H αλληλοεπίδραση της κοινωνίας και των ατόμων καθορίζει πάντα τη μορφή συμβίωσης και συνεπώς, αυτός ακριβώς είναι ο λόγος για τον οποίο μια ασταθής οικονομική κατάσταση αντικατοπτρίζεται στην προσωπικότητά μας, επηρεάζει τη σκέψη μας, τις αποφάσεις μας, αλλάζει τη συμπεριφορά μας, και εν τέλει, την εικόνα του εαυτού μας και την αυτοεκτίμηση μας.
Όταν οι άνθρωποι είναι αντιμέτωποι με επαναλαμβανόμενη αποτυχία, με αδύνατες προοπτικές ανάκαμψης προς μια καλή, σταθερή, οικονομική ή επαγγελματική κατάσταση, τότε, στη σκέψη του ατόμου θα αρχίσει να εισέλθει η σκιά της απαισιοδοξίας και εμφανίζεται μια τάση απομόνωσης και μοναξιάς. Η κατάθλιψη είναι το επόμενο βήμα που, μαζί με απαισιόδοξες σκέψεις, απαξιώνονται τα πάντα, με μειωμένη αυτοεκτίμηση και μερικές φορές, με σκέψεις αυτοκτονίας.
Όταν το φαινόμενο της κρίσης εμβαθύνει και η επεκταθεί, θα πρέπει να είμαστε πιο ενήμεροι για τις αλλαγές που μπορεί να συμβούν στην προσωπικότητά μας. Τώρα, οι σημαντικοί παράγοντες δεν είναι μόνο κοινωνικοί-αντικειμενικοί (μείωση εισοδήματος, μείωση της κοινωνικής αξίας της εργασίας, υποβάθμιση της σχέσης μεταξύ πραγματικού και προσωπικού ιδανικού, κλπ..) αλλά και υποκειμενικοί (απαισιόδοξη προσέγγιση στα γεγονότα, δυσπιστία στον εαυτό μας, αρνητικός λόγος). Όταν οι αντικειμενικές οικονομικές συνθήκες δεν μπορεί εύκολα να αλλάξουν, απομένει σε μας να διαμορφώσουμε ορισμένες πτυχές της προσωπικότητάς μας. Η θετική προσέγγιση, η έλλειψη συμπλέγματος κατωτερότητας, η αυτοεμπιστοσύνη, οι σωστές ενέργειες την κατάλληλη στιγμή, η επιτυχία και η εκτίμηση των άλλων, είναι υποκειμενικοί παράγοντες που μπορούν να βοηθήσουν σε μια περίοδο αναταραχής για τον ψυχισμό μας.
Εν γένει, η αυτοαξιολόγηση αναφέρεται στην αυτοεμπιστοσύνη, στην αυτοεκτίμηση και στο πως θα αντιμετωπίσουμε αυτά τα γεγονότα και τη ζωή. Μερικοί τρόποι για να ξεπεραστούν οι δυσκολίες της προσαρμογής είναι: Η αφαίρεση των φόβων από το μυαλό μας, η αποφασιστικότητα, η θετική προσέγγιση στα γεγονότα της ζωής, να γνωρίσουμε τις προτεραιότητες μας, εξαλείφοντας τα κόμπλεξ κατωτερότητας. Τώρα περισσότερο από ποτέ, είναι επιθυμητό στις σχέσεις μας με τους άλλους να είμαστε ενεργοί και πρακτικοί, να είμαστε ενθουσιώδεις, καταρτισμένοι και αποτελεσματικοί, να είμαστε δυναμικοί, ευέλικτοι και λογικοί, χωρίς να ξεχάσουμε την καλή συμπεριφορά.
Οι επαγγελματικές ικανότητες έχουν μεγάλη σημασία για τη βελτιστοποίηση της εικόνα του εαυτού μας. Το να είμαστε υπεύθυνοι, να έχουμε ένα σαφές όραμα και αποφασιστικότητα, να είμαστε εργατικοί και προσεκτικοί, είναι απαραίτητα στοιχεία για την επαγγελματική επιτυχία.
Οι προσωπικές-εσωτερικές ικανότητες, έχουν ισχυρή απήχηση στις σχέσεις μας με τους άλλους και ως εκ τούτου δεν θα τους παραμελούμε. Ανάμεσα στα πιο σημαντικά να θυμάστε: να είσαστε συμπονετικοί, τρυφεροί διακριτικοί, να μην είσαστε εκδικητικοί και παρορμητικοί, να είσαστε ήρεμοι και συνεκτικοί, για να βρείτε την ισορροπία μεταξύ εξωστρέφειας και εσωστρέφειας, μεταξύ χιούμορ και νηφαλιότητας, ανάμεσα στην αγάπη και τη δικαιοσύνη, την αυτοεμπιστοσύνη, τον αυτοέλεγχο και να εξαλείψετε τους φόβους.
Όταν μιλάμε για αλλαγή της προσωπικότητας, εννοούμε την αύξηση της αυτοεκτίμησης και τη βελτίωση της εικόνα του εαυτού μας. Θα πρέπει να γίνει αυτή η αλλαγή τόσο στο επίπεδο της δράσης όσο και της σκέψης. Στο επίπεδο της δράσης θα λάβουμε υπόψη τις προτεραιότητες και τις ευκαιρίες. Στο επίπεδο της σκέψης θα αποφύγουμε τις “σκέψεις-απόβλητα”, που περιλαμβάνουν ουτοπικές ιδέες και αρνητικές σκέψεις που η υλοποίησή τους μπορεί να προκαλέσουν ζημιά στον εαυτό μας και στους άλλους.
Φαίνεται ότι οι περίοδοι κρίσης μπορεί πιο εύκολα να ξεπεραστούν με την Γελιοθεραπεία, η οποία θα φέρει χαλάρωση και φόρτιση στις «ψυχικές μπαταρίες» μας. Η ενδοεπικοινωνία παίζει επίσης, ένα σημαντικό ρόλο στη συσσώρευση των «ψυχικών θερμίδων» με αποτέλεσμα , να συναντούμε φίλους, να κάνουμε μακροσκελείς συζητήσεις, αστεία και να δαπανάμε ελεύθερο με τους άλλους, να είναι μια πραγματική ψυχολογική στήριξη σε αυτούς τους χρόνους.
Ωστόσο, ένα πράγμα είναι βέβαιο, για να διατηρηθεί η εσωτερική ισορροπία μας, σε μια εποχή οικονομικής κρίσης, θα χρειαστεί να διαχειριστούμε καλύτερα, όχι μόνο τους οικονομικούς πόρους, αλλά και τους ψυχικούς και πνευματικούς πόρους, επίσης.
Μαρινέλα Ρούσου
Διδάκτωρ Ψυχολογίας και Ερευνήτρια
