Τα αποτελέσματα δύο σημαντικών μελετών ανακοινώθηκαν από την εταιρεία Amgen στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο για την Οστεοπόρωση και την Οστεοαρθρίτιδα (ECCEO11-IOF) που πραγματοποιήθηκε στην Βαλένθια της Ισπανίας στις 23-26 Μαρτίου 2011, τα οποία δείχνουν ότι η χορήγηση Denosumab αυξάνει σταδιακά την οστική πυκνότητα,
ένα σημαντικό δείκτη οστικής ισχύoς, στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης και στο ολικό ισχίο και επιπλέον βελτιώνει τη συμμόρφωση των ασθενών στη θεραπεία σε σύγκριση με τη χορήγηση alendronate.
Η επέκταση της μελέτης FREEDOM (Fracture REduction Evaluation of Denosumab in Osteoporosis every 6 Months), έδειξε ότι η θεραπεία με Denosumab, του πρώτου και μοναδικού αναστολέα του RANK Ligand για τη θεραπεία της μετεμμηνοπαυσιακής οστεοπόρωσης, αύξησε σημαντικά την οστική πυκνότητα (BMD) μετά από πέντε χρόνια συνεχούς αγωγής τόσο στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης όσο και στο ολικό ισχίο. Ειδικότερα, επιτεύχθηκε αύξηση 13,7% της οστικής πυκνότητας στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης και αύξηση 7% της οστικής πυκνότητας ολικού ισχίου.
Επιπλέον, η μελέτη DAPS (Denosumab Adherence Preference and Satisfaction), έδειξε ότι οι γυναίκες με μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση παρουσίασαν σημαντικά μεγαλύτερη συμμόρφωση, προσκόλληση και παραμονή στη θεραπεία με Denosumab σε σύγκριση με τη χορήγηση alendronate, ενός από του στόματος διφωσφονικού σκευάσματος, το οποίο χρησιμοποιείται ευρέως για τη θεραπεία της οστεοπόρωσης.
Η προσκόλληση στη θεραπεία μετρήθηκε για 2 χρόνια και περιλαμβάνει τη συμμόρφωση δηλαδή το πόσο καλά οι ασθενείς ακολουθούν τις οδηγίες λήψης φαρμάκου όσο και την επιμονή που απεικονίζει κατά πόσο οι ασθενείς παραμένουν στη θεραπεία.
Επιπρόσθετα, περισσότερο από το 90% των ασθενών προτίμησε το Denosumab ως θεραπευτική επιλογή έναντι της alendronate. Σημαντικά περισσότερες ασθενείς εξέφρασαν την ικανοποίηση τους για τον τρόπο χορήγησης του Denosumab (υποδόρια ένεση) σε σύγκριση με την από του στόματος χορηγούμενη alendronate.
«Παρά τη διαθεσιμότητα αρκετών θεραπευτικών επιλογών, πολλές γυναίκες με μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση δεν λαμβάνουν τα φάρμακά τους όπως τους έχει υποδειχθεί από τον θεράποντα ιατρό και συνεπώς κινδυνεύουν να εμφανίσουν κατάγματα» σημείωσε ο καθηγητής Nick Freemantle, του Πανεπιστημίου του Birmingham, UK. «Το denosumab (Prolia®) αποτελεί μία σημαντική θεραπευτική επιλογή για ασθενείς, όχι μόνο λόγω της αποτελεσματικότητας και ασφάλειάς του αλλά και επειδή, όπως δείχνει αυτή η μελέτη, αυξάνονται οι πιθανότητες οι γυναίκες να συνεχίσουν τη θεραπεία σε σύγκριση με την εβδομαδιαία από του στόματος λήψη του alendronate».
Πληροφορίες για τους συντάκτες
Η μελέτη FREEDOM και τα 5ετή δεδομένα για το Denosumab
Η κεντρική μελέτη FREEDOM (Fracture REduction Evaluation of Denosumab in Osteoporosis every 6 Months) απέδειξε την αποτελεσματικότητα και ασφάλεια του Denosumab, με δεδομένα που προέκυψαν από μελέτες τριών ετών σε περίπου 7.800 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Η επέκταση της μελέτης FREEDOM αξιολογεί την μακροπρόθεσμη αποτελεσματικότητα και το προφίλ ασφάλειας του Denosumab για έως και 10 έτη σε 4.550 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Το 70% των γυναικών που συμμετείχε στην κεντρική μελέτη FREEDOM συμμετείχε και στην επέκταση της. Ειδικότερα, 2.343 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες συνέχισαν να λαμβάνουν τη θεραπεία Denosumab και 2.207 μεταπήδησαν από τη λήψη εικονικού φαρμάκου σε Denosumab.
Η συνεχιζόμενη θεραπεία με Denosumab είχε ως αποτέλεσμα σταθερά οφέλη σε οστική πυκνότητα από έτος σε έτος στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης και το ολικό ισχίο. To 4o και 5o έτος της μελέτης αντίστοιχα, οι γυναίκες οι οποίες λάμβαναν Denosumab παρουσίασαν επιπλέον 1,9% και 1,7% αύξηση σε οστική πυκνότητα οσφυϊκής μοίρας και 0,7% και 0,6% αύξηση σε οστική πυκνότητα του ολικού ισχίου (όλα τα P <0.0001 σε σύγκριση με την αρχική επέκταση).
Η εμφάνιση νέων οστεοπορωτικών καταγμάτων παρέμεινε σε χαμηλά ποσοστά για τις γυναίκες οι οποίες έλαβαν το Denosumab για πέντε έτη. Στις γυναίκες εκείνες οι οποίες μεταπήδησαν από τη λήψη εικονικού φαρμάκου σε Denosumab στην εκτεταμένη μελέτη διαπιστώθηκε σημαντική αύξηση οστικής πυκνότητας κατά τα δύο πρώτα έτη της θεραπείας με το Denosumab: 7.9% αύξηση σε οστική πυκνότητα οσφυϊκής μοίρας και 4,1% αύξηση σε BMD ολικού ισχύου (όλα τα P <0.0001 σε σύγκρισή με την αρχική επέκταση).
Τα ποσοστά των ανεπιθύμητων συμβαμάτων ήταν 83,4% για γυναίκες οι οποίες συνέχισαν με το Denosumab και 82.8% σε γυναίκες οι οποίες μεταπήδησαν από το εικονικό φάρμακο στο Denosumab. Τα ποσοστά των σοβαρών ανεπιθύμητων συμβαμάτων ήταν 18,9% και 19,4% για τις δύο ομάδες αντίστοιχα. Δύο άτομα της ομάδας τα οποία μεταφέρθηκαν από την ομάδα εικονικού φαρμάκου στην ομάδα που λάμβανε Denosumab είχαν ως ανεπιθύμητο σύμβαμα την οστεονέκρωση της γνάθου (ONJ), η οποία επουλώθηκε άνευ περαιτέρω επιπλοκών. Ένα από αυτά τα άτομα συνέχισε με το Denosumab και το άλλο διέκοψε. Δεν αναφέρθηκε κανένα άτυπο κάταγμα μηριαίου σε καμία από τις ομάδες.
Αποτελέσματα της μελέτης DAPS
Η DAPS ήταν μία πολυκεντρική, ανοιχτή μελέτη διάρκειας δύο ετών στην οποία συμμετείχαν 250 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με τιμές T-score οστικής πυκνότητας από ≤-2.0 έως ≥-4.0 στην οσφυϊκή μοίρα, το ολικό ισχίο ή τον αυχένα του μηριαίου, χωρίς προηγούμενη θεραπεία με διφωσφονικά. Οι ασθενείς επιλέχθηκαν τυχαία (1:1) προκειμένου να λάβουν είτε το Denosumab κάθε έξι μήνες μέσα στο πρώτο έτος και μετά το δεύτερο έτος να λάβουν εβδομαδιαία από του στόματος alendronate, είτε να λάβουν alendronate το πρώτο έτος και στη συνέχεια το Denosumab το δεύτερο έτος.
Στην μελέτη το 92,4% των ασθενών προτίμησε το Denosumab από το alendronate έναντι του 7.6% που προτίμησε το alendronate (p<0.0001). Επιπλέον το 91,2% προτίμησε το Denosumab ως θεραπευτική επιλογή έναντι του 8,8% που προτίμησε το alendronate (p<0.0001), και συνολικά σημαντικά περισσότερες ασθενείς ήταν ικανοποιημένες από τη θεραπεία με το Denosumab σε σύγκριση με την από του στόματος λήψη του alendronate.
Στις ασθενείς οι οποίες έλαβαν Denosumab το δεύτερο έτος της μελέτης, η θεραπεία με το Denosumab, σε σύγκριση με το alendronate, συνδεόταν με σημαντικά μεγαλύτερη:
- Προσκόλληση (92,5% έναντι 63,5%, p<0.0001),
- Συμμόρφωση (93,4% έναντι 67,8%, p<0.0001) και
- Eπιμονή (97,2% έναντι 71,3%, p<0.0001).
Προσκόλληση στη θεραπεία θεωρήθηκε ότι επέδειξαν οι ασθενείς που λάμβαναν δύο ενέσεις Denosumab με μεσοδιάστημα έξι μηνών (± 4 εβδομάδες) ή που λάμβαναν δια στόματος ≥ 80% του alendronate και τουλάχιστον δύο ταμπλέτες alendronate τον τελευταίο μήνα και επέστρεψαν για την τελική φάση της μελέτης μέσα σε ένα καθορισμένο διάστημα.
Η συχνότητα και το είδος των συμβαμάτων και των σοβαρών συμβαμάτων ήταν παρόμοιες μεταξύ των ομάδων ασθενών του Denosumab και της alendronate. Σοβαρά ανεπιθύμητα συμβάματα καταγράφηκαν στο 3,5% και στο 3,9% των ασθενών οι οποίοι λάμβαναν Denosumab και alendronate, αντίστοιχα.
Πληροφορίες για το Denosumab
Το Denosumab είναι η πρώτη εγκεκριμένη θεραπεία η οποία στοχεύει στον RANK Ligand, ένα κύριο ρυθμιστή των οστεοκλαστών (τα κύτταρα που πραγματοποιούν την οστική απορρόφηση). Το Denosumab έχει εγκριθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τη θεραπεία της οστεοπόρωσης σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες που αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων και για τη θεραπεία της οστικής απώλειας σε άνδρες με καρκίνο του προστάτη υπό αγωγή με ορμονικό αποκλεισμό που αντιμετωπίζουν υψηλό κίνδυνο καταγμάτων.
Το Denosumab έχει εγκριθεί στις ΗΠΑ για τη θεραπεία μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών με αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων, με ιστορικό οστεοπορωτικών καταγμάτων ή πολλαπλούς παράγοντες κινδύνου για κατάγματα ή για ασθενείς με ιστορικό αποτυχίας ή μη ανεκτικότητας σε άλλες διαθέσιμες θεραπείες για την οστεοπόρωση. Παράλληλα, είναι διαθέσιμο στις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Αυστραλία καθώς και σε 12 Ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων είναι και η Ελλάδα.
