέπτες μας. Να νοιώσουμε στα σπλάχνα μας οτι αξίζουμε να είμαστε χαρούμενοι. Άλλωστε ποιός ο λόγος που ερχόμαστε στη γη, αν όχι για να τιμούμε και να γιορτάζουμε τη ζωή;
Βιργινία Μακρή
Ψυχολόγος – Σωματική Ψυχοθεραπεύτρια
